Loading ...

Direct informatie? 0528 23 60 30

Of mail naar planning@desteven.nl

Jouw geweten

Wat betekent geweten? Wat is de functie van jouw geweten? Heeft het nog nut of kunnen we het afschaffen?

Dit artikel gaat over:

Definitie en betekenis

Een definitie geven van jouw geweten is niet gemakkelijk. Aan de hand van wat kenmerken probeer ik de betekenis verder in te vullen. Jouw geweten:

  • is de eigenaar van jouw normen en waarden
  • is de innerlijke rechter die morele oordelen geeft over goed en kwaad en met name over jouw eigen rol daarin
  • is een vervoeging van het Duitse Gewissen en Latijn conscientia (vandaar het woord consciëntieus) wat duidt op innerlijk weten of bij jezelf weten.

Geweten

Doe de test!

Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen,  persoonskenmerken en valkuilen.

Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.

Meer informatie

Persoonlijke ontwikkeling

Persoonlijke ontwikkeling is ontwikkeling van wat je kunt, wat je zou willen en wie je bent.

Bekijk de mogelijkheden voor een persoonlijk ontwikkeltraject.

Persoonlijk ontwikkeltraject

Waarvoor dient het?

Het geweten heeft een functie. Zou je geen geweten hebben dan ben je gewetenloos en dan zou je doen wat in je opkomt. Jouw geweten weerhoudt je daarvan en is jouw spiegel inzake goed en kwaad.

  • Zelfbeoordeling: zijn jouw handelingen in overeenstemming met jouw innerlijke maatstaven?
  • Zelfreflectie: wat was jouw rol in het geheel?

Gewetensstrijd of gewetensconflict

Verkeer je in gewetensstrijd?  Dan gaat het dus over zaken die jouw geweten blijkbaar afkeurt. Je staat voor keuzes die je feitelijk niet wilt. Dat kan leiden tot een innerlijke tweestrijd of tot een gewetensvolle zelfstrijd.

Gewetensnood: heb je gewetenswroeging?

Gewetensnood kan pijnlijk en lastig zijn. Ik noem het ook wel gewetensangst, gewetenswroeging en het is de overtreffende trap van een gewetensconflict.

Wat is gewetensnood?

Gewetensnood is een dilemma waar je voor komt te staan. Ik illustreer het met een verhaal wat al meer dan 25 jaar geleden is, waarbij ik de situatie fingeer. Marianne vertelde me dat ze op haar 16e zwanger is geworden. Toen ze dat thuis vertelde was het huis te klein. Haar ouders hebben haar overal voor uitgemaakt. Ze schaamden zich voor het dorp, voor de kerkelijke gemeenschap waartoe ze behoorden.
En zo hebben de ouders de keuze voor abortus gemaakt. Marianne vertelde, dat haar ouders haar onder druk gezet hebben en haar gedwongen hebben om deze keuze te maken. Toen ik Marianne sprak was ze al 35 jaar. Maar ze zat enorm in de gewetenswroeging. Met grote regelmaat kwam dit verhaal terug in haar leven. Ze had er spijt van en ze ervaarde wroeging. Dat is nu typisch een voorbeeld van gewetensnood.

Gewetensnood is ingewikkeld. En mijn advies: blijf er niet mee rondlopen. Praat erover. Vertel het!

Gewetensnood of gewetenswroeging

Gewetensbezwaar of gewetensbezwaard

Je bent gewetensbezwaard wanneer je dingen moet doen die jouw geweten afkeurt terwijl jouw omgeving dit wel van je vraagt, verlangt of zelfs eist. Je kunt hierdoor eerst in een behoorlijke gewetensstrijd terecht komen. Stel je moet in jouw werk dingen doen die tegen jouw geweten ingaan. Moet je dan jouw werk opzeggen (met alle financiële onzekerheden van dien?) of moet je maar toegeven aan de maatschappelijke druk of groepsdruk van buitenaf? Ik kan het voor jou niet uitmaken wat je moet doen! Maar ik stel de vraag: met wie wil je een conflict? Wil je een conflict met jouw omgeving of wil je een conflict met jezelf en met jouw geweten? Lees ook: Innerlijke tweestrijd

Innerlijke afkeuring

Moet je iets doen wat jouw geweten achteraf afkeurt dan ontstaan:

Het zal jouw gemoedsrust verstoren wanneer je dingen doet die  tegen jouw geweten ingaan. Vandaar het woord: tegen beter weten in. Dat betekent: je wist dat het fout was en toch deed je het.

Hoe ontwikkelen normen en waarden zich?

De vraag hoe normen en waarden zich ontwikkelen is in feite dezelfde vraag als de vraag: hoe komt mijn geweten tot stand? Hoe ontwikkelt mijn geweten zich?  Uiteraard ligt de basis in jouw jeugd. Jouw ouders hebben je verteld wat goed en fout was. Jouw ouders zeiden: niet aankomen, pas op, kijk uit, niet doen, mag niet.  Maar gelukkig gaat het verder dan wat niet mag. Jouw ouders zeiden ook: dit is belangrijk, doe dat, geef aandacht aan……..

Leerpunt

Voor de meeste mensen zit het leerpunt in: zijn de overtuigingen die je hebt aangeleerd, aangenomen, geadopteerd of zijn ze van jezelf?

Gewetensvol en consciëntieus

Soms is er verbinding tussen jouw kernkwaliteiten en jouw geweten. Een voorbeeld daarvan is de kernkwaliteit:

De gewetensvraag

Wat is een gewetensvraag? Dat kan een vraag zijn die iemand je stelt of die jij jezelf stelt, of een kwestie die speelt, waarbij van jou gevraagd wordt dat je tot een antwoord komt of een standpunt inneemt. En dat is nog niet alles, want je wordt daarbij voor een keuze gesteld: geef je een sociaal wenselijk antwoord, pas je je aan de verwachtingen van anderen aan, neem je de kleur aan van jouw omgeving en maak je jezelf onzichtbaar? Of spreken jouw principes en jouw geweten duidelijke taal, zeg je waar je voor staat, durf je af te wijken in jouw meningen en verlangens?
Gewetensvragen raken je kern, ze brengen je bij je meest fundamentele overtuigingen, bij je morele normen en waarden. Ook als je ervoor kiest, om wat voor reden dan ook, om die niet uit te spreken, dan nog is het belangrijk om je daarvan bewust te zijn. Als je je te vaak aanpast en daaraan al helemaal gewend bent geraakt, dan weet je op een dag niet meer wat jouw eigen normen en waarden zijn. Dan raak je de verbinding met jezelf kwijt. Dan ben je in staat om dingen te doen die tegen je geweten indruisen. Dat moet je niet willen!

Wie ben je eigenlijk?

Wie ben je eigenlijk? Wil je er meer over weten? Lees dan ons artikel over dit onderwerp.

Wie ben je?

Bekijk de webshop!

Bekijk onze webshop met e-books, webinars en persoonlijkheidstesten.

Webshop De Steven

 

Auteur

Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.

Jan Stevens


Jezelf kwijtraken en jezelf hervinden

Bestel dit e-book (PDF) via de webshop! Titel: Jezelf kwijtraken & jezelf hervinden.

Ebook jezelf kwijtraken

Meer informatie

Webinar over burn-out op vrijdag 12 april aanstaande!

Webinar burn-out

Schrijf je in voor de webinar over burn-out op vrijdag 12 april aanstaand!

Meer informatie

Authentiek communiceren: dat kun je leren!

ebook communicatie

Je zendt wie je bent. Dat is authentiek communiceren. Dat betekent dat je communiceert zoals je van origine bent. Originaliteit dus en geen kopie of imitatie van anderen. Niet zoals de wereld om je heen verwacht dat het zou moeten. Maar gewoon: zoals jij bent!

Meer informatie

Onze nieuwsbrief

Ben jij leer- en nieuwsgierig? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!
Met jouw aanmelding ga je akkoord met onze privacyverklaring en het ontvangen van onze nieuwsbrief. Je kunt je natuurlijk op elk moment weer afmelden.

Telefonisch contact? Heb je vragen? Bel ons op 0528 23 60 30 en vraag naar Monique van Nuil.