Assertief, subassertief en agressief gedrag! Wat is dat?
Wat is het verschil tussen assertief gedrag, sub-assertief gedrag en agressief gedrag? Veel mensen weten dat niet zo goed. Assertief wordt vaak gezien als ‘een grote mond hebben’ of ‘voor jezelf opkomen’. Dat klopt wel een beetje maar het is geen goede aanduiding voor wat assertief is. In dit artikel ga ik in op:
- wat is assertief
- wat is agressief?
- wat is sub-assertief?
De relatie: ik en de ander
Assertiviteit gaat altijd over de relatie tussen jou en de ander. Hoe is de interactie tussen jou en de ander? Hoe reageer je op de ander? Hoe reageert de ander op jou?
Hiernaast zie je een plaatje met een tweetal percelen. Links is jouw perceel. Rechts is het perceel van de buurman. Ik heb jouw buurman Ander genoemd. Het gaat over ik en de ander. Dat kan jouw buurman zijn maar ook jouw zoon, dochter, vader, moeder, partner, collega, leidinggevende, vriend of vriendin. Jij bent verantwoordelijk voor jouw deel. De ander is verantwoordelijk voor zijn perceel.
Verantwoordelijk? Waarvoor dan?
Jij bent verantwoordelijk voor:
- jouw eigen leven en de invulling daarvan
- jouw eigen behoeften
- de keuzes die je maakt
- jouw eigen motivatie
- jouw eigen persoonlijke ontwikkeling
De ander is verantwoordelijk voor de invulling van zijn/haar leven. En uiteraard ook voor de vervulling van eigen behoeften, het maken van keuzes en de eigen motivatie. Dat stuk mag jij loslaten. Dat is niet van jou. Dat is juist van de ander.
Training assertiviteit
Wil je een training assertiviteit volgen? Aarzel niet en bel voor info!
Wat is agressief gedrag?
Dan kom ik al bij het eerste onderwerp. Wat is agressie of wat is agressief gedrag? Bij agressie wordt meteen aan geweld gedacht doorgaans. En dan vooral aan fysiek geweld. Agressie betekent in feite dat je een ander aanvalt, aantast, bedreigt, in de hoek zet. Maar agressie omvat veel meer dan fysiek geweld. Je kunt iemand ook mentaal aanvallen, bedreigen, intimideren, in de hoek drukken, onderuit halen. Kenmerk van agressie is dat je over de grens van een ander heen gaat.
Wanneer doe je dat? Dat doe je wanneer:
- je te direct bent in jouw communicatie, te confronterend
- je conflicten forceert en naar jouw hand zet
- je te sturend bent of te dominant (of bazig)
- je een ander voorschrijft hoe hij/zij moet handelen
- je geen tegenspraak duldt
- je geen weerwoord accepteert van de ander
- je de ander niet de ruimte geeft om eigen keuzes te maken
- je dicteert en zaken oplegt
- je minachtend over de ander praat of op de ander neerkijkt
- je je hautain en arrogant opstelt
- je geen rekening houdt met de behoeften van de ander
Er is ook een zogenaamde lieve manier van agressief gedrag. Het lijkt ‘lief’ maar toch ga je ook over grenzen heen wanneer:
- je overbetrokken raakt op de ander
- je je over-verantwoordelijk voelt voor het wel en wee van de ander (of voor alle zaken waar de ander verantwoordelijk voor is)
- je overbezorgd bent
- je bemoeizuchtig bent
- je het leven van de ander invult (zoals jij meent dat het moet)
- je normatief bent voor de ander
- je continue vanuit de ouderrol tegen de ander aanpraat
- je de ander als een klein kind behandelt
Verwante artikelen
- Is assertiviteit hetzelfde als lak hebben aan de hele wereld? Nee! Lees verder: Schijt hebben aan de wereld
- Brutaal is een vorm van agressief gedrag
Wat is subassertief gedrag?
Wat is sub-assertief? Subassertief is niet assertief. Voor de helderheid: agressief gedrag is ook niet assertief. Wanneer je sub-assertief bent:
- laat je je gedrag afhangen van de ander
- sta je toe dat de ander over jouw grenzen heen gaat
- stel je je afhankelijk op
- sta je toe dat de ander jouw leven invult of dicteert
- ben je niet weerbaar tegen dominantere personen
- stel je je te bescheiden op en maak je jezelf kleiner dan noodzakelijk
- pak je te weinig ruimte of accepteer je dat de ander teveel ruimte pakt
- sta je toe dat de ander jouw keuzes beïnvloed
- maak je keuzes op behoeften van de ander
- accepteer je dat de ander je voorschrijft hoe jij moet leven
- kun je moeilijk zonder waardering van de ander en ben je altijd uit op waardering, aandacht
- probeer je het de ander altijd naar de zin te maken en ga je pleasen
- accepteer je de bemoeizucht van de ander
- ben je boos maar je zegt het niet
- durf je je mening niet goed te zeggen
- schaam je je snel omdat je een afwijkend standpunt hebt
- voel je je schuldig wanneer de ander zijn/haar ongenoegen uitspreekt over jou
- betrek je kritiek al snel op jezelf
- haal je jezelf onderuit
Wat is assertief gedrag?
Wanneer je assertief bent kun je in jouw eigen behoeften voorzien. Je bent niet afhankelijk van anderen bij het vervullen van jouw eigen behoeften. Bovendien neem je ook verantwoordelijkheid voor eigen behoeften, gevoelens en gedachten maar ook voor jouw mening, zienswijze. Je respecteert de grens van de ander maar je geeft ook eigen grenzen aan. Kortom:
- Je neemt verantwoordelijkheid voor jouw leven, jouw behoeften, jouw gevoelens en emoties en geeft daar zelf invulling aan
- je accepteert dat de ander verantwoordelijkheid neemt voor zijn leven, zijn behoeften, zijn gevoelens en emoties
- je maakt keuzes op basis van jouw behoeften
- je voelt je verantwoordelijk voor eigen motivatie
Gedrag wat bij assertiviteit hoort:
- je kijkt de ander, je blijft rustig, je vertelt jouw mening zonder aarzeling
- je ziet er niet tegenop om een afwijkende mening te hebben
- je laat je niet imponeren door brutale of dominante mensen en je blijft rustig ook al zetten ze jou onder druk
- je beschuldigt een ander niet maar je beschuldigt jezelf ook niet
- je blijft rustig en spreekt overtuigend
- je beledigt niemand en je haalt in jouw communicatie niemand onderuit
- je oordeelt of veroordeelt de ander niet
- je geeft je grenzen aan op een plezierige wijze
- je speelt het niet op de man of vrouw in jouw communicatie
- je betrekt kritiek niet op jezelf
- je kunt wel op jezelf reflecteren maar je slaat er niet in door
- je kunt eigen kwetsbaarheid accepteren
Leerdoelen assertiviteitstraining
De Steven heeft nog andere leerdoelen ontwikkeld voor de training assertiviteit.
Ebook of webinar
Meer weten over assertiviteit?
- volg ons webinar over assertiviteit
- bestel ons ebook over assertiviteit
Of bekijk onze training assertiviteit!
