home / leiderschapsontwikkeling / communicatie leidinggevende / communicatiemuur

De communicatiemuur

Voorbeelden

Er zijn veel meer voorbeelden overigens over het verschil tussen iets zeggen en iets bedoelen. Voorbeelden te over:

• Verwijten maken is een vorm van wat anders bedoelen dan we zeggen. We zeggen: ‘ik ben al drie maand ziek en je laat nooit iets van je horen’  maar we bedoelen ‘ik heb zo’n behoefte aan contact’.
• Sarcasme is een vorm van het tegengestelde zeggen van wat we bedoelen. We zeggen: ‘nou als jij zo doorgaat dan kom je zeker in aanmerking voor een promotie’.  We bedoelen precies het tegenovergestelde.
• Cynisme is een vorm van bijtende spot. We zeggen: ‘nou je zult wel moe zijn na zo’n week hard werken’ maar we bedoelen eigenlijk te zeggen ‘wat jij presteert is ondermaats’.
• Overdrijven is een voorbeeld van iets anders bedoelen dan wat je zegt. Je overdrijft het immers. Daar zijn tal van vormen voor zoals aandikken van de boodschap, chargeren, dramatiseren of juist opsmukken of het verhaal mooier maken dan het is.
• In feite zijn onze persoonlijke valkuilen voorbeelden van iets zeggen wat we niet bedoelen. Dat gebeurt wanneer je te direct bent in jouw communicatie, te confronterend, te stellig of te bot. Maar ook wanneer je te tactvol bent of om de brij heen draait of niet tot de kern komt, zeg je niet wat je bedoelt.

Het is dus een kunst om te zeggen wat je bedoelt en om te bedoelen wat je zegt. Dat geldt thuis en op het werk, in jouw persoonlijke relatie en in het team of de organisatie waar je werkt.

Gezegd is niet gehoord (gezegd ≠ gehoord)

Een tweede vorm is: het verschil tussen wat gezegd wordt en wat gehoord wordt. Soms is iets wel gezegd maar de ander heeft het niet gehoord. Misschien was je niet duidelijk in wat je gezegd hebt maar wellicht heeft de ander ook niet goed geluisterd. Toch is horen nog wel wat diepgaander wellicht. Horen wat de ander zegt is een ding en horen wat de ander bedoelt is een diepergaande versie. Dat brengt me meteen bij de derde namelijk: ‘gehoord ≠ begrepen’.

Gehoord is niet begrepen (gehoord ≠ begrepen)

Soms heeft de ander je wel gehoord maar niet begrepen. Hij/zij heeft gehoord wat je hebt gezegd maar niet begrepen wat je hebt gezegd. Of nog dieper: hij/zij heeft wel gehoord wat je hebt gezegd maar ten diepste niet begrepen wat je bedoelde. Luisteren is een kunst blijkbaar en omvat ook het verstaan en begrijpen van die zaken die niet gezegd en toch bedoeld worden.

Begrepen is niet akkoord (begrepen ≠ akkoord)

Wanneer de ander je heeft gehoord en begrepen (wat je zegt en wat je bedoelt) dan houdt dat niet in dat de ander ermee akkoord gaat.  Dit onderdeel speelt een grote rol in organisaties.  Leidinggevenden menen soms te snel dat er commitment is wanneer de medewerkers begrijpen en instemmen met een voorstel of werkwijze. Soms stemmen mensen met bepaalde zaken in omdat ze geen keus hebben, begrijpen dat het beter is om het zo te doen of begrijpen dat het niet anders kan. Echter: begrijpen zit in jouw hoofd en commitment zit in jouw hart. Ook weerstanden kunnen hier een rol spelen bijvoorbeeld: men zegt ja en men bedoelt nee.

Akkoord is niet gedaan (akkoord ≠ gedaan)

Kortom: ook al stemt men ermee in, dat is nog geen garantie dat ook iets gedaan wordt. Soms worden zaken niet gedaan uit onmacht of machteloosheid.  Maar het kan ook onvermogen zijn. Of gewoon het punt wat ik hiervoor noemde: er is geen commitment.