Communicatie in jouw relatie
Communicatie in jouw relatie is het onderwerp voor deze blog. Een artikel wat ik al langer wilde schrijven maar waar ik wat tegenaan hikte aangezien het nogal breed is. Communicatie leg ik uit als ‘delen’. Je deelt iets en als er nu één plek is om te delen dan is dat in een partnerrelatie.
De vijf pijlers
Ik benoem eerst de vijf pijlers die wat mij betreft superbelangrijk zijn voor communicatie in een relatie. Natuurlijk gaat het over zenden en ontvangen.
Wat we zenden
Als het gaat over zenden dan benoem ik drie aspecten die belangrijk zijn namelijk:
- Spreken en woorden
- Gevoelens
- Non-verbaal
Spreken (verbaal)
Wanneer je spreekt, druk je in woord en zin uit:
- Wat je voelt
- Hoe jij het ervaart
- Wat jouw gedachten zijn
- Wat je wenst
- Waar jouw behoeften liggen
- Hoe jij ernaar kijkt
- Wat jouw visie of zienswijze is
Non-verbaal
Non-verbaal is communicatie zonder woorden. Je kunt aan allerlei dingen denken zoals: houding, gebaren, stemvolume, intonatie, lichaamstaal, gezichtsuitdrukking etc. Maar ook of je iemand aankijkt en hoe je iemand aankijkt. Of je met stemverheffing praat of juist met gedempte stem.
Gevoelens
De derde pijler gaat over gevoelens. Wanneer je spreekt, kun je vertellen wat je voelt. Maar je kunt met jouw partner ook gevoelens delen, zonder te spreken. Je kunt delen waar geen woorden voor zijn of waar woorden te kort schieten. Denk eens aan dat moment toen je samen op het strand liep. Je voelde de serene rust en de harmonie deelde je samen met jouw partner. Je voelde verbondenheid, innigheid en liefde. Je voelde een kloppend hart. En je vond het zo mooi, dat je dat in woorden niet kon uitdrukken. Ik denk weleens dat we ook moeten stoppen om overal woorden aan te geven. Soms is een andere taal nodig, namelijk de taal van het hart. Soms heb je de wind nodig die je haren door elkaar doen wapperen. Of een muziekstuk wat je samen altijd zo mooi hebt gevonden.
Wat je ontvangt
De vierde pijler gaat over luisteren. Je hoort wat de ander zegt. Luisteren duidt op horen wat er tegen jou gezegd wordt. Maar je ontvangt niet alleen wat de ander spreekt, je ontvangt ook het non-verbale en de gevoelens van de ander. Luisteren gaat dus over horen. Horen wat de ander zegt. Begrijpen wat de ander bedoelt. Maar het gaat ook over het aanvoelen van de gevoelens van de ander. Inleven en empathie zijn de oren van jouw hart om de ander in zijn/haar diepste zieleroerselen te verstaan. Luisteren gaat ook over horen wat de ander niet zegt en toch bedoelt. Wanneer je dat ervaart in jouw relatie dan versta je elkaar in diepe zin en betekenis.
Veiligheid en vertrouwen
De vijfde pijler gaat over veiligheid en vertrouwen. Dat geef je en dat ontvang je. Veiligheid en vertrouwen vormen de bakermat voor communicatie. Ook in jouw relatie! Of zelfs: juist in jouw relatie! Dat betekent dat:
- Jij mag zijn zoals je bent
- Jij je niet groter, mooier of beter voor hoeft te doen dan je bent
- Jij je niet kleiner hoeft te maken of ondergeschikt moet opstellen
- Jij niet hoeft te pleasen en dat je ook niet overheerst
- Jij respect mag ontvangen en ook respect kunt geven
- Jij vertrouwen kunt geven en ontvangen
Miscommunicatie in de relatie
Pas zei iemand: ik zou beter moeten leren communiceren in mijn relatie! Ik begrijp goed wat de persoon bedoelde. Maar als het daarover gaat zeg ik er snel bij: ‘iedereen kan beter leren communiceren, zelfs al doe je het niet slecht’. Wanneer is er sprake van miscommunicatie in de relatie? Ik noem een paar zaken, wellicht herken je daar elementen in:
- Je voelt je niet veilig: je kunt je niet uitspreken over hoe je denkt, hoe je de dingen voelt en ervaart of je hebt meteen tal van discussies en verbale vechtpartijen
- Je hebt het gevoel dat jouw partner jou overrulet en omwille van de lieve vrede hou jij je mond maar
- Je leeft bij elkaar langs en je merkt dat je innerlijk vervreemdt van elkaar
- Je merkt dat je elkaar wel hoort maar dat het meer een aanhoren is dan oprecht luisteren
- Je verstaat elkaar niet (meer) in diep-wezenlijke zin en betekenis
- Je merkt dat je altijd in de pleasestand staat en als je dat niet doet dan ontstaat er wrijving
- Je houdt zaken voor je die je vroeger wel met jouw partner zou delen en zo langzamerhand raakt de smoorpot vol
- Je merkt dat je innerlijk afstand neemt van elkaar en dat je uit elkaar groeit
Transactionele analyse
Het is interessant om jouw relatie eens te bezien vanuit de ouderrol, volwassenrol en kindrol. Wil je daar meer achtergrondinformatie over dan verwijs ik naar mijn artikel over de transactionele analyse. Maar kort gezegd: de volwassen relatie gaat er juist om dat jij en jouw partner beiden in de volwassenrol met elkaar in gesprek zijn. Dit leg ik uitgebreid uit in het artikel over autonomie in relaties. De volwassenrol duidt op verantwoordelijkheid nemen primair voor eigen behoeften, eigen gevoelens en ook eigen keuzes. Waar dat niet gebeurt, krijg je scheefgroei en zit de één in de ouderrol en de ander in de kindrol. Tenminste dat is wat ik meestal zie en hoor.
Ouderrol / kindrol
Sommige mensen zijn 70 jaar met elkaar gehuwd in de verhouding ouderrol / kindrol. Daarmee bedoel ik dat de één in de ouderrol zit en de ander in de kindrol. Wat betekent de ouderrol? Wanneer jouw partner in de ouderrol zit dan:
- Is hij/zij normatief voor jou of over jou
- Mag hij/zij graag zijn/haar normen en waarden op jou plakken
- Krijg jij weinig ruimte om in eigen behoeften te voorzien
- Krijg jij weinig of geen ruimte om keuzes te maken op basis van jouw behoeften
- Wordt er regelmatig over jouw grenzen gewalst
- Word je vaker overrulet door de ander
- Worden jou meningen en waarheden verkondigd of opgedrongen waar je niet achter staat en die je niet deelt, maar waarbij tegenspraak leidt tot oneindige discussies
Wanneer jouw partner in de kindrol zit dan:
- Stelt hij/zij zich erg afhankelijk op
- Vraagt hij/zij voortdurend bevestiging bij jou
- Laat hij/zij zich snel imponeren door jouw verhaal
- Heeft hij/zij zelden eigen inbreng of een eigen standpunt
- Neemt hij/zij geen verantwoordelijkheid voor zijn/haar eigen leven
- Spreekt hij/zij zich te weinig uit
- Laat hij/zij te weinig iets zien van eigen gevoelens
Praktijkvoorbeeld
Ik denk even aan Henk en Alice. Henk had zich aangemeld voor een individuele assertiviteitstraining. Hij vond dat hij assertiever moest zijn en dat was vooral in zijn relatie van belang.
In het eerste gesprek had hij zijn vrouw Alice ook meegenomen. Ik vroeg wat de bedoeling was. Henk zei: ‘zij kan veel beter verwoorden waar het bij mij over gaat, dan ik dat zelf kan’. En wat mij opviel was hoe Alice in de ouderrol even een foto neerlegde hoe Henk eruit zou moeten zien na de coaching en hoe hij moest werken aan zijn communicatieve vaardigheden. Ik vroeg Henk wat hij ervan vond als dit zo allemaal gezegd werd. Henk zei: ‘zij kan dat veel beter bekijken dan ik, want zij is communicatief veel vaardiger’. Alice vond ook dat Henk weinig initiatief nam, ook in hun relatie. Dat varieerde van de afvalcontainer aan de weg zetten tot initiatieven nemen in het liefdesleven: als Alice het niet deed, gebeurde er weinig.
Begrijp je dat het wellicht beter zou zijn dat zowel Henk als Alice beiden aan hun persoonlijke ontwikkeling zouden gaan werken?
Wat kunnen wij voor jou betekenen?
Nogmaals mijn stelling: iedereen zou beter kunnen leren communiceren. Dat draagt bij aan jouw persoonlijke leven en aan jouw persoonlijke ontwikkeling. Wanneer je daaraan wilt werken, kunnen we jou van dienst zijn.
Staat jouw relatie onder spanning? Zoek dan een relatietherapeut!
Life coaching
Wil je werken aan jouw persoonlijke ontwikkeling? Loop je aan tegen bepaalde situaties in jouw leven waar je hulp bij nodig hebt?
Aarzel niet langer maar neem contact met ons op! Graag zetten wij met jou de mogelijkheden op de rij!
Relatieproblemen
Dit artikel is geschreven in de serie over relatieproblemen. Meer artikelen lezen?
