home / team organisatie / teamcoaching / ziekmakende organisatie team / grensoverschrijdend gedrag / predikant narcist

Predikant of voorganger is narcist

Zo af en toe krijgen wij melding tijdens een coachingstraject over narcisme bij predikanten, dominees, voorgangers, pastoor etc.. Reeds eerder schreef ik over macht en manipulatie binnen de kerk. Maar omdat deze vraag over narcisme bij geestelijk leiders ons vaker bereikt, wil ik er toch extra aandacht aan geven.

• Vaak hebben ze een charismatische uitstraling, zijn ze enorm gedreven, kunnen ze de kerkganger boeien met hun persoonlijke aantrekkingskracht maar ook met een inspirerend en overtuigend verhaal. Soms zijn het kanselredenaars die begenadigd zijn met de gave van het woord en daardoor ook veel waardering en vertrouwen oogsten bij de gemeenteleden.
• De narcistisch dominee heeft al snel de neiging om eigen inzichten te verkondigen als zijnde Gods woord. Wanneer je er naar vraagt zal het ontkend worden maar één van de kenmerken is het omdraaien en verdraaien van bepaalde zaken. Anders gezegd: ‘zoals de predikant het ziet, zo staat het in de Bijbel’.
• Zoals iedere narcist is de narcistische predikant erg ontvankelijk voor aandacht, waardering en erkenning maar hij wimpelt dat af alsof hij het allemaal voor de bonnefooi doet. Hij overdrijft graag zijn nederige, hulpvaardige en gedienstige houding.
• Als gezalfde des Heeren mag hij graag in de picture staan en hij zal geen moment onbenut laten om de gemeenteleden te vertellen over zijn bijzondere roeping en ambt.
• In het pastoraat heeft hij alle aandacht voor gemeenteleden die psychisch of fysiek hulp nodig hebben. Altijd zal hij voor de mensen klaar staan die zwakker zijn dan hij zelf.
• De narcistische dominee heeft een hekel aan kritische geesten. Wie het met de predikant eens is ‘is een waar gelovige’ maar wie te kritisch is ‘ziet het niet goed, moet nog veel leren of heeft niet het ware geloof’.
• Waarheiddenken is de narcistische dominee niet vreemd. Zijn mening en zienswijze worden verheven tot de enige Bijbelse maatstaf. Wie zich daar tegen verzet, verzet zich volgens de dominee al gauw tegen God zelf.
• De narcistisch predikant zit niet gauw fout. En hoewel hij belijdt met de mond dat hij slechts een klein radertje is op Gods uurwerk, in de praktijk blijkt vaak dat enige vorm van zelfreflectie ontbreekt.
• Hij weet goed in te praten op jouw schuldgevoel en wanneer je je al te veel verzet buiten de gestelde kaders dan zal hij je laten voelen dat het met jou niet goed komt. Graag mag hij je dan negeren of vermijden en soms zelfs met anderen delen hoe hij over je denkt.
• Dominee is de ene keer bijzonder aardig, de andere keer gevoelloos en afstandelijk.
• Onder het mom van ‘evangeliedienaar’  is de predikant voortdurend bezig met eigen belang en het pimpen van zijn toch al grote ego.
• Dominee kan ook goed in de slachtofferrol acteren en zich beklagen over alles en iedereen die zich tegen hem keert of die afgeweken is van het ware geloof.
• Dominee kan zich met moeite beheersen wanneer hij kritiek krijgt. Hij raakt dan snel overstuur of kan in een emotionele bui erg impulsief en ondoordacht reageren.

Gevolgen

De gevolgen zijn vaak heftig en intens wanneer er sprake is van narcisme bij een geestelijk leider. Ik noem er een aantal:

• onderlinge verdeeldheid binnen een kerkelijke gemeente of kring
• verscheurdheid binnen families
• kerkscheuringen

Een ander groot gevolg op individueel niveau kan zijn dat je het vertrouwen kwijt raakt: in jezelf, in wie je bent, in jouw medemens en je kunt zelfs vervreemden van geloof of van God.

Predikant narcist

Velden met een * zijn verplicht.

Uw ervaring:Toevoeging: