Loading ...

Direct informatie? 0528 23 60 30

Of mail naar planning@desteven.nl

Stress, spanningen en werkstress

Stress en werkstress kunnen diverse oorzaken hebben. Persoonlijke factoren spelen een rol bij stress zoals: moeilijk kunnen relativeren, hoge verwachtingen van onszelf, hoge werkdruk, vervelende situaties op het werk. In dit artikel ga ik in op soorten stress en leg ik uit wat mogelijke oorzaken kunnen zijn.

Stress: wat is dat?

Stress is in feite een reactie op verandering en kan zich zowel fysiek als mentaal uiten. Zoals er positieve en negatieve veranderingen zijn, zo is er ook positieve en negatieve stress.

  • Positieve en negatieve stress

    • Positieve stress brengt ons de juiste concentratie om ons te richten en te focussen op een bijzondere prestatie. Dat kan een belangrijke wedstrijd zijn of een examen. Daarom zeggen mensen ook vaak dat ze onder druk goed kunnen presteren. Door de stress die men ervaart, is de prestatie groter en de vreugde is bijzonder groot als het lukt om het examen te halen of de wedstrijd te winnen. Op dat moment ontstaat er ontspanning.
    • Het kenmerk van negatieve stress is dat er geen ontspanningsmoment komt. Voortdurend staat de boog gespannen.

Stress en spanningsklachten: oorzaken

  • Fysieke, mentale en emotionele stress

    Ik onderscheid grofweg een drietal soorten stress namelijk:

    • Fysieke stress

      Fysieke stress ontstaat bijvoorbeeld bij een auto-ongeluk, een roofoverval, bedreiging met een pistool etc. In ieder geval een situatie die bedreigend is en onverwachts komt. Fysieke stress zet bij ieder mens het vecht-of-vlucht mechanisme in beweging.

    • Mentale stress

      Mentale stress ontstaat vaak in situaties waar andere mensen bij betrokken zijn en emoties spelen hier een bijzondere rol.

    • Emotionele stress

      Emotionele stress heeft vaak te maken met een bedreiging van onze behoeften door verandering en dus een bedreiging van onze waarden, overtuigingen. Teleurstellingen kunnen een rol spelen wanneer onze verwachtingen niet worden gerealiseerd.

  • Gevolgen schadelijke stress

    De gevolgen van schadelijke stress kunnen legio zijn zoals:

    • gespannen
    • een onbehaaglijk gevoel
    • boos of depressief
    • een kort lontje of de neiging om juist weg te lopen
    • gezondheidsklachten
    • gebrek aan zelfvertrouwen
    • een futloos gevoel
  • Situaties waarbij stress een rol kan spelen

    Uiteraard zijn er meerdere situaties waar stress een rol  kan spelen zoals:

    • thuis: relaties met familie, partner of vrienden
    • werksituatie: werkstress
    • stress door financiële problemen

Oorzaken stress

Ik kan legio oorzaken aanwijzen waardoor stress ontstaat:

  • we hebben te hoge verwachtingen van onszelf of een ander heeft te hoge verwachtingen van ons
  • stress door rolverwisselingen
  • we kunnen moeilijk relativeren
  • we zijn verantwoordelijk (gesteld) of we voelen ons verantwoordelijk voor zaken waar we weinig invloed op hebben
  • rolambiguïteit: er worden onduidelijke eisen gesteld aan ons
  • roloverbelasting: teveel werk in te weinig tijd
  • nare situaties op het werk: conflicten binnen teams, integriteitskwesties
  • nare gebeurtenissen: ziekte, ontslag of rouw
  • te weinig taakbelasting: zinloze activiteiten zonder uitdagende prikkel

Wat is er aan te doen?

Wat er aan te doen is kan in korte stappen worden neergezet:

  • Stap 1: eerlijk jouw situatie onder ogen zien en bereid zijn om dit vraagstuk aan te pakken
  • Stap 2: samen met jouw coach een actieplan maken gericht op het verminderen van stress

Stress door werkdruk?

Ontstaat er binnen jouw organisatie stress door onderbezetting of een te hoge werkdruk? Dan is het zaak om werkdruk bespreekbaar te maken en gezamenlijke prioriteiten te stellen.

Werkdruk bespreekbaar maken

Stress op het werk

Het lijkt erop dat we ons bewuster worden wat stress in de werksituatie kan doen met een medewerker. De aandacht van de media en overheid draagt er aan bij. Stress op de werkvloer komt opeens op de agenda. Maar wat voor stress is er op de werkvloer?

  • Effectief, resultaat en meetbaar

    Een aantal woorden zijn van groot belang in het bedrijfsleven. Alles moet effect en resultaat hebben. Alles moet meetbaar en traceerbaar zijn. 

    • Effectief, rendement en efficiënt

      Op de een of andere manier zijn de woorden effectief, rendement en efficiënt heel belangrijk geworden bij bedrijven en overheidsorganisaties. Iedere minuut moet worden gebruikt: het moet steeds sneller en steeds beter. Maar als het even kan wel met dezelfde mensen of zelfs met minder medewerkers.

    • Resultaat

      Ondertussen zijn we ook bevlogen door het woord resultaat. Alles moet resultaat hebben. En continu probeert het management de financiële resultaten omhoog te krijgen binnen organisaties. De druk wordt opgevoerd en komt voor een deel bij de medewerker te liggen.

    • Meetbaar

      Tal van methodieken zijn ontwikkeld om de zaken op de werkvloer meetbaar te maken. We hebben kengetallen, KPI's. We meten klachten, ziekteverzuimpercentages, doorlooptijden van orders, doorlooptijden van telefoontjes die binnenkomen. We werken met prognoses, omzetcijfers, targets. En zolang de cijfers kloppen, gaat het goed. Kloppen de cijfers niet dan moet er bijgestuurd worden. 

  • Gebrek aan communicatie op de werkvloer

    Los van de drie sleutelwoorden zijn er veel meer stressfactoren op de werkvloer aan te wijzen en een belangrijke factor daarbij is een structureel gebrek aan communicatie.

    • Geen tijd meer voor een kopje koffie

      Onlangs zei iemand: vroeger hadden we op maandagochtend nog tijd voor een kopje koffie en de leidinggevende vroeg hoe het weekend was geweest of hoe het nu verliep op het werk. Tegenwoordig hebben we een manager die holt van de ene naar de andere vergadering.

    • Gebrek aan duidelijkheid

      Onduidelijkheid kan de medewerker stress geven. Dat zit in heel veel zaken: wordt mijn arbeidsovereenkomst wel of niet verlengd? Wanneer krijg ik een vaste aanstelling? Gaat de fusie wel door of niet? Gaan we reorganiseren of gebeurt dat niet? Gebrek aan duidelijkheid is ook dat er vanuit het management of de leiding geen prioriteiten worden gesteld terwijl ze de medewerkers wel voortdurend vertellen dat er prioriteiten gesteld moeten worden.

    • Verschillende verwachtingen

      Gebrek aan communicatie kan ertoe leiden dat er verschillende verwachtingen ontstaan. Beeldvorming gaat een rol spelen bij de medewerker of het team.

    • Van het ene overleg naar de volgende vergadering

      Zeker voor leidinggevenden en managers geldt dat ze in de huidige tijd soms van het ene overleg naar het andere hollen. Vergadering 1 is afgerond en de volgende komt er alweer aan. Of het allemaal zoveel zin heeft, betwijfel ik nogal eens.

    • Onvoldoende bezetting op de afdeling

      Onderbezetting op de afdeling zie ik ook regelmatig als oorzaak van stress en werkdruk bij de medewerker. Dat geldt zeker voor bedrijven die in crisistijd zijn gereorganiseerd, terwijl het werkvolume nagenoeg gelijk is gebleven. 

    • Verandermoeheid

      In sommige organisaties is sprake  van verandermoeheid. Ze hebben de ene verandering nog maar net achter de rug of de volgende komt er alweer aan. Dat geldt op tal van fronten: de ene keer wordt er een tussenlaag aan leidinggevenden weggesneden en de volgende keer wordt er een nieuwe laag gecreëerd.

    • Gebrek aan waardering

      Gebrek aan waardering voor medewerkers geeft stress en kan leiden tot twijfel over eigen functioneren. Iemand in de bouwsector zei pas: 'we doen het nooit helemaal goed, het moet altijd sneller, er zit altijd te weinig winst op een project dat we hebben afgerond en we horen nooit dat we het een keer goed hebben gedaan'.

    • Teamstress

      Onderlinge spanningen en conflicten leiden tot teamstress.

Stress en burn-out

Wil je meer weten over coaching gericht op vermindering van stress of begeleiding bij burn-out?

Stressmanagement

Auteur

Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.

Jan Stevens


Jezelf kwijtraken en jezelf hervinden

Bestel dit e-book (PDF) via de webshop! Titel: Jezelf kwijtraken & jezelf hervinden.

Ebook jezelf kwijtraken

Meer informatie

Webinar over burn-out op vrijdag 12 april aanstaande!

Webinar burn-out

Schrijf je in voor de webinar over burn-out op vrijdag 12 april aanstaand!

Meer informatie

Authentiek communiceren: dat kun je leren!

ebook communicatie

Je zendt wie je bent. Dat is authentiek communiceren. Dat betekent dat je communiceert zoals je van origine bent. Originaliteit dus en geen kopie of imitatie van anderen. Niet zoals de wereld om je heen verwacht dat het zou moeten. Maar gewoon: zoals jij bent!

Meer informatie

Onze nieuwsbrief

Ben jij leer- en nieuwsgierig? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!
Met jouw aanmelding ga je akkoord met onze privacyverklaring en het ontvangen van onze nieuwsbrief. Je kunt je natuurlijk op elk moment weer afmelden.

Telefonisch contact? Heb je vragen? Bel ons op 0528 23 60 30 en vraag naar Monique van Nuil.