Voel jij je vaak afgewezen?
Voel jij je afgewezen? Gebeurt dat vaker? Heb je het gevoel dat anderen je afwijzen? In dit artikel ga ik in op het ontstaan van gevoelens van afwijzing. Wat is de oorzaak? Kun je ermee leren omgaan?
Wat is het precies?
Je afgewezen voelen: wat is dat precies? Ik noem een aantal kenmerken. Wanneer je je afgewezen voelt:
- Voel je je afgedankt of aan de kant gezet.
- Voel je je gekleineerd.
- Heb je het gevoel dat je buiten de boot valt.
- Voel je je gepasseerd.
- Heb je het gevoel dat ze jou niet zien staan of dat je er niet meer bij hoort.
- Negeren en vermijden ze jou.
- Voel je je niet welkom of ongewenst.
- Word je buitenspel gezet.
- Voel je je overbodig.
- Heb je het gevoel dat je in de steek gelaten bent.
- Voel je je buitengesloten of outsider.
- Heb je het gevoel dat je niet gehoord of gezien wordt.
- Voel je je niet serieus genomen.
- Voel je je minder goed dan anderen of voel je je kleiner dan anderen.
- Voel jij je afgeserveerd.
- Heb je het gevoel dat je genegeerd wordt.
- Voel je je verlaten of alleen gelaten.
- Heb je het idee dat je er niet bij hoort.
- Voel je je vergeten of onopgemerkt.
Pijnlijke ervaring
Gevoelens van afwijzing zijn pijnlijk. En misschien sprak je al 100 mensen die gezegd hebben dat jij het je niet zo moet aantrekken. Dat wist jij ook wel. Eigenlijk zou je er boven moeten staan. Maar hoewel je hoofd dit weet, is jouw gevoel zo anders. Je voelt de pijn van afwijzing heel diep.
Afwijzingsgevoelig: Rejection Sensitivity
Ben je afwijzingsgevoelig? Dan heb je een diepgewortelde angst voor afwijzing. Je wringt je in alle bochten om afwijzing te vermijden. Hoe doe je dat?
- Door perfectie na te streven (perfectionisme).
- Door te pleasen en de ander te behagen.
- Door altijd met de ander bezig te zijn.
- Door altijd bevestiging buiten jezelf te zoeken.
- Door waardering te willen oogsten in jouw omgeving.
- Door goedkeuring bij anderen te zoeken.
- Door altijd te willen voldoen aan de normen van anderen.
- Door jezelf onzichtbaar te maken: je laat je amper zien of horen.
De vicieuze cirkel van afwijzingsgevoeligheid
Je zit vast in een vicieuze cirkel. Voortdurend zoek je erkenning bij anderen. Jouw focus ligt geheel bij de ander en je bent altijd bezig met wat anderen van jou denken. Vaak weet je het niet eens zeker maar je veronderstelt dat men zo over jou denkt. Voortdurend pas je jezelf aan om afwijzing te voorkomen. Je grenzen zal je niet aangeven en je behoefte spreek je niet uit. Gelukkig kun je Rejection Sensitivity doorbreken. Het begint met het bewust worden van je gedachten en interpretaties. Vraag jezelf af of wat je denkt en voelt gebaseerd is op feiten of op jouw eigen angsten en overtuigingen.
Hoogsensitief en afwijzing
Van HSP-ers is bekend dat zij zich vaak meer of dieper afgewezen voelen dan andere mensen. Ze hebben wel eens het gevoel dat ze zich altijd moeten verdedigen of dat iedereen tegen hen is. Hoe dat komt?
- Hoogsensitieve personen nemen subtiel waar. Kritiek kan keihard binnenkomen omdat ze het als zeer intens ervaren en alles opnemen (mimiek, stemgeluid, woordgebruik etc).
- HSP-ers verwerken informatie diepgaand.
Waarom afgewezen?
Afwijzing kun je ervaren om tal van redenen. Je kunt afgewezen worden om wie je bent, om hoe je eruit ziet, om wat je gelooft. Maar ook om jouw manier van praten of om waar je vandaan komt. Ik noem een paar voorbeelden.
-
Om wie je bent
Jouw omgeving heeft andere verwachtingen dan jij hebt. Je kunt of wilt er niet aan voldoen. Dat is afwijzing om wie je bent. Omdat je blijkbaar niet kunt zijn om mag zijn wie je bent. Iemand zei pas: ‘ik voel mij nooit genoeg’. Dat is nog heftiger dan: ‘ik voel mij niet goed genoeg’.
-
Omdat je andere normen en waarden hebt
Wellicht heb je andere waarden die niet stroken met de persoonlijke waarden van jouw omgeving, familie, vrienden of kennissen. Of wellicht geloof je anders of geloof je niet. Misschien heb je een ander geloof, andere geaardheid, andere interesses of levensstijl zodat je maar moeilijk aan hun normen kunt voldoen.
-
Omdat je anders bent
Even los van geloof en geaardheid: je kunt ook gewoon het gevoel hebben dat je anders bent. Omdat je de aansluiting geheel mist met de omgeving. Je wordt niet begrepen door anderen omdat je bijvoorbeeld anders denkt dan de rest of je wordt door anderen gekenschetst als een aparte of rare.
-
Om jouw prestaties
Je kunt je afgewezen voelen of je kunt afgewezen worden omdat je niet presteert zoals anderen van je verwachten. Of je werd afgewezen op die ene sollicitatie die voor je zo belangrijk was.
Tal van situaties dus waarin je afgewezen kunt worden. je kunt afwijzing ervaren in de liefde, in jouw werk, in vriendschappen of in jouw familie. Eigenlijk in alle situaties die je maar kunt bedenken. Ik zal ze hier maar niet proberen te duiden. Zoveel situaties zijn er namelijk.
Behoefte aan waardering, erkenning en respect
Gevoelens van afwijzing hebben direct te maken met jouw behoefte aan waardering, erkenning en respect. Je voelt je afgewezen wanneer je je bedreigd voelt in jouw behoefte aan waardering. Wat je dus zou kunnen leren is om anders met jouw behoefte aan waardering om te gaan! Er ligt altijd een relatie tussen jouw behoeften, gevoel en gevoelens.
Jezelf afwijzen: doe je dat?
Een andere vorm van afwijzing is jezelf afwijzen. Je kunt jezelf afwijzen omdat:
- Je vindt dat je het verkeerd hebt gedaan in jouw leven.
- Je jezelf maar moeilijk kunt aanvaarden zoals je bent.
- Je denkt dat je te weinig in huis hebt qua kennis of vaardigheden.
- Je vindt dat je dom bent of laag opgeleid volgens jezelf.
- Je vindt dat je er niet goed genoeg uitziet; je vindt jezelf lelijk of niet mooi genoeg.
- Je denkt dat je fouten hebt gemaakt die voor jou onherstelbaar zijn of lijken.
- Je bent teleurgesteld over jouw prestaties.
- Je voelt je anders dan anderen.
Waarom veroordeel je jezelf zo hard?
Een vraag: waarom veroordeel je jezelf zo hard? Voel je je schuldig ergens over? Waarom kun je zo moeilijk aanvaarden dat het leven gebroken is en dat je ook fouten, verkeerde keuzes mag maken of dat je tot gewijzigde inzichten bent gekomen? Waarom zou je jezelf veroordelen terwijl andere mensen dat misschien al lang hebben gedaan?
Steviger in je schoenen staan?
Wil je steviger in je schoenen staan en voorkomen dat je bij het minste of geringste uit het veld geslagen bent? Wil je meer houvast en body voelen wanneer je afgewezen wordt of wanneer je niet serieus genomen voelt? Dat kan! De Steven is specialist in persoonlijke ontwikkeling. Dat doen wij door jou een training op maat aan te bieden. Een paar vragen:
- Waarom laat je je langer afwijzen door andere mensen?
- Waarom betrek je kritiek voortdurend op jezelf?
- Waarom maak je de ander zo groot en belangrijk en waarom maak je jezelf zo klein?
Je zegt dat zijn al drie vragen. Maar dat is niet zo: het zijn dezelfde vragen die allemaal op een andere manier gesteld zijn. Waarom kies je niet onvoorwaardelijk voor jezelf?
Afgewezen worden: hoe erg is dat?
Afgewezen worden doet pijn. Zoals het lijkt, wordt die pijn veroorzaakt door anderen. En deels is dat ook wel zo. Maar dat is het niet alleen. Wanneer je je afgewezen voelt, vertelt het ook iets over jezelf. Wat dan?
- Je hecht te veel waarde aan de mening van anderen over jou.
- Je meent dat je niet goed genoeg bent.
- Je bent te veel bezig met wie je moet zijn in de ogen van anderen, of nog erger, met wie je meent te moeten zijn in de ogen van anderen (je weet het niet eens zeker, misschien).
- Je wilt je voortdurend zo aanpassen dat je niet afgewezen kunt worden: je probeert jezelf passend te maken in plaats van iets te zoeken waar je past.
- Je wacht voortdurend op een ‘ja’ van anderen, maar je hebt vooral een ‘ja’ nodig van jezelf.
Zie je wat er gebeurt? Je bent wellicht zo enorm bang voor afwijzing dat je jouw eigen afwijzing als het ware creëert. Want vaak klopt het: waar je bang voor bent, dat krijg je! Doordat je ontrouw wordt aan jezelf en moeilijk weet om te gaan met sociale druk, creëer je precies waar je bang voor bent.
Het geheim bij afwijzing
Het geheim bij ‘afgewezen worden’ is dat het alleen maar lukt wanneer je ermee instemt. Alleen wanneer je toestemming geeft, word je afgewezen. Maar wanneer je jezelf niet afwijst, wanneer je jezelf niet passend maakt maar gaat staan voor wie je bent, kun je niet worden afgewezen. Maak jezelf niet passend maar zoek een omgeving waar je past. Authenticiteit ontwikkelen is belangrijk voor jou!
Persoonlijk ontwikkeltraject
Wil je aan de slag met jouw leerdoelen? Volg een persoonlijk ontwikkeltraject. Meer informatie? Bel ons of klik op onderstaande link.
Gevoelens
Dit artikel schreef ik in de serie over: voelen en gevoelens.
Wat voel jij en welke gevoelens heb je?
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching (www.desteven.nl). Op deze website tref je meer dan 2000 blogs over persoonlijke ontwikkeling, loopbaan, leiderschap, teamontwikkeling, hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid.
