home / persoonlijke ontwikkeling / stress / burnout coach / mentale uitputting

Mentale en psychische uitputting: heb jij daar last van?

Ben jij mentaal of psychisch uitgeput? In dit artikel ga ik in op de klachten die je dan kunt ervaren, de symptomen en kenmerken en ook de oorzaken.

Een hellend vlak: zo begint het!

Mentale uitputting begint zachtjes. Langzaam loop je leeg zoals de band van jouw auto. Je hoort dat de wind uit de band loopt. Dat gaat niet met een ferme knal. Nee, heel langzaamaan. En zo gaat het ook met de mentale uitputting. Het is net een boekhouding: de uitgaven zijn blijkbaar hoger dan jouw inkomsten. En dat heeft alles te maken met jouw energiebalans. Die is blijkbaar verstoord.
Je had er eerst geen erg in. Wellicht dat je in het weekend wat bleef hangen omdat jouw lichaam niet herstelde. Maar je ging door, en maar door!

Kenmerken

• Je voelt je vaak afgemat en geradbraakt
• Je voelt je leeg
• Je voelt je lusteloos en vermoeid
• Je trekt je alles aan wat anderen tegen jou zeggen
• Je kunt soms niet meer denken
• Je hebt het gevoel dat je de regie kwijt bent
• Je voelt chaos in je hoofd
• Je kunt niet ontspannen
• Je wordt soms gruwelijk boos
• Je bent passief en soms zelfs apathisch
• Je bent snel geïrriteerdJe kunt jezelf moeilijk beheersen
• Je vergeet dingen
• Je slaapt slecht of je slaapt altijd
• Je hebt weinig weerstand, te weinig conditie, je voelt je duizelig of ziek
• Je hebt gevoelens van depressiviteit

Psychische of mentale uitputting?

Zit er verschil in psychische of mentale uitputting? Wat mij betreft niet echt. Mentale uitputting heeft met je houding te maken, terwijl psychische uitputting wellicht meer duidt op jouw karakter. Maar ik meen dat het geen zin heeft om het uit elkaar te trekken qua betekenis.

Herken je de symptomen?

Wanneer je de symptomen herkent is het tijd om wakker te worden! Trek aan de bel! Ga eerst naar je huisarts om fysieke zaken uit te sluiten. Want je kunt ook andere klachten hebben. Zijn die er niet, dan is er grote kans dat jij burn-out bent of er in ieder geval flink doorheen zit.

Hoe ontstaat het?

Ik ken jou niet dus ik weet niet hoe het bij jou is ontstaan. Hoewel ik wel durf te zeggen dat jouw lichaam blijkbaar niet meer herstelt van de activiteiten die je onderneemt. Maar er zijn meerdere oorzaken aan te wijzen.

• Jouw karakter

  Je voelt je onwijs verantwoordelijk, je wil het graag goed doen, je wilt het voor iedereen goed doen, je bent erg betrokken en meestal veel te loyaal.
  Grenzen stellen vind je lastig, en loslaten komt in jouw woordenboek niet voor.

• Belemmerende overtuigingen

  Je hebt last van belemmerende overtuigingen zoals ‘gaan met die banaan’, ‘altijd maar doorgaan’, ‘het is even niet anders’, ‘overal is wel eens wat’. En zo onderdruk je je gevoelens en ga je alles uit de weg.

• Zaken uit het verleden

  Misschien spelen zaken uit het verleden bij jou een rol. Je hebt dingen weggedrukt en niet verwerkt. Je gaf het verleden geen plekje of je hebt niet de kans gehad dat te doen. Wellicht vermeed je de pijn en ging je het uit de weg. Je ging harder en harder op het gaspedaal trappen! Tot het niet meer lukte!

• Beelden waaraan je moest voldoen

  Jij moest ook voldoen wellicht aan beelden vanuit jouw opvoeding of maatschappij. Beelden van succes wat je zou moeten hebben, van bezit wat je zou moeten verwerven, van opleidingen die je zou moeten halen. En wellicht streefde je elke dag die beelden na. Je wrong je in alle bochten om aan het beeld te voldoen wat anderen op jou gelegd hebben of wat je jezelf hebt aangepraat.

• Niet geleerd om naar eigen behoeften te luisteren

  Wellicht ga je vaak voorbij aan jezelf. Je hebt niet geleerd om naar jouw behoeften te luisteren. Sterker nog: je meent dat dit egoïstisch is. Je luistert slecht naar jezelf. De zelfzorg ziet er bij jou niet best uit. Misschien heb je geleerd:

  • Om jezelf kleiner te maken dan je bent
  • Om jezelf weg te cijferen
  • Om jezelf keihard onderuit te halen
  • Om jezelf te veroordelen

• De baan die niet bij jou past

  Wellicht heb je een baan die niet past. Je kunt je talenten er onvoldoende in kwijt. Je staat er niet voor in vuur en vlam. Het kost je moeite om je nuttig te voelen op je werk. Er kunnen andere zaken een rol spelen:

  • Conflicten met collega’s
  • Spanningen met de leidinggevende
  • Verstoorde relaties en een arbeidsconflict

• Thuissituatie

  Er kunnen thuis zaken zijn. Spanning in jouw relatie. Misschien de rol van mantelzorger. Spanningen met de kinderen. Zorgen over jouw partner of over jouw kind. Of juist het verlangen naar een partner of een kind, terwijl het voor jou een onvervulde wens bleef.

• Andere oorzaken

  Ik kan uren doorgaan. Een onwijs groot aantal factoren kunnen een rol spelen. Maar ik stop nu met de opsomming. Ik heb liever dat jij jouw situatie opschrijft. Mail het me maar!

Wat te doen?

Als eerste adviseer ik jou om naar de huisarts te gaan. Bespreek bovendien de situatie thuis en op het werk. Maak een plan van aanpak wat je nu kunt doen of vraag daar hulp bij. Ik adviseer je ook mijn E-book over jezelf verliezen en jezelf hervinden. Heb je meer hulp nodig? Wij kunnen je coachen en begeleiden. Bel voor een adviesgesprek!