Willen, kunnen en zijn

Onze maatschappij is gericht op kunnen. Of anders gezegd: meer op kunnen dan op willen of zijn. Dit artikel gaat over jou: over wat je kunt, wat je wilt en wie je bent. Wat is het verschil? En waar komt het overeen. Wat is de kracht van willen en hoe ontwikkel je dat? Waar een wil is een weg immers? Ik draai het vaak om. Altijd is er wel een weg maar welke weg wil je gaan?

Willen en kunnen hoort bij jouw ZIJN en is onderdeel van wie jij bent.  Dat weet ik wel maar ik noem ZIJN apart. Omdat het vaak overgeslagen wordt. Terwijl het in mijn ogen doorslaggevend is.

Balans

Voor jouw carrière, jouw zoektocht naar een baan maar ook voor uw persoonlijke ontwikkeling is het belangrijk dat er balans is tussen wat je wilt, wat je kunt en wie je bent. Zelfinzicht is van onschatbare waarde. En juist hier gaat veel verkeerd in onze maatschappij.

• Waarom zou je willen wat je niet kunt (of niet kunt leren?)
• Waarom wil je iets bereiken wat niet bij je past?

Bezieling, passie, zelfvertrouwen, zelfverzekerd overkomen ontstaat als je dingen doet die je kunt, die je wilt en die bij jouw persoonlijkheid passen.

Zelfinzicht

Wil je inzicht in wat je kan, wat je wilt en wie je bent? Is dat belangrijk voor jouw loopbaan? Dan past een loopbaantraject heel goed bij je.

Wil je je persoonlijk ontwikkelen? Ontwikkelen wat je kan, wat je wil en wie je bent? Dan past een persoonlijk ontwikkeltraject bij je!

Wat kun je eigenlijk? Ik heb het aantal onderwerpen in kaart gebracht. die te maken hebben met wat jij kan. In onze cultuur is het van belang om te weten wat je kunt. Denk daarbij aan zaken als:

• wat voor opleiding heb je behaald?
• welke diploma’s heb je?
• heb je ook een titel behaald?
• wat voor werkervaring heb je?
• wat voor vaardigheden heb je in huis?
• wat voor kennis heb je?
• over welke inzichten beschik je

De vraag: ‘wat is jouw achtergrond’ wordt vaak bedoeld als: wat voor opleiding en werkervaring heb je?  Overigens ik hier geen lans breken om ‘kunnen’ maar aan de kant te schuiven. Integendeel. Ik begrijp heel goed dat het handig is dat jouw huisarts gediplomeerd is en ook wel dat de chirurg niet kan volstaan met een lasdiploma. Het gaat er mij om dat er veel meer is dan kunnen waardoor jij verder komt en je ontwikkelt.

Willen is al wat minder concreet dan kunnen. Daarom probeer ik dit stuk ook inzichtelijk te maken. Willen gaat ten diepste over verlangen, begeren, wensen en dromen. Waarover droomde jij als kind? Wat zou je graag willen worden als je groot bent? Wat zijn jouw wensen? Willen is ontzettend belangrijk in jouw carrière. Jouw motivatie komt namelijk ook voor een deel vandaan bij wat je wilt. Dat heet intrinsieke motivatie. Het is motivatie van binnenuit.

Op de één of andere manier is willen een beetje in de vergetelheid geraakt. Wellicht niet concreet genoeg. Toch wordt naar onze idee de kracht van de wil sterk onderschat. Willen gaat dus over:

• jouw motivatie: wat zet jou in beweging?
• jouw interesses: wat interesseert jou?
• jouw dromen en verlangens
• jouw behoeften en drijfveren
• jouw passie
• jouw ambitie
• jouw wilskracht en doorzettingsvermogen

Willen heeft met jouw persoonlijke behoeften te maken. En persoonlijke behoeften toestaan en ervaren is iets wat we eerder afgeleerd dan geleerd hebben. In onze cultuur is het belangrijker welke diploma’s je hebt gehaald. Maar ook daar geldt: die haal je niet zonder dat je iets wilt.

Kan en wil

Ik maak een vierdeling

• Ik kan en ik wil

  Wat je wilt bereiken, kun je bereiken. Dat is keuze 1. Kortom: het ligt binnen de mogelijkheden, je hebt bijpassende vaardigheden, competenties, kwaliteiten en zo nodig diploma’s of werkervaring. Hebt je die niet, dan is er de mogelijkheid om de juiste opleiding te behalen en benodigde diploma’s te verwerven. Je kent uzelf! Je weet waar jouw mogelijkheden liggen en je weet waar de begrenzing is. Je hebt een realistisch zelfbeeld!

• Ik kan maar ik wil niet

  De tweede keuze gaat over: je kunt het wel of het ligt wel binnen jouw bereik maar je wilt niet. De vraag is hoe kan dat? Ik noem een paar opties:

  • je hebt het wel gezien op dit punt, je bent voldoende uitgegroeid in die taak of rol en er zit nog onvoldoende uitdaging voor je in
  • je kunt het wel in de zin dat je over de vaardigheden beschikt maar het heeft minder jouw interesse
  • je wilt niet vanwege specifieke omstandigheden (arbeidsomstandigheden) die niet passen of niet meer passen

• Ik wil wel maar ik kan niet

  De derde keuze gaat over: wel willen maar niet kunnen. De vraag is: ligt dit binnen jouw bereik? Kun je het leren? Is het realistisch wat je wilt? Onderzoek is nodig. Wellicht is loopbaanreflectie een toegevoegde waarde voor jou!

• Ik wil niet en ik kan niet

  De vierde keuze heet: ”Ik kan niet” ligt op het kerkhof en ”Ik wil niet” ligt er naast. Als je iets niet kunt en iets niet wilt: waarom zou je er moeite voor doen?

Durven

Durven speelt een rol bij kunnen, willen en zijn. Je zou moeten durven wat aansluit bij wat je wilt, bij wat je kunt, bij wat je zou kunnen leren en bij wie je bent!

En dan komt doen! Blijven beschouwen is geen optie. Je moet ook gaan doen!