home / persoonlijke ontwikkeling / assertiviteit / zelfverzekerd / zelftwijfel

Zelftwijfel overwinnen: hoe doe je dat?

Zelftwijfel overwinnen is een proces. Ik schreef in mijn artikel over twijfel al iets over de tweespalt van twijfelen. Twijfelen komt van ‘twee’. Je kunt twijfelen of je die blauwe broek aandoet of dat je toch kiest voor die zwarte broek.

Wat is zelftwijfel? Definitie!

Wat is dan de definitie van zelftwijfel? Nou, je kunt twijfelen over jezelf. Je twijfelt over:

• Wat je kunt en of je iets wel goed genoeg kunt.
• Wie je werkelijk bent.
• Waar je voor staat en waar je voor gaat.
• De keuzes die je in het verleden hebt gemaakt en de keuzes die je nog moet maken.
• De zin van het leven en van jouw bestaan.
• Je roeping en missie in deze wereld, je doel in het leven.
• Of je wel goed genoeg bent voor die studie of die baan waar je naar streeft.
• Of je in staat bent om persoonlijke relaties te onderhouden.
• Je lichamelijke en uiterlijke verschijning.
• Of je in staat bent om te voldoen aan verwachtingen van anderen.
• Of je wel de moeite waard bent van liefde en waardering van anderen.
• Of je wel de juiste waarden en overtuigingen hebt.
• Of je het respect en de erkenning verdient van anderen in je vakgebied.

Zelftwijfel heeft vaak een verbinding met onzekerheid. Ik leg het uit als niet weten of, beter gezegd, niet innerlijk overtuigd zijn van...

De impact van zelftwijfel op je leven

Ongezonde twijfel is funest en dat staat je in de weg. Het kan je verlammen, belemmeren om keuzes te maken, je zelfvertrouwen aantasten en ervoor zorgen dat je niet zelfverzekerd en overtuigend overkomt. Ongezonde twijfel kan ervoor zorgen dat je geen ‘ja’ en geen ‘nee’ zegt. Of dat je van alles bedenkt, maar nergens aan begint. Ongezonde twijfel kan zorgen dat je overal aan begint maar niks afmaakt. Bovendien, als je ongezonde twijfel voelt, communiceer je dat ook. Je zendt wie je bent, je zendt wat je voelt. En in dit geval zend je twijfel over jezelf de wereld in. En ik zeg: wie zelftwijfel zaait, zal ongeloofwaardigheid oogsten.

Kortom: zelftwijfel heeft impact op jouw leven. En dan doel ik op ongezonde zelftwijfel. Het kan je danig in de weg zitten bij de keuze voor een studie. Maar ook later in jouw carrière is het een obstakel. Je hebt moeite om jezelf goed te positioneren en wellicht zie je anderen die succesvol zijn in hun werkzame leven, en jij blijft achter.

Praktische tips voor het omgaan met zelftwijfel

Onderstaand een aantal praktische tips voor het omgaan met zelftwijfel.

Oorzaken van zelftwijfel

Oorzaken van zelftwijfel kunnen divers zijn. Ik noem er een paar.

• Werd er vroeger (te) veel van je gevraagd op school of thuis?
• Waren je ouders veeleisend?
• Groeide je op in een omgeving die overmatig kritisch was?
• Ben je perfectionistisch?
• Leg je de lat te hoog of op de verkeerde plek?
• Heb je traumatische ervaringen?
• Zit je voortdurend in je hoofd?

Tekenen en symptomen van zelftwijfel

Clara vertelt: “zelftwijfel, zoals ik het heb ervaren, is als een schaduw die sluipenderwijs in mijn leven is gekropen. Het begon allemaal toen ik mezelf overtuigde dat ik niet zo goed kon leren. Mijn schoolprestaties waren teleurstellend en resulteerden in een MAVO-advies, wat voor mij als een harde klap voelde. Ik belandde in een klas waar ik me niet echt op mijn plek voelde, en dat was het moment waarop de zelftwijfel zijn intrede deed.
Gedachten zoals "Kan ik dit eigenlijk wel?" en "Wat kan ik nu precies?" bleven me achtervolgen. Deze zelftwijfel ging niet meer weg, en hij dook telkens weer op.
Het duurde een tijdje voordat ik besefte dat er meer aan de hand was. Uiteindelijk ontdekte ik dat ik hoogbegaafd was, en dat inzicht bracht helderheid over waarom ik me altijd anders had gevoeld.

Ik noem wat tekenen van zelftwijfel:

• Altijd maar blijven afwegen bij een beslissing
• Soms uitstelgedrag als het moeilijk is om keuzes te maken.
• Wakker liggen voor nieuwe kansen of veranderingen.
• Druk voelen bij de noodzaak om te presteren.

Zelftwijfel en zelfbeeld

Een laag zelfbeeld draagt bij aan zelftwijfel. Maar negatieve zelfspraak draagt ook bij aan zelftwijfel. En zelftwijfel draagt bij aan negatieve zelfspraak, onzekerheid en een negatief zelfbeeld.