Ad hoc: kwaliteit of valkuil?
Ad hoc is dat nu een kwaliteit of valkuil? In Nederland wordt het doorgaans negatief uitgelegd, merk ik. Wie teveel ad hoc beslissingen neemt, wordt getypeerd als een persoon die impulsief van het ene naar het andere vliegt. Maar is dat een terechte omschrijving?
Betekenis
Ad hoc komt van het Latijnse woord ‘ad hoc’. Het betekent: op deze plek of op deze plaats. Je kunt ook zeggen: in deze situatie. Wie ad hoc een beslissing neemt, neemt dus een beslissing in het moment, gericht op deze situatie.
Best wel knap eigenlijk. Er doet zich een situatie voor, waar een beslissing, keuze of oordeel wordt gevraagd. En op dat moment neem jij ad hoc een beslissing die:
- Afwijkend kan zijn van het algemene beleid omdat je vindt dat de situatie daarom vraagt
- Incidenteel van kracht is vanuit motieven die op die plaats geldend zijn
- Afwijkend is van de algehele norm
- Niet past in een breder verband bij normale beslissingen die je neemt
- Niet voldoet aan de algemene regel en enkel voldoet aan dit specifieke geval
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen. Wat voor eigens heb jij in de schappen staan?
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Kwaliteit of valkuil?
Zoals ik het hierboven omschrijf, is ad hoc een kwaliteit. Je komt in een situatie of er doet zich een situatie voor waarbij de algemeen geldende regels of norm niet voldoen. Oftewel: het algemeen gestelde beleid voorziet niet in een oplossing in deze situatie. Wat is dan de kwaliteit?
- Jij hebt de durf om af te wijken van algemeen geldende regels omdat je weet dat ze niet voorzien in deze situatie
- Jij ziet in dat er toch een oplossing moet komen en je handelt ernaar
- Je kunt improviseren en out-of-the box denken
- Je neemt je verantwoordelijkheid en je doet wat er verwacht wordt van jou in deze situatie
Wat is dan de kritiek?
Vooropgesteld: mensen die het algemeen geldende beleid als heiligdom beschouwen, hebben al snel kritiek op welke afwijkende oplossing dan ook. Algemeen beleid wordt dan een schuilmuur waar men zich achter kan verstoppen.
Kritiek zal ontstaan wanneer je teveel ad hoc oplost. En ik ben voorzichtig in de verwoording want er kan van alles aan de hand zijn wanneer zich dit voordoet.
Een voorbeeld is wanneer het algemene beleid, de algemene regels, de gestelde norm niet voorziet in de praktijksituaties die zich voordoen. Dan is er wel beleid ontwikkeld, maar dat beleid voldoet niet in de praktijk. Er is wel een muziekstuk gecomponeerd maar het orkest geeft al na een paar maten aan dat het niet gespeeld kan worden. Mocht dat zo zijn, dan moet je als organisatie ingrijpen. Beleid herzien en ontwikkelen maar dan niet vanachter het bureau maar met de laarzen aan in de klei.
Een andere situatie is dat je teveel ad hoc reageert op situaties omdat er (te) weinig beleid is en omdat er te weinig algemene regels zijn. Dat betekent dat je iedere keer van alles ter plekke moet bedenken en oplossen.
Een derde situatie is dat er wel degelijk beleid is maar dat jij toch vaak buiten de algemene gang van zaken handelt, terwijl dat niet nodig is. Dan ga je niet goed om met de situatie en moet jij je beter schikken in de gangbare organisatieregels.
Te veel ad hoc is de valkuil
Te veel ad hoc is dus een valkuil. Kenmerkend is dat je dan elke situatie als een incidenteel geval benadert. Of dat je afwijkingen en incidentele situaties tot algemeen gangbaar beleid verheft.
In feite laat je je dan leiden door impulsiviteit en is systematisch benaderen van vraagstukken een issue geworden.
Geen statisch begrip
Organisaties groeien en ontwikkelen zich. Groei kan zich aandienen in volume als omzet of aantal medewerkers. Belangrijk is dat beleid, regels en visie ook meegroeit. Het moet aansluiten bij de behoefte van jouw organisatie.
En nu de clou: wanneer je te veel ad hoc moet oplossen, duidt dat op de behoefte aan passende regelgeving.
Leerdoel
Het leerdoel is proactief handelen en vanuit visie, doelstellingen en beleid te werken.
Allergie
Wanneer je ad hoc sterk bent ontwikkeld, heb je een hekel aan dogmatische benaderingen, bureaucratie en starheid.
Training kwaliteiten
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen?
Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Wat is talent?
De Steven verzorgt training en coaching gericht op talentontwikkeling.
We zetten dit in bij o.a.
- talentgesprekken, individuele coaching gericht op loopbaan en outplacement
- binnen teams: trajecten gericht op teamontwikkeling.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching (www.desteven.nl). Op deze website tref je meer dan 2000 blogs over persoonlijke ontwikkeling, loopbaan, leiderschap, teamontwikkeling, hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid.
