Behoeften
Dit artikel gaat over behoeften. Wat is een behoefte eigenlijk? Wat voor soorten behoeften zijn er? In een serie artikelen ga ik ook in op de relatie tussen jouw behoeften, jouw motivatie, de wijze van communicatie en autonomie.
Dat zou je moeten willen!
Een behoefte is een bron van beweging. Omdat je behoefte aan eten en drinken hebt, zoek je een baan om dat te kunnen betalen. Behoeften definieer ik wel als een wilsbron. Ze zetten jou in beweging. Ze zetten de hele wereld in beweging. Want je kunt onderscheid maken in:
- Individuele of persoonlijke behoeften
- Marktbehoeften
- Klantbehoeften
- Organisatiebehoeften en teambehoeften.
Training en coaching
Bekijk onze trainingen gericht op:
- autonomie
- persoonlijk leiderschap
- persoonlijke ontwikkeling
Leerdoelen autonomie
Wat zijn de leerdoelen gericht op autonomie of persoonlijk leiderschap?
Bekijk ze hier!
Definitie en betekenis
Een behoefte is datgene wat ontbreekt of wat je nodig hebt. In België zeggen ze: ‘waar nood aan is’. Kenmerk van een behoefte is: je kunt er niet zonder. Behoeften kunnen blootleggen wat ontbreekt of waar je naar verlangt. Ik noem wat kenmerken:
- Behoeften zijn de basis voor jouw persoonlijke drijfveren en motivatie en zetten jou in beweging
- Behoeften zijn de basis ook voor jouw belangen
- Wanneer behoeften worden vervuld ontstaan er positieve gevoelens en wanneer behoeften worden verstoord ontstaan er negatieve gevoelens. Lees ook mijn artikel over: behoeften en gevoelens.
- Wanneer er gezamenlijke behoeften zijn tussen mensen ontstaat er samenwerking, cohesie en komen relaties tot stand. Andersom kun je ook zeggen: wanneer een relatie niet voorziet in wederzijdse behoeften, houdt de relatie op te bestaan. Dat geldt voor de arbeidsrelatie maar ook voor de relatie tussen aandeelhouders en compagnons en dat geldt zelfs thuis.
- Wanneer in behoeften niet wordt voorzien ontstaat er crisis.
- Wanneer er tegengestelde behoeften zijn ontstaan conflicten en soms zelfs oorlog.
Verschillende niveaus: Maslow
Je hebt vast weleens van de pyramide van Abraham Maslow gehoord. Hij maakte onderscheid in:
- Basisbehoeften: Kleding, eten, drinken en zuurstof zijn basisbehoeften. Ze zijn ook verzadigbaar. Je hebt ze nodig om te kunnen leven.
- Sociale behoeften zijn: waardering ontvangen, respect ontvangen, erbij horen, aandacht, gelijkwaardigheid, gehoord en gezien worden, je geaccepteerd voelen, gewaardeerd worden, van belang zijn, iets betekenen voor een ander, vertrouwen ontvangen.
- Andere behoeften: vrijheid van handelen, sturing en invulling kunnen geven aan je leven zoals jij het leven ziet, onafhankelijkheid, vrijheid van geest.
De gedachte die erachter zit is dat het in niveaus is opgebouwd. Wanneer jouw basisbehoeften als eten en drinken niet worden vervuld dan denk je niet na over zelfontplooiing. En wanneer je op het bovenste level zit van zelfontplooiing en je wordt bedreigd in jouw basisbehoeften dan ben je opeens niet meer met zelfontplooiing bezig. Dat is wat we van Abraham Maslow kunnen leren. Verder gebruik ik het model amper.
Verlangens
Achter behoeften zitten jouw verlangens. Dat is een vurig gevoel, een hunkering of een begeerte. En je voelt wel dat dit geen rationele aangelegenheid is. Gevoelens wijzen jou de weg naar jouw behoeften. En natuurlijk zijn daar gradaties in qua innigheid en heftigheid. Het kan variëren van wensen als zijnde een verlangen in milde vorm, tot een smachten naar als een heftige vorm van verlangen. Verlangens raken jouw dromen aan. Ook dromen gaan over verwachtingen, wensen en verlangens. Verlangens en dromen gaan over de toekomst, maar verlangen en dromen doe je in het heden (in het hier en nu).
Wilsbronnen
Er is veel misverstand over behoeften. Verwarring ontstaat tussen het middel om de behoefte te vervullen en de werkelijke behoefte. Zo is er geen behoefte aan auto´s maar wel aan snelheid en gemak. Bovendien voorzien auto´s in de behoefte van vrijheid. Je kunt zelf bepalen waar je heen wilt en wanneer je ergens heen wilt. Dit geldt op alle niveaus. In organisaties is er geen behoefte aan organisatiemodellen of structuren: wel is er behoefte aan duidelijkheid.
Een behoefte is een wilsbron, waar je niet zonder kunt. Maar er zijn ook onjuiste bronnen die ik geen behoefte noem maar die wel een drijfveer kunnen zijn om te willen. Denk eens aan drijfveren zoals geld, bezit, status, aanzien, prestige of macht. Waarom is dat geen behoefte?
Kenmerk van een behoefte is dat deze vervuld kan worden en dat deze verzadigbaar is. Als tweede: je kunt er niet zonder. Daarom noem ik het een wilsbron. Er zijn ook onjuiste wilsbronnen en dat zijn onverzadigbare vetten voor de wil. Geld, status, aanzien en prestige kunnen je elke dag voortdrijven, dag in dag uit, week in week uit. Maar ze vervullen niet, ze verzadigen niet. Of zoals mijn moeder het uitdrukte: ‘het meer is nooit vol, het is nooit genoeg’.
Lees ook:
Behoeften en ontwikkeling
Ik denk dat er een relatie ligt tussen ontwikkeling en behoeften. Persoonlijke ontwikkeling heeft te maken met persoonlijke behoeften. Organisatiebehoeften hebben te maken met organisatieontwikkeling. Teambehoeften staan in verbinding met teamontwikkeling.
Behoeften hebben vervolgens altijd te maken met communicatie, verandering, innovatie en vernieuwing. Voorbeelden van ontwikkelpunten:
- De vraag achter de vraag achterhalen betekent: de werkelijke behoefte achterhalen
- Behoeftegericht communiceren verkleint de afstand tussen mensen
- Inzicht in behoeften en belangen helpt jou bij conflicten en conflicthantering
- Inzicht in behoeften en klachten stimuleert organisatieontwikkeling en teamontwikkeling
- Inzicht in behoeften en gevoelens is een leerzaam autonomieproces
Onvervulde, vervulde en overmatig vervulde behoeften
Ik maak onderscheid tussen:
- Onvervulde behoeften als zijnde behoeften die niet vervuld of ingevuld worden
- Vervulde behoeften
- Overmatig vervulde behoeften
Er ligt een duidelijke relatie tussen menselijke gevoelens en de vervulling van behoeften. Wanneer persoonlijke behoeften vervuld worden ontstaan er positieve gevoelens.
Wil je meer weten over de relatie tussen behoeften en gevoelens?
Voorbeelden
Wil je enkele voorbeelden van behoeften?
- behoefte aan zekerheid en duidelijkheid
- behoefte aan orde en structuur
- waardering en respect ontvangen
- behoefte aan aandacht
- behoefte aan steun
- erbij horen
- vrijheid en onafhankelijkheid
- behoefte aan mentale en innerlijke vrijheid
- behoefte aan invloed en zelfsturing
- behoefte aan zingeving
- behoefte aan rust
- behoefte aan ontspanning
- behoefte aan liefde
- behoefte aan geborgenheid en genegenheid
- behoefte aan intimiteit en seksualiteit
- lees ook: bedreiging van jouw behoeften
- behoefte aan houvast
- persoonlijke behoeften
- behoefte aan samenzijn en gezelschap
- behoefte aan spanning (spanningsbehoefte)
- behoeften in relatie tot verslaving
- behoeftenuitruil: wat is dat?
- behoefte aan zelfexpressie
- behoefte om te delen
- onvervulde behoeften: hoe ga je ermee om?
Training en coaching
Bekijk onze trainingen gericht op autonomie of bestel het e-book: persoonlijke ontwikkeling dat doe jezelf!
Bestel de online training: autonomie en persoonlijk leiderschap!
In onze webshop kun je de training autonomie en persoonlijk leiderschap aanschaffen!
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching (www.desteven.nl). Op deze website tref je meer dan 2000 blogs over persoonlijke ontwikkeling, loopbaan, leiderschap, teamontwikkeling, hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid.
