Creativiteit: ben je creatief?
Creatief: is dat een kwaliteit of talent die bij je past? Wist je dat je verschillende soorten van creativiteit zijn? Wat voor creatieveling ben jij? Ben je een creatieve denker? Dan ben je vindingrijk in het bedenken van oplossingen. Je bent origineel, zit vol nieuwe ideeën en je komt soms verrassend voor de dag.
Of ben je een creatieve maker? Dan ben je creatief in het maken van tastbare zaken met jouw handen! Maar je kunt ook praktisch creatief zijn, dan ben je creatief in het praktisch bedenken van oplossingen. In ieder geval ben je origineel, vindingrijk, inventief. Herken je het? Lees dan verder.
Wat is creativiteit?
Creativiteit komt van creëren en dat heeft grote verbinding met iets maken, ontwikkelen, ontwerpen, bedenken of vormen. Wie creëert, maakt of produceert iets.
- Wie artistiek is, componeert bijvoorbeeld een muziekstuk.
- Creatieve makers kunnen iets creëren met hun handen (schilderen, knutselen, boetseren, handwerken, naaien, etc.).
- Creatieve denkers maken een ontwerp, een idee, een oplossing of een plan.
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Verwarring
Bij creativiteit is het nogal verwarrend dat mensen vaak denken dat je out-of-the-box moet denken om creatief te zijn. Ik onderscheid een drietal soorten:
- Je kunt creatief zijn in-the-box: binnen de bestaande kaders en ruimte kom jij tot creatieve en originele oplossingen.
- Je kunt creatief zijn out-of-the-box: buiten de kaders en ruimte kom jij met creatieve ideeën of oplossingen.
- Je hebt geen box: voor jou is the sky the limit. Je kunt wegdromen en fantaseren, maar ook filosoferen over tal van onderwerpen, denkwijzen, visies, ook wanneer dat geen praktisch nut heeft.
Soorten creativiteit
Ik onderscheid diverse soorten van creativiteit. Om maar te beginnen met de creatieve denker.
Creatieve denker (mentale creativiteit)
Creatieve denkers maken iets in hun hoofd. Hun gedachten leiden tot een plan, idee, ontwerp of tot een visie. Creatieve denkers hebben een scheppend vermogen. Dat betekent dat zij uit het niets iets kunnen bedenken. De één komt tot creatieve ideeën door gesprekken met anderen aan te gaan en tot nieuwe inzichten en ideeën te komen. Anderen hebben zelfs dat niet nodig. Door hun manier van denken en waarnemen komen ze tot een nieuw idee. Kenmerken van de creatieve denker:
- Je komt met gedachten en ideeën die niet bij de gevestigde orde horen.
- Je durft gebaande wegen te verlaten en afwijkende paden te betreden.
- Je bent een vrijdenker en onafhankelijk van geest.
- Je ziet vaak andere verbanden dan mensen die minder creatief zijn.
- Experimenteren vind je leuk.
- Je kunt out of the box denken: dus buiten de gangbare structuren om.
- Wanneer iedereen roept ‘dat kan niet’, dan word je juist gemotiveerd om te kijken of het toch kan.
- Soms kunnen mensen jou niet volgen.
- Je weet als geen ander dat er meerdere wegen naar Rome zijn.
- Je ziet vaak nieuwe kansen of oplossingen.
- Je verbindt tal van gedachten in snel tempo aan elkaar.
- Je hebt een hoofd vol ideeën.
- Je denkt associatief.
Creatieve denkers hebben een scheppend vermogen. Dat betekent dat zij uit het niets iets kunnen bedenken. De één komt tot creatieve ideeën door gesprekken met anderen aan te gaan en tot nieuwe inzichten en ideeën te komen. Anderen hebben zelfs dat niet nodig. Door hun manier van denken en waarnemen komen ze tot een nieuw idee.
-
Hoogbegaafden zijn creatief
Creativiteit is een kenmerk van hoogbegaafdheid. Je hoeft niet hoogbegaafd te zijn om over de kwaliteit creativiteit te beschikken. Maar wanneer je hoogbegaafd bent, herken je vast de kwaliteit van de creatieve denker. Je bent ingenieus en vernuftig wanneer het over nieuwe ideeën gaat, mits je voldoende vertrouwen hebt om jouw originaliteit en oorspronkelijkheid te laten zien.
-
Wat hebben creatieve denkers nodig?
Creativiteit is een eigenschap die je wel of niet hebt. Wanneer je creatief bent, dan ben je met deze eigenschap geboren. Maar creativiteit is meer dan een eigenschap. Het heeft ook met inzicht te maken maar ook met andere zaken als:
- Waarnemen
- Associëren
- Verbeeldingskracht
- Durven afwijken van de gevestigde orde
- Niet meteen overal een oordeel over hebben om vooroordelen of aannames te vermijden
- Een probleem van meerdere kanten kunnen bekijken
-
Waarnemen is meer dan rationeel aanschouwen
De creatieve denker kan waarnemen en het oordeel uitstellen. Maar waarnemen is meer dan kennis nemen van feiten, gebeurtenissen of cijfers. Waarnemen doe je met je zintuigen. Van hoogbegaafde personen en hoogsensitieve personen is bekend dat zij een sterk zintuiglijke waarneming hebben. Het zijn ook buikdenkers, oftewel intuïtieve denkers. Zie je dat de creatieve denker niet alleen maar met zijn hoofd denkt?
-
De kracht van creativiteit
Binnen organisaties is de creatieveling van toegevoegde waarde. Belangrijk is dat je ruimte krijgt om creatief te kunnen zijn. Creatieve denkers:
- Innoveren en vernieuwen.
- Zijn verfrissend en verrassend.
- Kunnen patronen doorbreken.
-
Creatieve makers (esthetische creativiteit)
Ben je een creatieve maker? Mag je graag iets met je handen maken? Heb je daar veel geduld voor? Ik noem een paar kenmerken die je wellicht herkent. Wanneer je een creatieve maker bent:
- Dan mag je graag iets maken en ga je zolang door totdat het af is.
- Geniet je enorm van jouw eigen creaties.
- Ben je graag met jouw handen bezig.
- Vergeet je de tijd omdat je helemaal kunt opgaan in jouw eigen creatie.
- Werk je graag samen met mensen die ook creatief zijn met hun handen.
- Word je rustig van binnen wanneer je iets maken mag.
- Voel je rust en merkt je dat de stress verdwijnt wanneer je bezig met jouw creaties.
Herken je dit talent? Dan is het van belang om een werkomgeving te zoeken waar je dit kwijt kunt. Lukt dit niet zoek dan mogelijkheden buiten jouw werk om deze kwaliteit te benutten. Waar je kracht ligt, daar ligt ook jouw persoonlijke vraagstuk. Valkuilen die bij de creatieve maker horen zijn:
- Soms blijft ander werk liggen of vergeet je af te maken waar je aan begonnen bent.
- Kun je je niet voorstellen dat anderen niet zo creatief en handig zijn.
- Vind je het moeilijk dat niet iedereen op jouw creaties zit te wachten.
- Ben je niet te stoppen: je gaat maar door en je gaat maar door.
-
Praktische creativiteit
Ben je creatief in praktische zaken? Zie je meteen praktische oplossingen? Dan zijn dit de kernmerken:
- Je vindt het leuk om vraagstukken functioneel te verbeteren.
- Je kunt praktische knelpunten op originele wijze oplossen.
- Je mag graag brainstormen over praktische oplossingen.
- Je bent creatief in het bereiken van de resultaten op de korte termijn.
- Je bent creatief in het bedenken van in-the-box oplossingen.
Ook met praktische creativiteit ben je een toegevoegde waarde in organisaties. Denk eens aan functies waar je planningen moet maken of in logistieke functies. Ik noem zo twee voorbeelden maar hang je er niet aan op. Want dat is niet mijn bedoeling. Kenmerk van praktische creativiteit is juist dat je in-the-box tot oplossingen moet komen. En dat kun je in tal van functies kwijt.
De valkuil
Wat is de valkuil voor creatieve mensen? Ik noem het chaos. Of chaotisch! Dat klinkt misschien als een naar woord maar ik wil het je graag uitleggen. Vaak hebben creatieve mensen moeite met routinematige of reproductieve taken (dat verveelt al snel). Hun creatieve geest vliegt van hot naar her en daardoor kan er weinig beheersbaarheid ontstaan oftewel: gebrek aan orde en structuur.
- Creatieve denkers zijn soms snel afgeleid en kunnen zich af en toe moeilijk op iets focussen. Ze associëren immers en hun geest lijkt daardoor springerig. Ze koppelen informatie en verbanden aan elkaar en dat gaat zo snel dat ze de aandacht daardoor ook snel kunnen verliezen.
- Creatieve denkers horen soms niet wat er gezegd wordt. Als iemand iets vertelt horen ze een woord en ze denken verder op dat woord waardoor ze de boodschap wel eens missen.
- Creatieve denkers kunnen vaak slecht omgaan met routine, formaliteiten, verplichtingen die weinig zinvol lijken. Ook vinden ze het nog wel eens moeilijk om aan iets te beginnen of om iets af te maken.
Het leerdoel
Het leerdoel voor creatieve mensen is om het efficiënt te houden. Een efficiënte planning, overzicht van taken, onderscheid in wat belangrijk en urgent is. Overigens is dit niet helemaal terecht. Wie van een creatief mens een beheersbaar mens wil maken, wil vleesetende vegetariërs creëren. Belangrijk is om jouw kwaliteit te ontwikkelen. Om de creativiteit te ontwikkelen is het van belang om rust en orde te creëren zodat jouw geest volop voor jou aan het werk kan
Creativiteit is te sturen
Creativiteit is beïnvloedbaar. Het kenmerk van creatieve personen is dat ze dit onmogelijk 8 uur per dag kunnen zijn. Een ander kenmerk is dat ze niet per se tussen 8.00 en 17.00 uur creatief zijn. Veel werkgevers menen dat sturing via de prikklok belangrijk is. Maar het mag duidelijk zijn dat dit creatieve mensen juist belemmert. Je drukt niet op de bel en de flow is er qua gedachten en ideeën.
Zo werkt het nu eenmaal niet. Toch is creativiteit meer te sturen dan de meeste mensen vermoeden. Een goede basis neerzetten, structuur, overzicht en de zaken onder controle? Dat geeft juist de rust om je eigen creativiteit meer vorm en inhoud te geven.
Training kwaliteiten
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen?
Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Wat is talent?
De Steven verzorgt training en coaching gericht op talentontwikkeling. We zetten dit in bij o.a.
- talentgesprekken, individuele coaching gericht op loopbaan en outplacement
- binnen teams: trajecten gericht op teamontwikkeling.
