Te aardig als leidinggevende: wat zijn de gevolgen?
Ben jij leidinggevende en krijg je weleens te horen dat je 'te aardig en te lief' bent? Dat je iedereen te veel ruimte geeft, te lang wacht met ingrijpen of te veel rekening houdt met andermans gevoel? Misschien herken je het wel: je wilt rechtvaardig zijn, begripvol en menselijk. Maar ondertussen raak jij de regie kwijt. En dat voelt niet goed.
De valkuil van aardig zijn
Aardig zijn is een kwaliteit. Maar als je doorschiet in die kwaliteit, beland je in een valkuil. Dan wordt je aardigheid vermijding. Je stelt besluiten uit, je bent te voorzichtig in je feedback en je loopt op eieren om de sfeer goed te houden. Je hoopt op consensus, maar ondertussen brokkelt jouw leiderschap af.
In de kern komt het hierop neer:
- Jij wil geen strijd of ongemak.
- Je vindt het moeilijk om mensen teleur te stellen.
- Je bent loyaal en draagt liever de last dan dat je die bij een ander legt.
Dat is een mooi streven. Maar het werkt niet.
Doe de leiderschapstest
Wil je inzicht in jouw natuurlijke stijl van leidinggeven (online test)? Wil je weten waar jouw individuele leiderschapskwaliteiten liggen? Wil je jouw persoonlijke ontwikkeldoelen leren kennen?
Training assertief leidinggeven
Bekijk de training assertief leidinggeven. We verzorgen deze training individueel maar ook in groepen wanneer je meerdere collega's hebt, die interesse hebben in deze training.
Wat gebeurt er als je te aardig bent?
Wanneer jij als leidinggevende te aardig bent:
- Gaan teamleden zelf bepalen wat ze wel of niet doen.
- Wordt verantwoordelijkheid afgeschoven.
- Ontstaat er onduidelijkheid over verwachtingen.
- Komt werk stil te liggen omdat niemand de knoop doorhakt.
- Krijg jij het gevoel dat je overvraagd wordt, terwijl je niks mag terugvragen.
- Nemen medewerkers een loopje met je!
- Word je overruled door je personeel!
- Voel je je niet opgewassen tegen je medewerkers.
Een team zonder duidelijke leiding raakt stuurloos. En dat leidt vroeg of laat tot frustratie, spanningen of zelfs uitval. Zowel bij jou als bij je teamleden.
Een voorbeeld uit de praktijk
Neem Petra, teamleider in een zorgorganisatie. Ze is warm, betrokken en houdt van haar mensen. Maar ze zegt nooit 'nee'. Ze schuift taken zelf nog even door, vermijdt de confrontatie als iemand zijn werk niet doet, en hoopt dat dingen vanzelf opgelost worden. Tot een collega tegen haar zegt: "Je bent veel te aardig. Daardoor voelen we geen richting meer." Dat kwam binnen.
Ze besefte: ik ben aardig geweest ten koste van mijn leiderschap. En dus ten koste van het team.
Het kernkwadrant: aardig zijn als kernkwaliteit
Laten we het kernkwadrant erbij pakken:
- Kernkwaliteit: Aardig zijn, empathisch, zorgzaam.
- Valkuil: Te aardig zijn, vermijden, grenzen niet stellen.
- Uitdaging: Duidelijkheid, begrenzen, knopen doorhakken.
- Allergie: Autoritair, bot, afstandelijk.
Je allergie voor hardheid kan ertoe leiden dat je je uitdaging niet ontwikkelt. Terwijl je juist als leidinggevende die balans moet leren: vriendelijk en duidelijk tegelijk. Menselijk en stevig. Aardig en besluitvaardig.
Hoe leer je begrenzen zonder je menselijkheid te verliezen?
- Maak onderscheid tussen relatie en taak. Je kunt iemand waarderen en toch iets van diegene vragen. Je mag vriendelijk zijn en tegelijkertijd eisen stellen.
- Benoem de feiten. Stel: iemand zegt telkens 'nee' tegen extra taken. Dan mag je zeggen: "Ik zie dat jij veel afhoudt. Dat heeft effect op het team, want het werk moet wel gedaan worden."
- Geef keuzes, geen vrijblijvendheid. "Je kunt deze taak doen, of je kiest om te ruilen met iets anders. Maar kiezen om niets te doen, is geen optie."
- Wees helder over jouw positie. "Ik wil dat dit goed geregeld wordt. Als het in het team niet lukt, dan neem ik het besluit."
- Verwar empathie niet met pleasen. Iemand begrijpen betekent niet dat je alles overneemt of oplost. Jij hebt óók grenzen.
Waarom je dit niet alleen hoeft te dragen
Veel leidinggevenden worstelen hiermee. Zeker als je sensitief bent, harmonie nastreeft of jezelf ook niet altijd even stevig voelt. Dan is het extra lastig om op je plek te blijven staan. Weet: leidinggeven betekent niet dat je een harde manager moet worden. Het betekent dat jij stevig genoeg bent om het werkproces te dragen. Zodat je team kan floreren.
Veelgestelde vragen
Wanneer ben je als leider te aardig?
Als je conflicten uit de weg gaat, te lang wacht met ingrijpen en vooral gericht bent op aardig gevonden worden in plaats van richting geven.
Is het verkeerd om empathisch te zijn als leider?
Nee, empathie is een kracht. Maar empathie zonder duidelijkheid leidt tot verwarring. De kunst is om empathie te combineren met kaders.
Wat zijn de risico's van te veel aardigheid in leiderschap?
Verlies van regie, onduidelijkheid over verwachtingen, toename van werkdruk bij de leidinggevende en frustratie in het team.
Hoe ontwikkel ik steviger leiderschap?
Door te oefenen met begrenzen, duidelijke keuzes maken, feedback geven en verantwoordelijkheid niet overnemen maar faciliteren.
Hoe kan ik balans vinden tussen aardig zijn en richting geven?
Wees vriendelijk in contact, maar duidelijk in opdracht. Geef erkenning, maar wees niet bang voor ongemak. Richt op vertrouwen, niet op instemming.
Persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden
Bekijk de training persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden zoals assertief leidinggeven, persoonlijke effectiviteit, timemanagement en communicatie etc.
Leerdoelen
We hebben nog veel meer leerdoelen persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden voor je uitgewerkt. Je kunt ook het overzicht bekijken met alle leerdoelen voor leidinggevenden.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching (www.desteven.nl). Op deze website tref je meer dan 2000 blogs over persoonlijke ontwikkeling, loopbaan, leiderschap, teamontwikkeling, hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid.
