Leren om jouw werknemers te motiveren?
Wat zou je willen leren als leidinggevende? Je bent leidinggevende en je wilt leren om jouw medewerkers te motiveren. Maar wat zou je willen leren? Ja, ik begrijp wel dat je zegt: ik wil leren om mijn personeel te motiveren. Maar ik blijf doorvragen: wat wil je dan leren? Daarover gaat dit artikel. Ik zet voor jou eens wat leerdoelen op een rij.
De basis: jij bent niet verantwoordelijk voor de motivatie van jouw medewerker!
Een basisinzicht is dat jij niet verantwoordelijk bent voor de motivatie van jouw medewerker. In eerste instantie is dat de medewerker zelf. En het is belangrijk dat je dat ook aan jouw medewerker vertelt. Je mag verwachten dat de medewerker gemotiveerd is zelfs. Er is immers een arbeidsovereenkomst en er is sprake van betaling van loon. Dan mag een werkgever ook wat verwachten.
Waarom zeg ik dit? Vertel de mensen dat je verwachtingen hebt. En laat medewerkers ook zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun motivatie. Lees ook: verwachtingen verduidelijken!
Doe de leiderschapstest
Wil je inzicht in jouw natuurlijke stijl van leidinggeven (online test)? Wil je weten waar jouw individuele leiderschapskwaliteiten liggen? Wil je jouw persoonlijke ontwikkeldoelen leren kennen?
Training motiveren van medewerkers
Bekijk de training motiveren van medewerkers voor leidinggevenden en managers.
Hoe kun je medewerkers helpen bij zelfmotivatie?
Ik merk dat medewerkers vaak denken dat motivatie iets is dat van buiten moet komen: een compliment, een beloning of een aanmoediging. Maar de krachtigste motivatie komt van binnenuit. Daarom vind ik dat een belangrijke taak van jou als leidinggevende is om medewerkers te helpen zichzelf te motiveren.
Hoe doe je dat? Door ze uit te dagen en te prikkelen om hun eigen grenzen te verleggen. Niet door taken blind op te leggen, maar door vragen te stellen zoals: “Wat wil jij bereiken?” of “Welke volgende stap zie jij voor jezelf?”. Op die manier help je medewerkers om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun ontwikkeling.
Ik denk dat coaching hierin een krachtig middel is. Coaching gaat niet om antwoorden geven maar om vragen stellen die medewerkers aan het denken zetten. Als een medewerker zelf ontdekt wat hem drijft en welke doelen hij wil stellen, dan groeit de intrinsieke motivatie. Jij kunt dit proces stimuleren door tijd en aandacht te geven, door ruimte te bieden voor reflectie en door samen haalbare stappen te formuleren.
Een praktisch voorbeeld: een medewerker die steeds dezelfde taken uitvoert, kan na verloop van tijd motivatie verliezen. Jij kunt het verschil maken door hem of haar te vragen: “Wat zou je graag eens willen proberen?” of “Welke vaardigheid wil je verder ontwikkelen?”. Door zo’n gesprek krijgt de medewerker weer perspectief en ontstaat er nieuwe energie.
Kortom: helpen bij zelfmotivatie betekent niet dat jij de motor van hun energie bent, maar dat jij de omstandigheden creëert waarin medewerkers hun eigen motivatie kunnen vinden en versterken.
Heb je als leidinggevende een taak om te motiveren?
Als leidinggevende heb je uiteraard de taak om medewerkers te motiveren. En het geheim van de smid is dat je de medewerker duidelijk maakt dat hij/zij dat zelf moet doen. Wat jij eraan kunt doen is het volgende:
- Je kunt de medewerker stimuleren, enthousiasmeren, steunen en ondersteunen.
- Je kunt faciliteren.
- Je kunt medewerkers helpen ontwikkelen.
- Je kunt duidelijk zijn: dat motiveert!
- Je kunt met gedemotiveerde medewerkers in gesprek gaan.
- Je kunt medewerkers perspectief bieden.
Wat heb je nodig om medewerkers te motiveren?
Als eerste heb je inzicht nodig. Je moet weten wat intrinsieke motivatie is en hoe je dat aanspreekt. Je moet weten wat extrinsieke motivatie is en hoe dat werkt. Ik zou zelf voor intrinsiek gemotiveerde medewerkers gaan en dan helpt het dat medewerkers zichzelf motiveren. Maar daar kun je ze wel bij helpen. Je kunt helpen om inzicht te geven in hun drijfveren en behoeften. Je kunt ook coaching of training faciliteren waardoor een externe partij ze daarbij helpt. Maar ik denk dat je ook moet begrijpen hoe beloning en motivatie met elkaar in verband staan.
Daag jij je medewerker ook uit?
Ik vraag leidinggevenden vaak: daag jij jouw medewerkers ook echt uit? Of neem je genoegen met het feit dat ze hun werk doen, zonder dat je hen prikkelt om verder te groeien? Uitdaging draagt enorm bij aan motivatie en ontwikkeling. Het gaat er niet om de lat steeds hoger te leggen of alleen maar meer prestaties te eisen. Uitdagen betekent dat je medewerkers uitnodigt en stimuleert om hun talenten verder te ontwikkelen en in te zetten.
Ik zie vaak dat medewerkers die jarenlang hetzelfde werk doen, langzaam indutten. Ze doen wat er gevraagd wordt, ze zijn loyaal en trouw, maar er ontbreekt nieuwe energie. Juist door iemand een uitdaging te bieden, voorkom je dat. Uitdaging houdt kennis en vaardigheden actueel, vergroot motivatie en draagt bij aan duurzame inzetbaarheid.
Wat voor uitdaging dat is, verschilt per persoon. Het kan gaan om intellectuele uitdaging, om deskundigheidsbevordering, om meer verantwoordelijkheid of om het herformuleren van doelen. De kern is dat jij als leidinggevende het gesprek aangaat over drijfveren en talenten, en dat je kansen schept om die verder te ontwikkelen.
Wil je meer lezen? Bekijk hier het uitgebreide artikel!
Wat gebeurt er als motivatie ontbreekt?
Ik zie vaak dat het ontbreken van motivatie niet in één keer zichtbaar wordt, maar langzaam insluipt. Het begint met een medewerker die wat minder energie toont of minder initiatief neemt. Daarna volgen meer fouten, uitstelgedrag en een afname van betrokkenheid. Uiteindelijk kan dit leiden tot frustratie, conflicten of zelfs vertrek.
Het is belangrijk om dit domino-effect te herkennen. Demotivatie werkt besmettelijk: het straalt uit naar collega’s en kan de hele teamsfeer negatief beïnvloeden. Waar één medewerker eerst de uitzondering lijkt, kan het gedrag zich verspreiden en leiden tot een negatieve cultuur.
Als leidinggevende kun je dit voorkomen door signalen serieus te nemen en vroegtijdig in gesprek te gaan. Stel vragen als: “Wat maakt dat je minder plezier ervaart in je werk?” of “Wat heb jij nodig om weer energie te krijgen?”. Daarmee laat je zien dat je oog hebt voor de mens achter de medewerker en dat je bereid bent samen oplossingen te zoeken.
Zo pak je demotivatie aan voordat het de prestaties van het hele team ondermijnt.
Hoe ga je om met bijzondere situaties?
Als leidinggevende moet je inzicht hebben in bijzondere situaties. Denk bijvoorbeeld aan:
- Hoe motivatie en demotivatie werken tijdens een reorganisatie.
- Hoe je omgaat met lastige of kritische medewerkers en hen toch weet te motiveren.
- Hoe je tijdelijke krachten motiveert, ook al zijn ze maar kort in jouw team.
- Hoe je vrijwilligers motiveert, die vaak andere drijfveren hebben dan betaalde medewerkers.
In al deze situaties vraagt het om maatwerk en extra bewustzijn van jouw rol als leidinggevende.
Hoe kan jouw gedrag motivatie afbreuk doen?
Als leidinggevende kun je door jouw eigen gedrag ook demotiveren. Hoe je dat doet?
- Je moedigt niet aan maar je ontmoedigt.
- Je stimuleert niet maar je hebt een negatieve benadering.
- Je vertelt niet wat goed gaat maar je vertelt wat fout gaat.
- Je bent onduidelijk over verwachtingen die je hebt als leidinggevende.
- Je bent te sturend of je stuurt te weinig (beide dragen niet bij aan motivatie).
Je moet dus weten hoe je als leidinggevende ook missers kunt maken bij het motiveren van jouw mensen. Waarom? Om te voorkomen dat jou dat overkomt!
Veelgestelde vragen over motivatie en leidinggeven
Enkele veel gestelde vragen:
Hoe herken ik dat een medewerker niet meer gemotiveerd is?
Je merkt dit vaak aan minder initiatief, een teruglopende inzet of meer fouten. Ook afstandelijk gedrag kan een signaal zijn.
Wat is het verschil tussen motiveren en inspireren?
Motiveren gaat over het aanspreken van drijfveren, inspireren gaat over het geven van richting en zin in het werk.
Hoe voorkom ik dat ik onbewust demotiverend werk?
Door bewust stil te staan bij jouw eigen gedrag. Wees duidelijk, geef waardering en luister actief naar wat medewerkers nodig hebben.
Wat zijn de 11 redenen voor motivatieproblemen bij medewerkers?
Die heb ik uitgebreid beschreven in een apart artikel: 11 redenen voor motivatieproblemen.
Welke fouten maken leidinggevenden bij het motiveren van hun mensen?
Ontdek de meest gemaakte fouten in dit artikel: 10 missers bij het motiveren van medewerkers.
Training motiveren van medewerkers
Bekijk de training motiveren van medewerkers voor leidinggevenden en managers.
Leerdoelen voor de training
Een aantal leerdoelen voor het motiveren van jouw medewerkers hebben we voor jou uitgewerkt.
Leerdoelen motiveren medewerkers
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching (www.desteven.nl). Op deze website tref je meer dan 2000 blogs over persoonlijke ontwikkeling, loopbaan, leiderschap, teamontwikkeling, hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid.
Publicatiedatum: 14-05-2014
