Ben jij dominant?
Dominant of bazig? Vinden mensen in jouw omgeving (thuis of op het werk) soms dat je te dominant of te bazig bent? Merk je dat het jouw relaties in de weg staat of dat het je belemmert in de communicatie? Wil je leren om minder dominant of bazig te zijn en anderen meer ruimte te geven? In dit artikel gaan we in op dominantie als valkuil en ook op het onderwerp: dominant in een leidinggevende functie.
Positieve dominantie
Dominant wordt zowel in positieve als negatieve zin gekenschetst. Wanneer in sporttermen gesproken wordt over dominant spel dan bedoelt men vaak dat het sportteam overwicht heeft, de regie heeft gepakt of sterker is dan de tegenpartij. Dat is dus positief. Wie dominant is in goede zin is sturend, resoluut, daadkrachtig en geeft richting. Op zich zit de wereld daar op te wachten. Tenzij…..
Negatief
Wanneer is het negatief? In persoonlijke zin is dominant gedrag negatief wanneer:
- anderen geen ruimte krijgen om hun mening te zeggen of het gevoel hebben dat daar onvoldoende ruimte voor is
- er geen rekening wordt gehouden met gevoelens, standpunten of percepties van anderen
- er over gevoelens of standpunten heen gewalst wordt
- je teveel jouw wil doordrukt of jouw wil oplegt
- je teveel in het middelpunt staat, altijd aan het woord bent of alle aandacht opeist
- je meningen of gevoelens van anderen bagatelliseert
- je toch jouw eigen gang gaat ondanks herhaaldelijke waarschuwing van jouw omgeving
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen kunt vermijden? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Irritatiezone
Het kan best zo zijn dat je met jouw gedrag een aantal mensen irriteert. Echter: ze zullen het niet snel zeggen. Immers de vraag is: hoe ga je daarop reageren? Omdat ze bang zijn voor jouw reactie doen ze er het zwijgen toe.
Soorten dominantie
Hoe is dominantie te herkennen? Dat is soms lastig maar we noemen toch enkele vormen:
- Iemand die altijd aan het woord is, kan dominant zijn (dat geldt ook voor breedsprakigheid)
- Altijd willen winnen en geen verlies kunnen incasseren
- Overal controle op willen hebben (zelfs al heeft men er amper invloed op)
- Altijd de competitie met anderen aan willen gaan
- Zich groter voordoen of zich mooier voordoen dan het in werkelijkheid is
- Geldingsdrang en veeleisend voor zichzelf en anderen
Leerpunten of leerdoelen bij bazigheid
Het belangrijkste leerpunt is:
- jezelf openstellen voor een ander
- de ander ruimte geven
- de ander respecteren
- rekening houden met andermans grenzen
Zelfreflectie op eigen gedrag is noodzakelijk. En dat begint al wanneer je bereid bent om na te denken over wat je hier leest.
Kernkwaliteit en leerdoel
Wanneer dominantie jouw valkuil is, is de kernkwaliteit aanwezig of profilerend. Jouw leerdoel is bescheidenheid want dat versiert de mens. En in de balans van aanwezig zijn en bescheidenheid vermijd je de valkuil van dominantie.
Dominantie kan ook in jouw allergie zitten. Dan is bescheidenheid juist de kernkwaliteit.
Verwante valkuil
Een verwante valkuil is:
Verwante artikelen
Dominante baas: word je zo gekenschetst?
Word je door jouw medewerkers wel eens afgeschilderd als een dominante baas? Vind je dat reden om als ontwikkelpunt mee te nemen? Of vind je het vervelend dat medewerkers je als dominant of te sturend omschrijven?
Kenmerken
Heb je ook inzicht in jouw eigen gedragskenmerken? We noemen er een aantal:
- je geeft jouw medewerkers weinig ruimte voor een eigen mening of eigen inbreng
- je bent te sturend, je dicteert of je schrijft voor
- je hebt weinig boodschap aan kritiek hoe constructief en opbouwend die kritiek ook moge zijn
- je duldt geen tegenspraak en je kapt kritiek snel af
- je drukt jouw eigen beslissingen snel door
- je walst over de gevoelens van anderen heen
- je bent confronterend in jouw communicatie
- je hebt een kort lontje
- je bent verbaal zo sterk dat anderen niet tegen je op kunnen
- je staat niet open voor feedback
Hoe reageert jouw medewerker?
Over het algemeen reageren mensen als volgt op een dominante baas:
- ze spreken zich niet uit
- ze voelen zich niet veilig
- ze schikken zich al brommend in de beslissingen van de baas ook al zijn ze het er niet mee eens
- ze vermijden de baas
- ze gaan conflicten uit de weg
- fouten worden snel verdoezeld uit angst voor een confrontatie
- ze worden onverschillig of gelaten
Voor medewerkers: omgaan met dominante bazen
Dominante bazen: vind je het moeilijk om ermee om te gaan? Merk je dat jouw baas dominant is? Heb je het gevoel dat je onvoldoende weerbaar bent tegen jouw baas? Voel je je soms niet opgewassen tegen jouw baas? Lees dan ons artikel over weerbaar worden tegen dominante bazen.
Wat bereik je ermee?
Wat bereik je met dominant gedrag binnen jouw team? Eerlijk gezegd: niets! Helemaal niets! Wanneer je te nadrukkelijk aanwezig bent als leidinggevende dan creëer je passiviteit in jouw team. Jouw eigen gedrag zorgt ervoor:
- dat jouw medewerkers niet open (kunnen) zijn
- geen vertrouwen hebben
- zich verschuilen en zich niet uitspreken
- iets doen omdat je het wilt maar niet omdat zij intrinsiek gemotiveerd zijn
- geen verantwoordelijkheid pakken voor eigen gedrag
Kortom: je bevordert het gedrag wat in jouw eigen irritatiezone zit. Alle reden dus om er wat aan te doen.
Overwicht en duidelijkheid
Het moge duidelijk zijn dat je in een leidinggevende functie best duidelijk mag zijn over de te varen koers, de gekozen richting, de werkwijze die gehanteerd wordt binnen jouw organisatie. Dat is wat anders dan dominantie. Natuurlijk overwicht heeft niets met dominantie te maken.
Doorgeslagen variant van jouw kwaliteit
Wist je dat dominantie een valkuil is? En dat er een kwaliteit aan dit gedrag ten grondslag ligt? We noemen dit met nadruk omdat leidinggevenden het soms zelf ook vervelend vinden wanneer ze als dominant worden betiteld. jouw kwaliteit heet AANWEZIG en PROFILEREND. De valkuil is dat je te nadrukkelijk aanwezig bent, jouw irritatie is onderdanigheid of kruiperigheid en jouw leerdoel is bescheidenheid. Meer inzicht in valkuilen voor leidinggevenden?
Training kwaliteiten en valkuilen
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen vermijd? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
