Over-kritisch wordt vervelend
Overmatig kritisch zijn is een valkuil. Heb jij daar last van? Ben je soms té kritisch? Merk je dat je overal kritiek op hebt?
Wat is het?
Ik schreef al een artikel over de kwaliteit kritisch. Maar je kunt er ook in doorslaan. Wanneer? Je wordt overmatig kritisch:
- Wanneer je op iedere slak zout legt
- Wanneer je spijkers op laag water zoekt
- Wanneer je altijd en overal jouw scherpe mening over moet geven
- Wanneer je vaak negatief bent over anderen, over de leiding over…………
- Wanneer je de betweter in de organisatie dreigt te worden
- Wanneer je belerend wordt of bedillerig
- Wanneer je bemoederend dreigt te worden of bevaderend (bevoogdend kan ook nog)
Iemand vroeg pas: ‘maar waar ligt de grens dan tussen kritisch en overmatig kritisch?’. Ik zei: ‘zodra andere mensen hun oren dichtdoen voor je dan is dat een signaal’. En dat is het. Zodra mensen denken ‘och daar heb je hem/haar ook weer dan is het te ver gegaan’.
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen kunt vermijden? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Wat zit er achter?
Waarom doe je het? Ik ken jou niet maar wat ik zie is het volgende:
- Je hebt maling aan hiërarchie en gezag
- Je bent balorig
- Je voelt je onzeker en je hebt gebrek aan zelfvertrouwen maar door jouw kritische houding maskeer je dat
- Je ligt dwars omdat je vol afgunst en jaloezie zit en omdat je het gevoel heb dat anderen bevoordeeld worden
- Je bent boos en opstandig en je zit vol wrok of wroeging
- Je weigert om als een schaap de leiding te volgen en je bent ongezeglijk
- Je bent rebels en tegendraads
- Je hebt sterk de neiging om je te laten horen maar dan op een weerspannige manier
- Je wilt laten zien hoe goed jij bent door aan te tonen dat zij het niet goed doen
Veroordeling
Vaak zit er in de overmatige criticaster ook een veroordelende toon. In ieder geval is de kritiek zelden positief, constructief of opbouwend. Sterker nog: het is altijd negatief. Kritiek is jouw oordeel of mening geven over iets of iemand. Wellicht met de bedoeling om iemand te veranderen. Maar negatieve kritiek is een vorm van oordelen en veroordelen waardoor niemand verandert. Zelfs niet bereid is om na te denken over wat je zegt.
De omgeving
Natuurlijk speelt de omgeving ook een rol. Pas had ik een traject met een coachee die vaak als negatief wordt gezien. Hij is snedig, scherp en zelfs vlijmscherp in zijn communicatie. Maar hij moest een verbetertraject doen. Zijn overmatig kritische houding werd niet op prijs gesteld.
Nu werkt de persoon in een ander team. En daar wordt zijn kritische blik juist op prijs gesteld. En als hij een keer doorslaat en té kritisch wordt, dan vertelt men hem dat meteen.
Het is dus wel belangrijk dat je in de juiste omgeving werkt. Zelfreflectie is: kijken naar jouw eigen rol maar ook kijken naar de omgeving waarin het zich afspeelt.
Goed nieuws
Het goede nieuws is tweeledig:
- Blijkbaar beschik je over de kernkwaliteit kritisch en scherpzinnig
- Je bent niet bang om de dingen te zeggen die je wilt zeggen.
Gevolgen voor de relatie
Een over-kritische houding kan gevolgen hebben voor de ander. De ander kan namelijk:
- Zich gekleineerd voelen
- Boos worden
- Onzeker worden
- Zich aangetast voelen in zijn gevoel van eigenwaarde
- Zich afgebrand voelen
- Om jou heen gaan lopen en je vermijden of negeren
Gevolgen voor jezelf
Voor jouzelf heeft het ook gevolgen. Mensen gaan aan jou voorbij, keren jou de rug toe, nemen je niet meer serieus en de relatie gaat kapot. Wellicht dat je je dan nog eenzamer voelt dan je al deed.
Leerdoelen
Ik noem een aantal voorbeelden van mogelijke leerdoelen:
- Balans vinden tussen kritisch zijn en meegaand
- Voorkomen dat je in je communicatie te direct of te snedig wordt
Eigenlijk is er nog een dieperliggend leerdoel. Dat is de bewustwording dat je niet overal een mening over hoeft te hebben en dat de dingen soms zijn zoals ze zijn.
Tweede: de bewustwording dat niet iedereen en overal op jouw mening zit te wachten.
Training kwaliteiten en valkuilen
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen vermijd? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
