Gedrag bespreekbaar maken | Aanspreken op ongewenst gedrag
Ongewenst gedrag bespreekbaar maken of medewerkers aanspreken op ongewenst gedrag is voor leidinggevenden soms moeilijk. De oorzaak hiervan ligt in een aantal factoren die ik hierna zal benoemen. Toch is dit een vaardigheid die leidinggevenden zich eigen moeten maken. Bij de doorontwikkeling van medewerkers en teams is het essentieel dat er duidelijkheid is over gewenst gedrag.
Ieder type gesprek
Of het nu gaat om een beoordelingsgesprek, een functioneringsgesprek, een planningsgesprek, een werkoverleg, een bilateraal gesprek: als leidinggevende moet je gedrag bespreekbaar kunnen maken zonder dat je het op de man of vrouw speelt. Het is een voorwaarde voor het creëren van een veilige werkomgeving binnen jouw team.
Verwachtingen verhelderen
Ongewenst gedrag bespreekbaar maken begint ergens anders. Het begint namelijk bij: gewenst gedrag verduidelijken oftewel verwachtingen helder maken. In feite moet de medewerker duidelijk zijn wat van hem/haar verwacht wordt. Is dat niet helder dan is het lastig om mensen op ongewenst gedrag aan te spreken. Ik noem wat voorbeelden van gewenst gedrag:
- Een proactieve houding
- Loyaal en positief ingesteld
- Verantwoordelijkheid nemen
- Op een fatsoenlijke manier communiceren
- In de spiegel durven kijken
- Begrip tonen (wederzijds)
- Meedenken
- Doorvragen
- Een positief-kritische houding
- Enthousiasme
- Elkaar scherp houden
- Openstaan voor gesprek
Doe de leiderschapstest
Wil je inzicht in jouw natuurlijke stijl van leidinggeven (online test)? Wil je weten waar jouw individuele leiderschapskwaliteiten liggen? Wil je jouw persoonlijke ontwikkeldoelen leren kennen?
Training assertief leidinggeven
Bekijk de training assertief leidinggeven. We verzorgen deze training individueel maar ook in groepen wanneer je meerdere collega's hebt, die interesse hebben in deze training.
Wat is ongewenst gedrag?
Ook van ongewenst gedrag noem ik graag wat voorbeelden:
- Een afwachtende of passieve houding
- Zich voortdurend negatief uitlaten over
- Over de schutting gooien in plaats van verantwoordelijkheid nemen
- Ondoordacht of impulsief gedrag
- Ongeïnteresseerd en desinteresse
- Onvolwassen gedrag
- Hullie / zullie: elkaar beschuldigen
- Geen verantwoordelijkheid willen dragen
- Ja zeggen en nee doen
- Passief-agressief gedrag
- Stemmingmakerij
- Onverschillig of gelaten
Valkuilen voor de leiding
Zeker wanneer het ongewenst gedrag betreft, is het niet altijd gemakkelijk om dit goed op de agenda te krijgen. Oftewel: om het op de goede manier bespreekbaar te maken. Maar juist dan is het doorslaggevend dat het op de goede manier gebeurt. Valkuilen voor de leidinggevende:
- De leidinggevende laat zich leiden door eigen irritaties en ergernissen en dit speelt door in de communicatie
- De leidinggevende koppelt een oordeel aan de waarneming (en dit kan onjuist zijn)
- De leidinggevende benoemt niet expliciet het gedrag waar het om gaat en is dus onduidelijk
- De leidinggevende laat zich leiden in het gesprek door de emotie van de medewerker
- De leidinggevende draait om de hete brij heen zodat de medewerker na het gesprek nog niet precies weet waar het over gaat
- De leidinggevende maakt geen heldere afspraken over gewenst gedrag
- De mantel der liefde komt op tafel en alles wordt daarna weer weg-geaaid
Objectiviteit is nodig
Objectief bespreken van gedrag is noodzakelijk. Ik noem wat voorbeelden waarbij objectief bespreken van gedrag een rol speelt:
- Jouw medewerker komt voor de derde keer te laat. Je zegt: 'jij bent ook nooit op tijd'. Dat is een oordeel. En ook al heb je gelijk in jouw perceptie, het is onverstandig. Hou het objectief en bij de feiten. Dat betekent: ik heb geconstateerd dat je voor de derde keer te laat bent.
- Jouw medewerker heeft een verhaal aan collega’s verteld over jou. Toevallig kwam je dit ter ore. Je zegt: ‘zo werk jij bij de roddelpers?’. Ook hier geldt: het is een oordeel, de irritatie klinkt erin door. Hou het bij de feiten en pas hoor en wederhoor toe. Je kunt ook zeggen: ‘ik hoorde van …… dat jij verteld had dat……: klopt dat?’.
- Jouw medewerker heeft problemen thuis en wil dat met jou bespreken. Je reageert: ‘zo je hebt privé ook altijd wat’.
Oordelen / veroordelen schept afstand tussen jou en de medewerker. Beperk je dus tot jouw waarneming en het gedrag dat je ziet zonder daar een conclusie aan te verbinden.
Persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden
Bekijk de training persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden zoals assertief leidinggeven, persoonlijke effectiviteit, timemanagement en communicatie etc.
Leerdoelen
We hebben nog veel meer leerdoelen persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden voor je uitgewerkt. Je kunt ook het overzicht bekijken met alle leerdoelen voor leidinggevenden.
