home / leiderschapsontwikkeling / directie ondernemers / crisis bedrijf / bedrijf failliet / faillissement rouwproces

Faillissement is rouwproces voor de ondernemer

De emotionele impact van een faillissement op de ondernemer kan groot zijn. Failliet gaan kan een verlieservaring en rouwproces zijn. Overigens ook op de directe omgeving zoals partner of gezin. Dan spreek ik nog niet eens over de financiële gevolgen die ook een behoorlijke impact kunnen hebben op de toekomst van de ondernemer.

Boosheid: op de ander of op jezelf

Het tweede onderdeel kenmerkt zich door boosheid. Je bent boos. Waarom is het zover gekomen?  Je bent ook boos op jezelf. Waarom heb je het zover laten komen? Waarom greep je niet eerder in? Boosheid op de ander en op jezelf wisselt elkaar soms af in een snel tempo. Boosheid is een emotie die er is en die eruit moet. Als je boosheid negeert, komt het er op een andere manier wel uit. Bovendien is dat zeer belangrijk voor het verwerkingsproces. Ontken niet dat je boos bent. Aanvaard jouw gevoelens. Zoek steun bij jouw vrienden: zorg dat je je kunt uiten, zonder dat de ander jou veroordeelt. En………. veroordeel jezelf ook niet omdat je boos bent, het hoort erbij.

Desoriëntatie: de weg kwijt

Je hebt het gevoel dat je de weg even kwijt bent. Hoe moet het nu verder? Je duikt terug in de oude tijd. Als je toen en toen had ingegrepen dan……. was het nooit zover gekomen. En was het ook niet een beetje jouw eigen schuld? Je hebt moeite om jouw levensritme onder controle te houden. Te laat naar bed, te laat opstaan, te weinig doen! Een futloos en leeg gevoel. Je bent verdrietig, onzeker en je twijfelt. In plaats van er iets mee te doen, duik je weg. Waar verdriet zich niet uit in tranen, daar wenen de andere organen. Je kunt je gevoelens niet ontlopen.

Aanvaarding

Dan komt de dag van aanvaarding. Je kunt incasseren wat er gebeurd is, je neemt de schade op. Jouw emoties vliegen minder heen en weer. Je ziet weer lichtpunten. Je krijgt weer zin om wat te doen en je pakt de draad van jouw leven weer op.

Complexiteit van rouwgevoelens en een faillissement

Voor ondernemers is de verwerking van rouwgevoelens bijzonder ingewikkeld tijdens een faillissement. Immers het is niet zo dat het failliet op een bepaalde dag wordt uitgesproken en daarmee is het klaar. Nee, dan begint het pas voor veel ondernemers. Een faillissement en de nasleep ervan kan jaren duren immers. Er zijn dus veel factoren die de gevoelens bij de ondernemer aanwakkeren:

• De rol van de curator en/of banken: hoe wordt er met de ondernemer omgegaan?
• De toekomst van de ondernemer: hoe onzeker is dit?
• De lijkenpikkers die voor een appel en een ei de onderneming leegkopen (faillissementsboedel, uitverkoop) of die het onroerend goed voor een prikje kunnen overnemen
• Een eventuele overname en doorstart door een andere eigenaar (iemand zei: ik kan mijn eigen logo niet meer zien)
• Reacties van onbegrip vanuit de omgeving: ex-collega's of ex-medewerkers, voormalige klanten of leveranciers

Vaak worstelen ondernemers met een diep gevoel van falen en te kort schieten. Terwijl dit in veel gevallen niet nodig is. Zelfs niet al zijn er fouten gemaakt. Het zelfvertrouwen, de eigenwaarde, het zelfrespect, de zelfwaardering heeft een bijzondere knauw gehad bij de ondernemer en vaak zijn er weinig mensen die er iets van begrijpen. Er zijn niet veel plekken waar men het verhaal kwijt kan.

• De toekomst is bepalend bij de verwerking

  De toekomst is van belang, zeker ook de financiële toekomst. Komt de ondernemer bijvoorbeeld ook nog terecht in de WSNP (Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen) dan wordt het proces van verwerking een stuk lastiger.