home / persoonlijke ontwikkeling / persoonlijk ontwikkeltraject / voelen gevoelens / lui

Voel jij je lui? Of ben je lui?

Luiheid (oftewel ledigheid) is des duivels oorkussen. Ja, die opmerking tikt erin, hè? Maar ik dacht: ik zeg het even. Luiheid is dus niet zo positief. Sterker nog: het hoorde bij de zeven hoofdzonden die je kon bedrijven. In dit artikel ga ik in op luiheid en ja, het lijkt niet bepaald op een complimenteus artikel. Toch is nuance wel nodig.

Wat betekent luiheid eigenlijk?

Luiheid komt van het Latijnse acedia en ik duid eerst in algemene zin waar het over gaat. Wanneer je lui bent, dan is er sprake van:

• Gemakzucht.
• Traagheid.
• Vadsigheid (vadsig).
• Lusteloosheid.
• Sloomheid en loomheid.

Luiheid wijst erop dat je te weinig in beweging komt. Dat jouw motor (to motion) niet aan de gang komt. Dat je in de luwte zit en afwachtend, passief toekijkt zonder iets te doen.

Karel zei: ‘Ik heb er vaak geen zin in.’ Weet je dat tegenzin wat anders is dan luiheid? Tegenzin wijst je erop dat je iets hebt afgesproken wat je niet had moeten afspreken. Tegenzin wijst je erop dat je op de verkeerde plek zit en dat je iets anders had moeten afspreken. Dat is wat anders dan luiheid dus.

Kan luiheid ook een oordeel zijn?

Ik wil stilstaan bij luiheid als een keihard oordeel. Andere mensen kunnen het nogal snel in de mond nemen. Zo van: ‘Dat is een lui varken’, of: ‘Die is wel heel gemakzuchtig.’ En ja, je kunt jezelf ook veroordelen om luiheid. Maar dat draagt niet zoveel bij aan persoonlijke ontwikkeling. Sterker nog: dat oordeel draagt alleen maar bij om te blijven zitten waar je zit en je te wentelen in traagheid en vadsigheid.

Kinderen krijgen ook nogal eens het label ‘lui’ opgeplakt. En omdat luiheid een schande is – gezien vanuit de deugden van de jaren 50 waar onze ouders en docenten mee opgegroeid waren. Als volwassene moet je voorzichtig zijn om een kind op te zadelen met het plakkertje 'lui'. Want kinderen zijn niet lui. Doe maar eens wat meer moeite om te zien wat erachter zit, zou ik zeggen. Wie zegt mij dat het geen faalangst is? Of uitstelgedrag, waar ik zo tien redenen voor kan opnoemen? Of gebrek aan interesse? Of niet weten waar te beginnen? Of vermoeidheid en toegeven aan rust? Of dromerigheid? Of moeite met focus? Of gebrek aan uitdaging? Of demotivatie?

Komt je kind te weinig in beweging? Veroordeel hem/haar dan niet, maar zoek de juiste uitdaging samen op!

Kan luiheid miskenning zijn van jouw inspanningen?

Soms lijkt iemand traag, passief of afwezig, terwijl er intern juist keihard gewerkt wordt. Mensen met een gevoelig zenuwstelsel, burn-outklachten of mentale uitputting leveren inspanning die aan de buitenkant niet zichtbaar is. Die innerlijke strijd wordt vaak niet erkend. Het oordeel ‘lui’ doet dan geen recht aan de werkelijkheid. Het miskent de energie die nodig is om überhaupt overeind te blijven.

Ben je lui of leef je op je reserves?

Het is belangrijk om onderscheid te maken. Ben je lui, of ben je op? Slaap je te veel, of heb je slaap nodig om te herstellen? Lijkt het alsof je niks doet, terwijl je inwendig aan het bijkomen bent van jarenlange spanning?

Enkele voorbeelden:

• Iemand die veel ligt, maar intussen aan het bijkomen is van overprikkeling.
• Iemand die zich niet kan zetten tot werken, maar lijdt aan depressie.
• Iemand die stil is in gezelschap, maar overrompeld is door prikkels en emoties.

Het vraagt moed om bij jezelf te blijven in plaats van te voldoen aan het plaatje van ‘productief zijn’.

Stel je bent echt lui: wat dan?

Luiheid is onnatuurlijk en gaat tegen jouw natuur in. Het is een hang en een zucht naar gemak, gemakkelijkheid alsof het leven alleen maar kant-en-klare thuisbezorgde maaltijden kent. Lui zijn betekent dat je niet bereid bent ergens moeite voor te doen, waardoor jouw energie niet op gang komt.

Welke energie? Wanneer je lui bent, zal je geen passie, voldoening of werkplezier ervaren. Energetisch werkt het tegen je dus. Je komt niet in beweging terwijl je geest en lichaam dat wel nodig hebben.

Waarom ben jij de moeite waard?

Ik zie verbinding tussen jouw eigenwaarde en moeite doen ergens voor. Jij bent het waard om ergens moeite voor te doen. Jij bent de moeite waard. Het is de moeite waard om:

• Je ergens voor in te spannen.
• Jouw talenten en kwaliteiten te ontdekken en te ontwikkelen.
• Iets te realiseren in jouw leven.

Veelgestelde vragen – FAQ

Hier tref je enkele veelgestelde vragen.

Waarom voel ik me schuldig als ik niets doe?

Omdat we ‘niets doen’ vaak koppelen aan luiheid en dat beschouwen als negatief. Maar soms is niets doen precies wat je nodig hebt. 

Voor wie is het webinar interessant?

Voor iedereen die zich regelmatig wegcijfert, afwachtend opstelt of het moeilijk vindt om initiatief te nemen. Herken je dat?