home / persoonlijke ontwikkeling / veranderingen / rouwcoaching / vermindering gezondheid / burn out ziekte

Ziek zijn: stress, burn-out en depressie

Jouw ziekte kan leiden tot burn-out of depressiviteit. Omdat het uitzichtloos lijkt. Of omdat je alle hoop verliest. Je gaat van onderzoek naar onderzoek en dat geeft jou stress! Herken je dat? Lees dan mijn artikel!

Twee jaar arbeidsongeschikt

En ben je 2 jaar arbeidsongeschikt, dan komt ook het UWV zich melden. En dan heb je het ook over gevolgen voor je inkomen. En ook daar komen enorm veel stressmomenten uit voort. Want daarmee komen er ook andere gevolgen aan de orde. Hoe gaat het financiële plaatje eruit zien? Kan ik mijzelf redden? Je leven begint serieus te wankelen. Het fundament dreigt weg te vallen. Met alle gevolgen van dien.

Emotionele dreun

Arbeidsongeschiktheid kan een enorme emotionele dreun opleveren. Het wegvallen van toekomstperspectief, het gevoel niet meer mee te doen, het idee een stempel te hebben of in financiële problemen te raken kan een enorme stressfactor zijn. Als de dreun zo groot is dat je nog nauwelijks licht aan het eind van de tunnel ziet, is het heel erg makkelijk in een burn-out of depressie terecht te komen. En dit nog bovenop de lichamelijke problemen.

Lichaam en geest horen bij elkaar

Ik zei het al eerder: lichaam en geest zijn één wat mij betreft. Wat mij betreft is er veel te weinig aandacht voor de geestelijke gevolgen van ziek zijn. Arbeidsongeschiktheid of het hebben van een ziekte is niet alleen een lichamelijk proces, maar evengoed een geestelijk proces. Het is een gevoel van rouw. Een definitief afscheid van wat eerst is geweest. Een afscheid van iets waar je enorm gehecht aan was, wat je lief was: je gezondheid.
Ik denk dat dit rouwproces echt een ondergeschoven kindje is. Waar vaak aan voorbij wordt gegaan, maar wat een hele diepe wond veroorzaakt.

Ik kan mij nog heel goed herinneren dat vlak voor de Pasen de arbeidsdeskundige bij mij thuis kwam. De Paastakken stonden in de woonkamer, de chocolade eitjes stonden op tafel. En aan het gele tafellaken gingen we in gesprek. En het eerste wat hij zei was: ”we gaan jou helemaal afkeuren”. Het was alsof ik een klap in mijn gezicht kreeg. Nooit, nooit, nooit had ik dit verwacht. Hooguit misschien een dag minder werken maar 80-100% arbeidsongeschikt? Nee, nooit of te nimmer.
Ik hoorde hem nog vaag zeggen, dat duidelijk was dat ik heel graag wilde, maar dat ook duidelijk was geworden, uit alles wat ik geprobeerd had, dat dit niet zou lukken. Als in een film begeleidde ik hem naar de deur. Daar draaide hij zich om en zei: ”je gelooft het nu misschien nog niet, maar ik denk dat je later zult beseffen dat dit het beste is wat je is overkomen”. Woest was ik, boos, opstandig. Machteloos voelde ik mij. Het beste wat mij is overkomen???? Hoe durfde hij. Mijn leven was over. Zo voelde ik mij. Het werden de slechtste Paasdagen ever.

En ik zakte weg.

Steeds verder, steeds dieper.
Van de bank, naar bed en weer terug. Geen interesses meer, geen perspectief meer, een zwart gat. Pas later werd duidelijk dat ik van een burn-out in een depressie terecht was gekomen. Het heeft mij 4 jaar gekost om hier weer uit te komen. Had het verschil gemaakt als ik na dit gesprek was begeleid om uit dit rouwproces te komen? Ik denk van wel. Of: ik weet zeker van wel. Ik had zelf geen idee hoe ik hier nog uit moest komen.

Goede begeleiding

Ik had toen graag goede begeleiding gehad. Vanuit de bedrijfsarts of het UWV. De impact was zo enorm groot van deze beslissing van het UWV. De berg was te groot om op dat moment zelf een stukje regie te nemen. Ik kon niets meer overzien. Geen begin, geen eind. En toen ging ik echt kopje onder. Toen de beslissing werd meegedeeld was ik zo murw geslagen. Ik denk dat het goed was geweest als er na een week of twee even contact met mij was opgenomen met de vraag: Hoe gaat het nu met je? Kunnen we iets voor je betekenen nu de eerste klap geweest is? Heb je behoefte aan iemand die je in dit rouwproces begeleidt?
Nu duurde het maanden voordat ik in staat was een echt goed gesprek te voeren met mijn huisarts. Die zag onmiddellijk dat het niet goed ging en heeft meteen hulp in werking gezet. Ondertussen is er veel kostbare tijd verloren gegaan en dat is jammer.

Ben je patiënt of gezondheidsverliezer?

Ik noem aan het begin van dit artikel de zieke een patiënt. Blijf je je hele verdere leven een patiënt? Ik weet dat veel ziektes nooit meer overgaan en dat je je hele leven onder behandeling blijft. Ik zou het woord “patiënt”, als duidelijk is dat het is wat het is, inruilen voor het woord “gezondheidsverliezer”.

Gezondheidverliezer suggereert dat er ook zoiets is als een gezondheidwinnaar nietwaar? Ik denk dat dat niet zo voor de hand ligt, maar wel het woord “gezondheidherwinner”. En daar bedoel ik mee, dat je ondanks je ziekte een stukje regie kunt herwinnen. Je herwint misschien geen gezondheid, maar je herwint wel een stuk kwaliteit van leven. Toen ik mijn geestelijke gezondheid herwon kon ik, met veel begeleiding, betere keuzes maken. Keuzes die mijn leven weer verrijkten. Ik zag weer perspectief. En juist dat is belangrijk om toch een zinvol leven te leiden.

Posttraumatische groei

What kills you, makes you stronger oftewel: van tegenslag groei je. Misschien is dit nieuw voor je, maar er bestaat zoiets als posttraumatische groei. Na een tegenslag, of dit nu een ziekte, burn-out, een ongeluk of wat dan ook is, het kan helpen om juist stappen vooruit te maken. Juist door tegenslag leer je jezelf heel goed kennen.