home / persoonlijke ontwikkeling / presenteren spreken openbaar / presentatievaardigheden

Presentatievaardigheden verbeteren door gerichte training

Presentatievaardigheden kun je verbeteren door een gerichte training. Presenteren is te leren. Ook als je het eng vind, als je verlegen bent, als je al eens gepresenteerd hebt (het kan altijd beter) of als je jezelf wil ontwikkelen naar een hoger niveau. In dit artikel gaan wij in op de training van presentatietechnieken. Aan de hand van trainingen in de topsport proberen we een vergelijking te maken met de training presenteren.

Presentatievaardig? Voorbeelden!

Iemand die presentatievaardig is en de presentatietechnieken beheerst laat het volgende gedrag  zien:

• komt zelfverzekerd, enthousiast maar ook ontspannen over
• zoekt contact met de luisteraars
• weet een gestructureerde opbouw van de presentatie te geven
• heeft een duidelijk doel voor ogen wat hij/zij met de presentatie wil bereiken en bouwt vanuit deze doelstelling de presentatie gestructureerd op
• wisselt af met eigen ervaringen of anekdotes
• spreekt helder en drukt zich goed uit
• begrijpt dat er verschillende typen toehoorders zijn
• kan versnellen en vertragen om de spanning op te bouwen
• zoekt interactie met de toehoorders: kan omgaan met vragen, discussie sturen, reacties analyseren en omgaan met onderbrekingen
• laat stiltes vallen en benut pauzes
• stemt af op de toehoorder
• wisselt af met humor
• kan spelen met interactie
• kan het publiek in beweging krijgen om jouw doelstelling te bereiken
• kan presentaties houden met en zonder hulpmiddelen
• is goed voorbereid: begrijpt het publiek en kent zijn toehoorders
• kan krachtig openen en afsluiten
• weet te timen

Topsport en presentatievaardigheden

Laten wij de parallellen eens beter onder de loep nemen. In dit artikel vergelijken we de training presenteren met  een voetballer die in de spits staat. Het begint ermee dat je vaak gevraagd wordt om een presentatie te houden. Dit houdt in dat jij bekend staat als een expert op jouw vakgebied. Gevraagd worden om een presentatie te houden moet je eigenlijk beschouwen als een compliment. En of die presentatie nu werk gerelateerd is of vanuit een hobby maakt hierbij niet uit. Jij wordt blijkbaar beschouwd als een autoriteit op jouw gebied. Dat is een uitgangspunt dat je vertrouwen zou moeten geven. Met jouw vakkennis of jouw inhoudelijke kennis zit het dus wel goed. Ook bij een voetballer begint het hiermee. Hij heeft talent. Dat wordt opgemerkt door een scout en zo komt een talent uiteindelijk terecht bij een goede club. Een leuk begin, maar het is ook niet meer dan dat: een begin. Er moet heel veel getraind worden voor een speler echt aan een wedstrijd kan beginnen. Dat geldt ook voor presenteren. Hoe meer je “traint” hoe beter jij je op je gemak voelt in de spotlights. Overigens moet je er ook voor waken dat je niet “overtraind ”raakt. Dan komt jouw verhaal over als een van buiten geleerd lesje en mist de presentatie het gevoel van spontaniteit.

Het gekke bij presenteren is: de meesten onder ons vinden het best lastig. Je ziet er tegenop. En ik denk dat presenteren daarom vaak gezien wordt als een noodzakelijk kwaad. Het gevoel om ermee opgezadeld te worden, in plaats om het te zien als een compliment. Ga eens bij jezelf na. Hoe voelt het voor jou om gevraagd te worden voor een presentatie. Leuk? Het streelt je ijdelheid? Of is het meer van: “nee toch waarom ik?” Probeer die laatste gedachte eens los te laten. Er wordt in jou geloofd. Er is vertrouwen in jou. JIJ en alleen JIJ bent hiervoor gevraagd. Mooi toch?

Flexibel presenteren

Alleen talent hebben is zeker niet voldoende. Er wordt fitheid, conditie en alertheid verwacht bij een voetballer. En hij moet zich presenteren naar zijn tegenstander. Als hij zich afwachtend en onzeker opstelt, zal hij zeker geen indruk maken bij zijn tegenstander en wordt hij in het veld voorbijgelopen. Sterker nog: hij wordt totaal ingemaakt. Een wissel ligt dan op de loer. Ook bij een presentatie is de manier waarop jij je manifesteert belangrijk. Als jij je niet zelfverzekerd presenteert kunt je niet lang de aandacht van jouw toehoorders vasthouden en raak je jouw publiek kwijt. Dat is jouw virtuele tegenstander. Maar dat wil je natuurlijk helemaal niet. Het publiek moet juist jouw bondgenoot zijn. Je wilt juist dat je publiek iets van je koopt of dat jouw publiek zich meer bewust wordt van het milieu. Of …vul dit zelf maar in. Uiteindelijk wil je dat deze toehoorders zich bij jouw team voegen. Of nog sterker gezegd: ze MOETEN zich bij jouw team voegen. Omdat ze dat vanuit hun ziel echt willen. Er moet een noodzaak gevoeld worden om bij jou te horen. Ze hangen aan je lippen. Pas dan heb je ze echt bij de lurven gepakt.

Bovendien moet je tijdens jouw presentatie alert blijven, zodat je eventueel kunt inspelen op onvoorziene situaties. Een toehoorder kan onverwacht een grap maken of het geluid van jouw microfoon valt even weg. Raak niet in paniek, want als je daar op een handige manier gebruik van kunt  maken dan kunnen dit soort onverwachte voorvallen zelfs in jouw voordeel werken! Het ijs is dan gebroken en valt alle spanning weg. Net als een voetballer moet ook jij flexibel kunnen inspelen op nieuwe en soms onverwachte situaties. Een tegenstander die onverwacht het veld moet verlaten wegens een blessure of slecht spel krijgt immers ook een vervanger. Een goede speler moet daarop kunnen anticiperen. Het moet dus niet uitmaken welk publiek je voorgeschoteld krijgt. Het is aan jou om ze in te pakken met een heerlijk voor- en hoofdgerecht, dat zo smakelijk is dat er gesmeekt wordt om een toetje.

Tactiek bepaling

Een voetballer moet ook slim zijn. Hij moet een tactiek bepalen hoe hij de wedstrijd gaat spelen. Het uiteindelijke doel is immers scoren.  Jij, als presentator, moet dat ook van tevoren doen. Je moet goed nadenken hoe jij de aandacht van het publiek gaat vasthouden. Hoe bereik je interactie en zorg je ervoor dat de interesse van jouw publiek niet verslapt. Dat is een van de moeilijkste onderdelen van het presenteren. Als je nieuw en fris en fruitig het podium opstapt krijg je eerst echt wel aandacht. De aandacht vasthouden is een heel ander verhaal. Als de presentatie saai en langdradig wordt, dan raak je jouw publiek kwijt. Gedurende de presentatie zul je aandachtmomentjes moeten inpassen. Net als een voetballer. Als deze geen mooie acties of passeerbewegingen maakt, raakt het publiek al gauw verveeld en wordt er gesproken van een saaie wedstrijd. En die saaie wedstrijd zijn ze bij de uitgang van het stadion al vergeten. Lekker de kroeg in.

Doelpunt……….

Uiteindelijk hebben zowel de voetballer als jij hetzelfde doel: scoren! Voor jou als presentator is dit het geval als je het gevoel hebt dat jouw boodschap helder en duidelijk is overgekomen. Je hebt de aandacht van jouw publiek vastgehouden en zowel jij als jouw publiek hebben van de presentatie genoten.

Dat is de ideale eindscore. De praktijk leert dat er veel getraind moet worden en dat er echt nog weleens een mindere “wedstrijd ”tussen zal zitten. Wees gerust: ook de beste presentatoren hebben heel wat trainingsuren gemaakt voor ze tot een goede presentatie kwamen. Je moet ook echt gaan ervaren wat wel of niet werkt voor jou. En nog belangrijker: wat past bij jou. Iedere voetballer, maar ook elke presentator is uniek. Jij in jouw authenticiteit kan je onderscheiden van een ander. En dat voorkomt dat jouw presentatie de zoveelste eenheidsworst blijkt te zijn. Wees eens eerlijk: hoe vaak heb jij presentaties gezien die echt wat met je deden of waar jij nog precies weet hoe deze in elkaar stak? Vaak zijn presentaties saai. Met teveel PowerPoint sheets die worden voorgelezen. Saai saai saai!

Wordt geen eenheidsworst, maar ontwikkel je eigen stijl.

Nabeschouwing

Ook van wedstrijden kijken kun je veel opsteken. Ga eens naar presentaties om te kijken hoe anderen het doen. Niet om die stijl te kopiëren, maar ga eens kijken eens hoe zij zich presenteren. Hoe staan ze, hoe gebruiken zij hun stem en hoe maken zij gebruik van ruimtes? Door veel te kijken gaan je ook verschillen opvallen. Uiteindelijk gaat het er om wat bij jou past en waar jij je prettig bij voelt. Maar presenteren kun je wel ontwikkelen. Het ontwikkelen van jouw eigen stijl. Een stijl van presenteren die impact heeft op jouw publiek.

Wil jij ook eens een tactische bespreking hebben over presenteren of wil je meer weten over de trainingsmogelijkheden bij team de Steven? Neem dan eens vrijblijvend contact met ons op.