Voor jezelf opkomen: wil je dat leren?
Wil je meer voor jezelf opkomen? Weet je ook wat je dan precies bedoelt? Wanneer kom je voor jezelf op en wanneer doe je dat niet? In dit artikel ga ik in op de vraag wat het precies betekent en hoe belangrijk het is.
Wat is het?
Wat is voor jezelf opkomen? Ik noem een hele reeks aan voorbeelden:
- je gaat voor de vervulling van jouw eigen behoeften maar ook om de bewustwording welke behoeften dat zijn
- je erkent je eigen gevoelens en je gaat er niet aan voorbij
- je durft je grenzen te aanvaarden en aan te geven
- je durft je mening te zeggen en je houdt jouw mening niet meer voor je ter wille van de lieve vrede
- je past je niet voortdurend aan maar je pakt ook ruimte en tijd voor jezelf
- je kunt jezelf aanvaarden en omarmen zoals je bent
- je houdt je niet in en je voelt je niet voortdurend beschroomd of gereserveerd in de communicatie
- je hebt zelfrespect
Training assertiviteit
Wil je een training assertiviteit volgen? Aarzel niet en bel voor info!
Wanneer kom je te weinig voor jezelf op?
ik noem voorbeelden van situaties waarbij je te weinig voor jezelf opkomt:
- je maakt jezelf kleiner dan noodzakelijk
- je geeft iedereen ruimte maar je gaat voorbij aan jezelf
- je zorgt slecht voor je zelf
- je laat je wegduwen of wegdrukken door andere mensen
- je laat jouw belangen ondersneeuwen en het belang van anderen gaat altijd voor
- je cijfert jezelf weg
- je laat anderen teveel over jouw grenzen heengaan
- je wordt vaker benadeeld omdat je te weinig inbreng hebt
- je geeft de regie weg in jouw leven
- je past je teveel aan op de wensen van andere mensen
- je bent niet bestand tegen groepsdruk of sociale druk
- je wilt niemand tekort doen en je doet jezelf daardoor tekort
- je wilt assertiever zijn maar je vindt het moeilijk hoe je dat moet doen
Oorzaken
Er kunnen tal van redenen zijn waarom je onvoldoende voor jezelf opkomt. Ik noem er een paar:
- een negatief zelfbeeld of jezelf onderschatten
- gebrek aan zelfvertrouwen
- te bescheiden en dus onzichtbaar
- jezelf voortdurend wegcijferen
- jezelf opofferen
Teveel aanpassen aan de omgeving: omgevingsconformisme
Ilona (5 jaar) mag graag spelen met het buurmeisje Sharon (13). Op een bepaald moment tilt Sharon Ilona op maar Ilona geeft aan dat ze dit niet fijn vindt. Ilona is (zoals kinderen meestal) eerlijk over haar gevoelens. Toch tilt Ilona haar nog een keer op en zegt: “Stel je niet zo aan joh, dit is toch hartstikke leuk?” Opnieuw geeft Ilona aan dat ze niet fijn vindt wat Sharon doet en ze begint te huilen van boosheid. Sharon gaat duidelijk over haar grenzen heen en kan deze blijkbaar niet respecteren. Uiteindelijk stop Sharon en zegt: “Wat ben jij een stom kind, iedereen vindt dit hartstikke leuk.”
Dit is een alledaags voorbeeld dat op ieder schoolplein kan gebeuren. Maar nu de gevolgen? Een gevolg kan zijn dat Ilona zich de volgende keer stil houdt wanneer Sharon weer iets dergelijks doet. Ze wordt immers afgewezen omdat ze haar grenzen aangeeft en haar gevoelens uit. Ilona gaat zich aanpassen (conformeren) aan de eisen die de omgeving stelt. Op zich niet zo erg maar in dit voorbeeld gaat het ten koste van haar eigen gevoelens en grenzen.
Gevoelens wegpoetsen
Onderstaand tref je een aantal voorbeelden waardoor omgevingsconformisme ontstaat: het is vaak doordat gevoelens die je had worden genegeerd of worden weggewuifd.
- Judith: “Mam, er zit een spin op mijn kamer.” Reactie van de moeder: “Stel je niet aan joh, je bent toch niet bang voor een spin?”
- Christiaan: “Pap ik hoor dat het gaat onweren.” Reactie van de vader: “Ja dat zal wel, daar kan ik ook niks aan doen, ga maar gewoon slapen.”
- Stefan is enorm boos en teleurgesteld en voelt zich in de steek gelaten door zijn vriendjes. Reactie van de vader: “Ik zou me dat maar niet zo aantrekken en met andere jongens gaan spelen.”
- Roel is erg verdrietig. Reactie van de ouders: “Hou je nu een keer op met huilen of niet?”
- Linda is erg vrolijk en bewegelijk en wordt door de ouders wel eens ‘een spring in het veld genoemd’. Linda mag samen met haar ouders op bezoek bij goede vrienden van haar vader. Deze mensen hebben een keurig ingericht huis en voorafgaand aan het bezoek wordt Linda ernstig gemaand om toch vooral erg rustig, netjes en voorkomend te zijn.
- Geert Jan stelt binnen het bedrijf voor om de radio uit te zetten. Hij vindt de muziek van Radio 3 niet mooi en zelfs storend. Reactie van de omgeving: “Jij hebt liever een stukje Bach zeker?”
Afzetten tegen
Het tegenovergestelde van omgevingsconformisme lijkt te zijn ‘het zich afzetten tegen de omgeving waarin men verkeert’. In principe is dit hetzelfde gedrag. Voorbeeld:
- Henk werkt op een accountantskantoor en er wordt van hem verwacht dat hij een stropdas draagt. Henk vindt het onzin om zich zo formeel te kleden en regelmatig laat hij dat blijken onder meer door zonder stropdas op het werk te komen.
In dit voorbeeld zie je dat de omgeving het gedrag van Henk in hoge mate bepaalt. Rekening houden met een ander is wat anders dan de ander tegen de haren instrijken of aan alle wensen van de ander tegemoet komen (terwijl het jouw tegen de haren instrijkt).
Leerdoelen assertiviteitstraining
De Steven heeft nog andere leerdoelen ontwikkeld voor de training assertiviteit.
Ebook of webinar
Meer weten over assertiviteit?
- volg ons webinar over assertiviteit
- bestel ons ebook over assertiviteit
Of bekijk onze training assertiviteit!
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.