home / persoonlijke ontwikkeling / persoonlijk ontwikkeltraject / voelen gevoelens / zelfdoding

Suïcidale gevoelens en gedachten: wat kun jij doen?

Wil je een eind maken aan je leven? Zie je het helemaal niet meer zitten? Bekruipt jou het gevoel regelmatig dat je er liever niet meer zou zijn? Dat het leven voor jou geen enkel nut heeft? Dat je liever dood bent dan dat je verder leeft? Denk je wel eens aan zelfmoord of zelfdoding? Lees dan eerst dit artikel!

Hoe doorbreek je het taboe op suïcidale gedachten?

Zelfmoord en zelfdoding is taboe in onze samenleving. Daar praten we liever niet over. En omdat we er niet over praten, bevorderen we dat mensen in uitzichtloze situaties niet aan de bel (durven) trekken. Vaak reageert de omgeving ook totaal verkeerd op dit soort hulpsignalen. Het wordt doorgaans niet begrepen. Bijvoorbeeld: ‘weet wel wat je ons aandoet of wat je je ouders aandoet’. Daarmee wordt een schuldgevoel aangepraat wat het ellendige gevoel nog groter maakt. Of: ‘kijk ook eens naar de mooie dingen van het leven’. Dat is nu juist het probleem, dat ervaart iemand met suïcidale gevoelens niet meer.

Wat veroorzaakt suïcidale gedachten bij jou?

Wanneer jij met suïcidale gedachten rondloopt, ontstaat dat nooit zomaar uit het niets. Ik merk in mijn praktijk dat er vaak een lange geschiedenis onder zit. Soms gaat het om een grote gebeurtenis, maar meestal is het een opeenstapeling van momenten die jou van binnen hebben uitgeput. Je raakt langzaam los van jezelf, van wie je ooit was, en van wat jou van binnen kracht gaf. Dat kan een mens breken.

Misschien herken je dit: je hebt te veel gedragen, te veel alleen gedaan, te veel moeten incasseren. Je voelde steeds minder ruimte om jezelf te zijn. Je wilde sterk zijn, flink zijn, doorzetten. En ergens onderweg ben jij jezelf kwijtgeraakt. Je ging leven op de automatische piloot, je hoofd draaide door, je hart trok zich terug. Dat lees je ook in mijn e-book over jezelf kwijtraken, waarin ik beschrijf hoe mensen innerlijk vervreemden wanneer niemand hen echt ziet of hoort.

Ben je uitgeput?

Soms is er sprake van langdurige overbelasting. Je energiebalans raakt uitgeput, zoals ik beschrijf in mijn burn-outboek. Je voelt je moe, leeg en opgebrand. Je benen bewegen wel, maar de ziel doet niet meer mee. Als dat te lang duurt, kun je het gevoel krijgen dat het leven zwaarder wordt dan de dood. Niet omdat je dood wílt, maar omdat je het leven niet meer kúnt dragen.

Sommige mensen zijn gevoeliger voor prikkels, emoties en verwachtingen uit hun omgeving. In mijn boek over hoogsensitiviteit noem ik dat het diepere doorvoelen. Je vangt meer signalen op, je raakt sneller overprikkeld, je loopt vaker leeg. Wanneer er dan weinig steun is of je je niet begrepen voelt, kan dat een bodemloze eenzaamheid oproepen. Dat gevoel dat niemand jou werkelijk ziet.

En misschien is er pijn uit het verleden. Dingen die jou hebben verwond of misvormd van binnen. Gebeurtenissen waar je nooit woorden voor hebt kunnen vinden. Schaamte die als een zware mantel om je heen hangt. Je hebt het allemaal weggestopt maar pijn die je niet deelt, wordt groter. Ze trekt zich terug naar binnen en begint daar jouw gedachten te kleuren.

Al deze lagen kunnen samen een moment creëren waarop je denkt: ik zie geen uitweg meer. Niet omdat jij zwak bent, maar omdat je al veel te lang alleen hebt gevochten. Dat is geen tekortkoming. Dat is een roep om hulp. Een roep die gehoord mag worden.

Waarom voelt het leven soms zwaarder dan de dood?

Iemand die suïcidale gevoelens heeft, ervaart het leven als zwaarder dan de dood. We kunnen het anders verwoorden: de dood lijkt hem/haar lichter dan het leven. Soms ziet hij/zij dit nog als enige uitweg.

Waarom schrijf ik over suïcidale gevoelens?

Ook in onze coachingspraktijk komt het voor dat mensen met veel pijn en moeite durven te vertellen dat ze gedachten aan zelfmoord hebben. Dat gebeurt soms in conflictsituaties, echtscheiding of na een ontslagzaak. Vertellen is een bevrijding. Ze schamen zich er vaak voor. Ze voelen de taboe en dat maakt het nog zoveel zwaarder. Dat is reden waarom we er een artikel aan wijden. Wij zijn niet gespecialiseerd in hulp bij zelfdoding maar verwijzen graag door naar de huisarts, psycholoog of psychiater.

Veelgestelde vragen over suïcidale gevoelens

Een paar vragen die ik met regelmaat krijg:

1. Is het normaal om soms suïcidale gedachten te hebben?

Ja, suïcidale gedachten komen vaker voor dan je denkt. Het betekent niet dat jij dood wílt, maar dat je het leven op dat moment niet meer kúnt dragen. Het is een signaal van overbelasting en pijn, geen karakterfout.

2. Wanneer moet ik hulp zoeken?

Zodra jij merkt dat gedachten aan de dood zich vaker aandienen dan jij wilt, of wanneer jij het gevoel hebt dat je geen controle meer hebt. Wacht niet af. Neem contact op met jouw huisarts of 113.

3. Hoe kan ik iemand helpen die suïcidale gedachten heeft?

Luister. Oordeel niet. Relativeer het niet weg. Vraag of diegene hulp wil zoeken en bied aan om mee te gaan. Wees nabij. Alleen al gehoord worden kan iemand laten voelen dat hij of zij niet alleen is.

4. Wat als mijn omgeving mijn gevoelens niet begrijpt?

Dat gebeurt helaas vaak. Mensen weten soms niet hoe ze ermee om moeten gaan en reageren onhandig. Zoek iemand die wél luistert: een huisarts, therapeut of vertrouwenspersoon. Het is jouw leven dat telt.

5. Hoe kan ik weer hoop voelen? 

Hoop begint wanneer jij de eerste stap zet naar hulp en steun. Je hoeft dit niet alleen te dragen. Lees ook: Voelen en gevoelens.

6. Hoe hervind ik mezelf na een periode van diepe duisternis? 

Dat is een proces dat begint met erkenning en hulp. Jezelf hervinden vraagt tijd en nabijheid. Lees verder in: Jezelf kwijtraken.