Labels en hokjes bij hoogsensitiviteit en/of hoogbegaafdheid
Labels zoals hoogbegaafdheid, hoogsensitiviteit of autisme kunnen je helpen om jezelf beter te begrijpen. Misschien herken je jezelf in een van deze termen en krijg je ineens antwoord op vragen als: Waarom voel ik me anders? Waarom lijkt wat voor anderen vanzelfsprekend is, voor mij zo ingewikkeld? Labels kunnen richting geven en je helpen om de juiste ondersteuning te vinden.
Maar er zit ook een keerzijde aan. Hoewel een label duidelijkheid kan scheppen, kan het ook als beperkend worden ervaren. Het is belangrijk te beseffen dat een label nooit het hele verhaal vertelt, maar slechts een onderdeel is van wie jij bent.
De negatieve lading van hokjes
Je hebt misschien zelf weleens meegemaakt dat een label negatieve reacties oproept. Als je bijvoorbeeld vertelt dat je hoogbegaafd bent, krijg je soms reacties als: “Vind je jezelf beter dan anderen?” Of als je zegt dat je hoogsensitief bent: “Waarom ben je altijd zo overgevoelig?” Zulke reacties laten zien dat labels soms verkeerd worden begrepen. Ze worden gezien als oordelen in plaats van hulpmiddelen.
Misschien herken je ook dat een label je kan helpen om jezelf beter te begrijpen, zoals bij Jan in de podcast. Hij voelde zich lange tijd eerder dom dan slim, omdat hij niet paste in het gangbare onderwijssysteem. Het label ‘hoogbegaafd’ gaf hem later in zijn leven een nieuw perspectief en hielp hem zichzelf te accepteren. Toch zijn het juist de negatieve associaties rondom labels die ervoor kunnen zorgen dat je niet durft te benoemen wat voor jou geldt.
Coaching en training: voor HB-ers
Wij bieden coaching & training specifiek voor hoogbegaafde personen.
Meer informatie? Bel meteen!
Doe de HB-test!
Wil je meer inzicht in jouw kwaliteiten en valkuilen als hoogbegaafd persoon? Doe dan online onze test.
Aan te schaffen via de webshop!
Hoogbegaafd: gave of probleemgeval
Bestel het e-book <pdf> met als titel: hoogbegaafd: gave of probleemgeval.
Meer info via de webshop.
Hokjes als hulpmiddelen
Wat als je labels niet als hokjes ziet, maar als hulpmiddelen? Ze hoeven je niet vast te zetten, maar kunnen je juist helpen navigeren in het leven. Labels geven woorden aan ervaringen die anders moeilijk uit te leggen zijn. Misschien helpen ze je om jezelf beter te begrijpen of om anderen duidelijk te maken wat jij nodig hebt.
Kirstin vertelt in de podcast hoe labels zoals autisme soms een sleutel kunnen zijn om de juiste hulp te krijgen. Dat betekent niet dat het label zelf het probleem oplost, maar het maakt wel inzicht en ondersteuning mogelijk. Zo’n label is geen eindpunt, maar een vertrekpunt voor persoonlijke ontwikkeling. Het gaat erom hoe jij het label gebruikt en wat het voor jou kan betekenen.
De balans vinden
Het is de kunst om labels te gebruiken op een manier die je helpt in plaats van beperkt. Probeer een label te zien als een hulpmiddel dat jou inzicht geeft. Het gaat erom dat je een label gebruikt om te begrijpen wie je bent en wat je nodig hebt, zonder dat het je definieert.
Jan zegt in de podcast iets treffends: “Al noem je het een strijkijzer of een wasmachine, het maakt mij niet uit. Het gaat om wat je ermee doet.” Het label zelf is minder belangrijk dan wat jij ermee kunt doen. Als je bijvoorbeeld ontdekt dat je hoogsensitief bent, kun je daar rekening mee houden in je werk of in je relaties. Het gaat erom hoe jij je leven inricht op een manier die bij jou past.
Labels als vertrekpunt, niet als eindpunt
Labels zijn een startpunt, geen eindstation. Ze helpen je om bepaalde eigenschappen of ervaringen te duiden, maar jij bent meer dan je label. Hoogbegaafdheid, hoogsensitiviteit of autisme zijn niet allesbepalend; ze zijn slechts een onderdeel van jouw verhaal.
Misschien herken je dit: je voelt dat je anders bent, maar je hebt moeite om dat in woorden te vatten. Een label kan je helpen om te begrijpen wat je voelt, en om dat vervolgens ook met anderen te delen. Het kan een eerste stap zijn naar meer acceptatie en groei.
Een uitnodiging tot dialoog
Labels kunnen ook een uitnodiging zijn om het gesprek aan te gaan. Als jij jezelf herkent in een bepaald label, kan dat leiden tot verbinding met anderen die soortgelijke ervaringen hebben. Het kan je helpen om herkenning en begrip te vinden, zowel bij jezelf als bij de mensen om je heen.
Jan zegt in de podcast dat zijn werk vaak bestaat uit het geven van woorden aan wat mensen voelen, maar moeilijk kunnen uitdrukken. Een label kan op dezelfde manier werken. Het geeft jou de taal om jezelf en je behoeften beter te verwoorden.
Conclusie
Labels en hokjes zijn niet per definitie goed of slecht. Het hangt ervan af hoe je ze gebruikt (lees ook: iemand labelen). Als je labels ziet als hulpmiddelen, kunnen ze bijdragen aan zelfinzicht, groei en verbinding. Maar als je ze ervaart als beperkend of als oordeel, kunnen ze je in de weg zitten.
De uitdaging is om een balans te vinden. Gebruik labels als hulpmiddel om jezelf beter te begrijpen en om anderen duidelijk te maken wat je nodig hebt. Maar laat je er niet door beperken. Uiteindelijk gaat het erom dat jij je leven leidt op een manier die bij jou past. Een label kan daarbij helpen, maar het mag nooit de menselijke veelzijdigheid inperken. Jij bent meer dan een label. Gebruik het als een vertrekpunt, niet als een eindpunt.
Coaching en training: voor HB-ers
Wij bieden coaching & training specifiek voor hoogbegaafde personen.
