home / persoonlijke ontwikkeling / kernkwaliteiten / kritisch / muggenzifter

Muggenziften: ben jij een muggenzifter?

Ben jij een muggenzifter? Ik vind dat dit nogal snel gezegd wordt. En dan in de verwijtende zin. Maar wat wordt er nu mee bedoeld? Daarover gaat dit artikel!

Het gaat dieper

Toch gaat het in dit geval nog wat dieper. Het woord muggenzifter is van bijbelse herkomst. Dat weten veel mensen niet en omdat het zo de essentie weergeeft van de muggenzifter, leg ik het toch even uit.
De herkomst is te vinden in de bijbeltekst waar Jezus tegen de Farizeeërs en Schriftgeleerden (noem het maar het kerkbestuur van toen) zegt: 'Gij blinde wegwijzers, die de mug uitzift, maar de kameel doorzwelgt'.
In die tijd werd een mug doorslikken als bezwaarlijk geacht door strenggelovige joden. Daarom ging men de mug ziften. Men filterde de mug eruit, men pikte de mug eruit om te voorkomen dat men deze zou doorslikken. Uitzijgen is ziften, oftewel door een zeef afzonderen.
Doorzwelgen betekent doorslikken. Dus in essentie wordt hier bedoeld: ‘jullie filteren de mug uit het eten, terwijl je de kameel doorslikt’.

Geweldige uitleg

Ik vind dit een prachtige uitleg. Je filtert de mug uit het eten (omdat je geen insecten mag eten) maar ondertussen slik je een kameel door. En nu maak ik de doorvertaling op verschillende punten.

Letter-lijken

Ik begin maar met het woord letter-lijk. Soms ontmoet ik mensen die alles letterlijk nemen terwijl de essentie hun ontgaat. Zal ik een voorbeeld noemen? Ik schreef ooit een prachtig bedrijfsplan. Daarin stond onze visie, onze missie en het was werkelijk vernieuwend. Het kwam zomaar in me op. Toen ik het liet lezen aan mijn collega’s was er één bij die als enige opmerking had dat er een typfout stond op pagina 28. Dat is aandacht hebben voor iets wat op dat moment onbeduidend is. De schrijffouten zien en voorbijgaan aan de context en essentie van het plan.

De geest en de letter

Nu kom ik bij de geest en de letter van de wet. In ieder bedrijf maar ook in het verkeer heb je regels. Ik pak maar een voorbeeld.  De maximum snelheid is 100 op de autoweg. Dat is een regel. En regels heb je nodig. Die zijn duidelijk en geven duidelijkheid. Er is echter altijd een reden waarom een regel is gemaakt. Dat is de geest waarin een regel is opgesteld. Regels hebben een bedoeling. Dus het gaat niet om die 100 kilometer per uur maar het gaat om veiligheid op de autoweg.
Wat is nu een kenmerk van een muggenzifter? Dat is de regels en wetten letterlijk nemen en niet meer kunnen zien waarom die regels zo zijn opgesteld.

Zijn muggenzifters kleingeestig?

Ik vind het nogal een veroordeling om de muggenzifter kleingeestig te noemen. Maar wat men ermee bedoelt is: het grote geheel uit het oog verliezen (grootgeestig) door de aandacht te vestigen op onbelangrijke zaken.

Waarom doe je het?

Als eerste reden noem ik dat het een doorgeslagen variant van jouw kwaliteit kritisch en oog voor details kan zijn. Er ligt in dat geval een kracht achter, een kernkwaliteit. Muggenzifterij is dan een vorm van overmatig kritisch zijn.
Andere redenen kunnen zijn:

• dat je je wilt laten horen en gelden
• dat je wilt laten zien hoe goed jij het weet en hoeveel anderen over het hoofd zien
• uit opstandigheid of boosheid
• omdat je niet meer kunt relativeren

Hoe kom je er vanaf?

Kun er vanaf komen? Jazeker! Je kunt leren om anders om te gaan met deze valkuil. Door jouw kwaliteiten in te zetten en balans te zoeken tussen jouw kernkwaliteit en jouw uitdaging. Neem gerust contact met ons op.