Druk: leg jij jezelf druk op of doen anderen dat?
Druk, druk, druk. Iedereen heeft het druk tegenwoordig. Misschien vlieg je van hot naar her en als je niet oppast loop je achter je eigen schaduw aan. Dit artikel gaat over druk, werkdruk en prestatiedruk. Maar ook over jezelf druk opleggen of niet bestand zijn tegen druk die anderen jou opleggen.
Wat voor druk ervaar je?
Er zijn diverse soorten van druk en ik noem een paar belangrijke voorbeelden:
- Je kunt werkdruk ervaren: je kunt het ook druk hebben en je kunt het zelfs te druk hebben in die zin dat je een te hoge werkbelasting ervaart
- Druk van buitenaf: men kan jou druk opleggen of aanpraten
- Je kunt jezelf druk opleggen en worstelen met prestatiedruk
- Maatschappelijke druk, sociale druk of groepsdruk
- je hebt het altijd druk
Gezonde en ongezonde druk
Over druk en over werkdruk wordt vaak gesproken alsof het alleen maar verkeerd is. Dat is een groot misverstand. Teveel druk of werkdruk leidt soms tot spanningsklachten, overbelasting of burn-out etc. Maar dat heeft ook te maken met hoe jij met druk omgaat. Andersom gesteld: stel je voor dat er geen druk is en dat er niets maar dan ook helemaal niets van jou verwacht werd. Ook daar kun je ziek van worden.
Enige druk is prima en gezond. Gezonde werkdruk is goed en fijn! Jezelf aanzetten tot presteren is goed voor jouw energiebalans. Maar waar ligt de grens tussen gezonde en ongezonde druk? Dat verschilt per mens. Enerzijds heb je dus druk nodig en anderzijds is overmatige druk niet goed. En het is aan jou om dat in balans te houden.
Training timemanagement
Wil je een training timemanagement volgen? Dat kan individueel en in de groep! Bekijk alvast de leerdoelen timemanagement!
Doe de test!
Wil je snel jouw leerdoelen ontdekken wanneer het over effectief tijdbeheer gaat? Doe de online test en je krijgt gratis een rapport in jouw mailbox. Wil je direct van start gaan? Klik dan op onderstaande link!
E-book: hoe ga je met jouw tijd om?
Wil je echt anders met je tijd omgaan? Ben je bereid om fundamentele keuzes te maken? Wil je leren om stress of uitputting te voorkomen? Dan is dit een selfmade boek die je daarbij kan ondersteunen.
Werkdruk: heb je het druk of ervaar je werkdruk?
Loopt het werk jou over de schoenen? Heb je het altijd druk? Het gevoel dat je meer werk hebt dan je aankunt? Loop je vaak achter de feiten aan? Weet je waar dat vandaan komt? Weet je wat de oorzaak is? Ligt het aan externe factoren die niet beïnvloedbaar zijn of ligt het ook aan jezelf? Nu maak ik verschil in werkdruk en werkdrukbeleving. Je kunt het gevoel hebben dat er veel werkdruk is (omdat je bijvoorbeeld te weinig overzicht hebt). Maar je kunt ook werkelijk uren te kort hebben om het werk te doen wat je zou moeten doen. Beide vragen een specifieke benadering.
Waarom hebben we het zo druk?
De vraag waarom je het zo druk hebt, is meestal niet in met een enkel antwoord te duiden. Ik noem wat voorbeelden:
- Je hebt inderdaad meer werk dan tijd
- Je bent veeleisend en je legt de lat veel te hoog voor jezelf
- Je hebt de neiging om werk aan te trekken
- Je worstelt vaak met prestatiedrang, geldingsdrang, bewijsdrang of neiging tot over-presteren
- Je vindt begrenzen en nee zeggen moeilijk
- Je hebt te veel privéactiviteiten naast je werk waardoor er onbalans ontstaat
- Je voelt je erg verantwoordelijk
- Je wilt het graag goed doen en je wilt het voor iedereen goed doen
- Planmatig werken is moeilijk voor je
- Je neemt te veel hooi op de vork
Stappenplan
Herken je deze situatie? Dan is het belangrijk om een stappenplan te maken met daarbij fundamentele keuzes.
- Stap 1: maak een overzicht van alle taken die je moet doen
- Stap 2: stel prioriteiten
- Stap 3: een effectieve planning is belangrijk nadat je prioriteiten hebt gesteld. Eerst moet je vaststellen wat voor jou belangrijk is of waar urgentie ligt qua taken en werkzaamheden. Daarna is plannen pas zinvol. Oftewel: een effectieve planning wordt altijd voorafgegaan door een inventarisatie van taken.
- Stap 4: focus en concentratie ontwikkelen door te werken vanuit realistische doelen.
Angela: gezin, hobby en werk
Ik dacht even aan Angela. Ze heeft een gezin met 3 kinderen (11, 9 en 6 jaar). Haar partner heeft een fulltime baan. Angela zelf werkt 24 uur per week. Daarnaast vindt ze dat ze twee keer per week moet sporten en ze speelt ook nog hoorn. In het weekend is er een rijk sociaal leven met familie en vrienden. Maar Angela zegt zelf: ‘het loopt me soms finaal over de schoenen. Ik heb het altijd druk. Er is amper tijd voor mezelf’.
Anderen oefenen druk op jou uit
Merk je dat anderen een bepaalde druk bij jou neerleggen? Of praten ze jou een bepaalde druk aan? Zijn de verwachtingen die men van jou heeft bijzonder hooggespannen? En probeer je daaraan te voldoen? Ik noem wat voorbeelden van druk die anderen op jou kunnen uitoefenen.
-
Prestatiedruk en verwachtingen
Een werkgever kan druk op jou uitoefenen. Er zijn deadlines, targets, doelstellingen of kpi’s op jouw werk waar je op wordt afgerekend wanneer je ze niet haalt. Dat kan druk, spanning en stress geven. Zoals gezegd: dat kan ook heel gezond zijn, mits het een gezonde en behapbare werkdruk is. Heb je mijn artikel over prestatiedruk al gelezen?
-
Thuis en privé
Ook thuis kan er druk op jou worden uitgeoefend. Er wordt verwacht dat je bepaalde taken doet of dat je een bepaalde zorg op je neemt. Dat kan de zorg zijn voor je ouders of de zorg voor je broer of zus. Maar ook in eigen gezin. Je merkt in ieder geval dat er geduwd en gedrukt wordt zodat je wel een bepaalde richting moet uitlopen.
Ook in de kring van vrienden kan er druk worden uitgeoefend. Of vanuit maatschappelijke belangen wanneer je in het bestuur wordt gevraagd van de voetbalvereniging, het plaatselijke koor, de VVE of van het schoolbestuur.
De regie nemen
Hoe zorg je ervoor dat jouw omgeving je geen druk oplegt? Hoe zorg je ervoor dat jij jezelf niet teveel druk oplegt? Hoe neem je de regie in jouw eigen leven?
Jezelf druk opleggen
Je kunt jezelf ook druk opleggen of onder druk zetten. Wellicht in eerste instantie vanuit een soort gedrevenheid of ambitie maar wanneer het doorslaat kom je toch in andere zaken terecht. Ik noem wat voorbeelden:
Verwachtingen en prestatiedrang
Je legt jezelf een enorme druk op wanneer je onrealistische verwachtingen hebt van jezelf. Je wilt iets bereiken of je vindt dat je iets moet bereiken terwijl dat niet binnen je normale mogelijkheden ligt. Jouw prestatiedrang zorgt ervoor dat je altijd op jouw tenen moet lopen. De verwachtingen die je van jezelf hebt zijn te rooskleurig of je overschat jezelf enorm. Pas op: uitputting ligt op de loer.
Sociale druk
Je kunt jezelf ook druk opleggen door altijd bezig te zijn met wat anderen van jou denken of nog erger: met wat je denkt dat anderen van jou denken. Je wilt voldoen aan de verwachtingen van anderen. Voor jou is het belangrijk om aardig en leuk gevonden te worden. Wanneer je maar genoeg persoonlijke #likes krijgt dan voel jij je goed. Misschien wil je iedereen te vriend houden.
Normen en waarden
Natuurlijk kunnen normen en waarden een grote rol spelen bij het jezelf opleggen van druk. Ik noem wat voorbeelden:
- Je vindt dat je er altijd voor een ander moet zijn
- Je moet altijd bereikbaar zijn en ‘aan staan’
- Wanneer mensen een beroep op jou doen moet je ze helpen
- Je vindt het een plicht om voor anderen te zorgen
- Naastenliefde kan zover bij jou gaan dat je jezelf bijna opoffert
Persoonlijkheidsfactoren
Ook persoonlijkheidsfactoren kunnen druk genereren:
- Je hebt een hoog arbeidsethos en taakverantwoordelijkheid
- Je hebt een zekere prestatiedrang of bewijsdrang die voor druk zorgt
- Je bent wellicht een controlefreak in sommige zaken wat jou spanning geeft, zeker wanneer je de controle verliest
- Je voelt je vaak overbetrokken
- Je bent vaak over-zorgzaam
- Je bent perfectionist in heel je doen en laten
Groepsdruk
Groepsdruk is een vorm van druk die erop uit is om jou te veranderen. De groep vindt dat je bepaald gedrag moet hebben of dat je bepaalde aanpassingen moet doen. Doe je dat niet dan wordt er druk op jou uitgeoefend.
- Je merkt dat men dramt en stuurt om jou een bepaalde richting uit te krijgen
- Men wil jou ompraten, overhalen of overreden
- Men probeert jou zo te bewerken en te bepraten dat je dezelfde mening, normen en waarden krijgt als de groep
- Men probeert jou te lijmen of te beslijmen
- Er wordt emotionele chantage toegepast
Heb jij een afwijkende mening? Probeer vooral bij jezelf te blijven!
Training timemanagement
Wij bieden coaching & training gericht op timemanagement voor iedereen die effectiever met zijn tijd wil omgaan.
