Burn-out door arbeidsconflict: spanningen, strijd en onveiligheid
Heb jij je ziek moeten melden na een conflict op het werk? Voel je je leeg, opgebrand en uitgeput – terwijl het begon met een botsing met je leidinggevende of spanningen in het team? Dan ben je niet de enige.
Burn-out is niet altijd alleen het gevolg van hoge werkdruk. Het is soms een reactie op relationele onveiligheid, botsende waarden of toxisch leiderschap. In dit artikel lees je hoe een arbeidsconflict tot burn-out kan leiden, met drie voorbeelden uit de praktijk. Daarna leg ik je uit wat er precies gebeurt bij zo’n burn-out en wat helpt in je herstel.
Het verhaal van Marianne: ziek door toxisch leiderschap
Marianne werkte al tien jaar in de zorg. Ze was loyaal, toegewijd en geliefd bij cliënten. Maar haar nieuwe leidinggevende was anders: dominant, afstandelijk en controlerend. Er mocht geen initiatief genomen worden, alles moest langs hem. Suggesties van Marianne werden afgedaan als lastig of 'niet de bedoeling'.
Steeds vaker kreeg ze te horen dat ze ‘anders moest denken’, zonder uitleg. Vergaderingen werden een mijnenveld. Privé werd ze stiller. Ze piekerde veel, sliep slecht. En uiteindelijk kwam de klap: Marianne raakte burn-out. De oorzaak? Geen te hoge werkdruk, maar toxisch leiderschap. In de woorden van Marianne: "Hij gaf me het gevoel dat ik dom was, terwijl ik altijd gewaardeerd werd. Ik begon dat nog te geloven ook."
E-book en webinar - Burn-out: een error in je lijf
Het e-book "Burn-out: een error in je lijf" is geschreven door Jan Stevens en biedt samen met het webinar een diepgaande verkenning van burn-out, inclusief persoonlijke ervaringen, praktische tips voor herstel, en een kritische blik op de rol van maatschappij en organisaties bij het voorkomen en aanpakken van burn-out.
Ruth: opgebrand door een onveilig team
Ruth werkte bij een middelgrote organisatie waar het teamklimaat al jaren onveilig was. Er waren vaste kliekjes, er werd geroddeld, nieuwe medewerkers werden nauwelijks ingewerkt. Conflicten werden niet uitgesproken, maar uitgespeeld.
Ruth probeerde te verbinden, stelde zaken bespreekbaar. Maar dat werd haar niet in dank afgenomen. Ze werd gezien als lastig, als iemand die de sfeer verpestte. De leiding deed er niets aan. Uiteindelijk viel Ruth uit. Ze was leeg, verdrietig en vol schaamte. In haar herstel ontdekte ze: "Ik werd ziek van de onderhuidse spanningen. Het werk was niet het probleem, het was de dynamiek."
Meer hierover lees je ook op: Ziek worden door je werk.
Peter: burn-out na jaren onder een narcistische manager
Peter werkte als teamleider onder een leidinggevende die alles naar zich toetrok. Succes was van hem, fouten lagen bij anderen. Collega's werden tegen elkaar uitgespeeld. Peter probeerde loyaal te blijven, te bemiddelen, zijn team te beschermen. Maar hij had nauwelijks speelruimte.
Langzaam begon Peter te twijfelen aan zichzelf. Was hij wel goed genoeg? Waarom lukte het niet? Hij voelde zich leeggezogen. Na twee jaar knapte er iets. Hij meldde zich ziek met klachten van extreme vermoeidheid, slapeloosheid en somberheid.
Pas tijdens coaching viel het kwartje: zijn leidinggevende vertoonde kenmerken van narcistisch leiderschap. Peter zei: "Ik gaf alles, maar het was nooit genoeg. En ik dacht dat het aan mij lag."
Wat deze verhalen gemeen hebben
Deze drie verhalen laten zien: je kunt ziek worden van je werkomgeving. Niet door wat je doet, maar door hoe het voelt. Door hoe je behandeld wordt. Door het ontbreken van veiligheid en erkenning.
- Het gaat vaak niet om wát je doet, maar om hoe je behandeld wordt.
- Toxisch leiderschap, onveilige teams en manipulatieve dynamieken zijn slopers.
- Je wordt niet alleen moe – je verliest jezelf.
Een burn-out die voortkomt uit een arbeidsconflict heeft vaak deze kenmerken:
- Je raakt het vertrouwen kwijt – in de ander, maar ook in jezelf.
- Je belandt in een omgeving die psychisch onveilig is.
- Je raakt in conflict met je eigen waarden en grenzen.
- Je pleegt roofbouw op jezelf, omdat je te lang bent doorgegaan.
In de woorden van mijn boek Crisis in mijn hoofd: het is een innerlijke crash. Een systeemfout in je lijf. Een noodstop van lichaam en geest. En vaak komt die pas als je alles hebt geprobeerd om het goed te doen.
Wat helpt bij herstel?
Allereerst: erken dat het conflict impact heeft gehad op jouw gezondheid. Je bent niet zwak. Je bent ziek geworden in een ongezonde situatie. Vaak ging daar langdurige loyaliteit aan vooraf. Je wilde het goed doen. Te goed misschien.
Wat helpt:
- Coaching gericht op energiebalans, grenzen, zelfzorg.
- Tijdelijke detachering of re-integratie elders.
- Onderzoeken welke patronen jou kwetsbaar maken (zoals over-verantwoordelijkheid).
- Jezelf toestemming geven om opnieuw te kiezen: voor ander werk, andere omgeving, andere balans.
Soms is re-integratie op de oude plek niet verstandig. In die gevallen adviseer ik: re-integreer elders, werk aan herstel, en bekijk daarna pas wat mogelijk is. Herstel is geen strijd, het is heroriëntatie. Het gaat er niet om terug te keren naar wie je was, maar om vooruit te bewegen naar wie je werkelijk bent.
Tot slot: je bent niet alleen
Misschien is dit de belangrijkste boodschap: je bent niet de enige. Je hoeft je niet te schamen. Burn-out door een conflict komt vaak voor – ook al praat niemand erover. Wat nu telt, is herstel. En dat vraagt veiligheid, steun en moed om nieuwe keuzes te maken.
En ja, je moet misschien afscheid nemen van de oude jij. Maar weet: wie jij wordt, is wijzer, sterker en liefdevoller voor zichzelf. En dat is winst, ook al voelt het nu nog als verlies.
Coaching bij burn-out
Bekijk de mogelijkheden voor coaching bij burn-out of bore-out.
Training gericht op stressreductie
Bekijk de leerdoelen gericht op stressreductie en stressmanagement.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching (www.desteven.nl). Op deze website tref je meer dan 2000 blogs over persoonlijke ontwikkeling, loopbaan, leiderschap, teamontwikkeling, hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid.