Leerbelemmeringen bij hoogbegaafde kinderen
Hoogbegaafde leerlingen kunnen, net als andere kinderen, leerproblemen ontwikkelen. Deze leerbelemmeringen worden in het onderwijs alleen niet altijd direct onderkend en aangepakt. De hardnekkige aanname geldt namelijk dat hoogbegaafde leerlingen geen moeite met lesstof zouden hebben.
Leerproblemen en hoogbegaafd
De afgelopen jaren komt er in het onderwijs steeds meer aandacht voor dat hoogbegaafdheid kan voorkomen in combinatie met leerproblemen, maar ook met emotionele stoornissen of gedragsstoornissen. Bij leerbelemmeringen kun je deze in combinatie met hoogbegaafdheid opdelen in drie gevallen:
- Leerlingen waarbij de hoogbegaafdheid bekend is, maar leerproblemen over het hoofd worden gezien door compensatie.
- Leerlingen waarbij de leerbelemmeringen wel bekend zijn, maar waarbij de hoogbegaafdheid over het hoofd wordt gezien.
- Leerlingen waarbij geen van beide in het onderwijs is opgemerkt, doordat ze elkaar aan het zicht onttrekken. Deze leerlingen worden gezien als een modale leerling in de klas.
Hoogbegaafdheid op school
Dit artikel is geschreven in de serie: hoogbegaafdheid op school.
Webinar
Wil je meer informatie? Volg dan onze webinar die wij verzorgen voor ouders van hoogbegaafde kinderen.
Training & coaching voor HB-ers
Bekijk al onze trainingen voor hoogbegaafde personen.
Negatief zelfbeeld
Waar het hebben van leerbelemmeringen past bij een van de mogelijke profielen van een hoogbegaafde leerling, is dit dus niet altijd bekend. Veel leerlingen met hoogbegaafdheid hebben een disharmonische intelligentie. Dit houdt in dat de verhoudingen op verschillende vakgebieden scheefliggen. Bij het ene vak presteren ze dan uitstekend, maar bij een ander vak presteren ze ondermaats. Doordat er door de ouders of in het onderwijs met onbegrip wordt gereageerd, door bijvoorbeeld te zeggen dat de leerling beter zijn of haar best moet doen, kan er een negatief zelfbeeld ontwikkeld worden.
Niet meer hoogbegaafd?
Ook betekenen deze problemen niet dat een kind ineens niet meer hoogbegaafd is, maar eenvoudigweg dat de leerbelemmeringen pas nu duidelijk worden. Laat een hoogbegaafde leerling niet te lang met deze problemen rondlopen. Hoewel leerbelemmeringen bij een gemiddelde leerling pas vastgesteld worden na twee jaar achterlopen, is bij een hoogbegaafde een half jaar achterlopen al een indicatie voor deze belemmeringen.
Leer- of ontwikkelingsstoornis
Kinderen met een ontwikkelingsstoornis hebben een lichamelijke of psychische aandoening waardoor hun ontwikkeling anders verloopt dan die van de meeste kinderen. Leer- of gedragsproblemen kunnen een gevolg zijn. Een leerstoornis zoals dyslexie of dyscalculie hebben waarschijnlijk te maken met een neurologische afwijking en is vaak erfelijk. Het is dus goed mogelijk dat een leerling met hoogbegaafdheid ook leerbelemmeringen ontwikkelt. Omdat er een algemeen gebrek is aan kennis van hoogbegaafdheid bij hulpverleners in de gezondheidszorg, krijgt deze leerling niet altijd de juiste hulp. Met de juiste en goede hulp kan de leerling met een leer- of ontwikkelingsstoornis goed functioneren binnen het onderwijssysteem. Het is van belang dat het onderwijs wordt afgestemd op de leerbehoeften van de leerling.
Luister en zie mij (E-book in pdf)
Luister en zie mij is een stappenplan voor het voeren van een diagnostisch gesprek met (hoog)begaafde kinderen.
Gesprekskaarten over hoogbegaafdheid
Het doosje HB-gesprekskaarten helpt je kinderen, die mogelijk kunnen presteren op (hoog)begaafd niveau, te ontdekken.
Deze gesprekskaarten zijn ontwikkeld voor scholen, leerkrachten, ouders en iedereen die in gesprek wil gaan over het signaleren van hoogbegaafde kinderen.
