home / persoonlijke ontwikkeling / assertiviteit / gesprek aangaan

Gesprekken aangaan en gaande houden: moeilijk voor jou?

Angst om een gesprek te beginnen

Welke angsten zijn er om een gesprek uit de weg te gaan. Om er niet aan te beginnen?

• Ik ben niet interessant genoeg
• Ik weet nergens iets van. Ik voel me dom.
• Ik ben bang een flater te begaan
• Ik ben bang dat ik iemand beledig
• Ik ben bang dat ik een discussie aan moet gaan
• Ik ben bang om te stotteren of te hakkelen
• Ik ben bang stil te vallen
• Ik ben bang knalrood te worden
• Ik ben bang dat het zweet mij uitbreekt
• Ik ben bang dat iemand mij om mijn mening vraagt

En er zijn vast nog tig andere angsten te bedenken. Welke herken jij? Of misschien staat jouw angst er nog wel niet bij. Het is goed te weten dat een gesprek eigenlijk altijd volgens een vast patroon verloopt. Hieronder heb ik deze fases samengevat. Het kan je vast wat houvast geven. De allerbelangrijkste tip is wel: luister heel erg goed naar je gesprekspartner. Luister actief! Actief luister geeft je zoveel informatie dat dat je al kan helpen bij het beginnen of gaande houden van een gesprek.

Fases gesprek

Goede gesprekken verlopen meestal via een vast patroon en heeft 3 fases: een begin, een midden en een eind. Dat lijkt een beetje flauw, maar als jij middenin een gesprek valt, heb je geen idee van de context. En als het eind weggelaten wordt kun je ook geen conclusies trekken. Een goede opbouw van een gesprek voelt ook als een goed gesprek. Er zit een begin en een eind aan.

• Eerste fase: het begin

  Het begin valt weer uiteen in 2 delen: jij zoekt jouw gesprekspartner op en je begint het gesprek over koetjes en kalfjes. Dit is een soort oriënterende fase.  Een gesprek met een vreemde beginnen boezemt veel mensen angst in, maar als je weet hoe je dit moet doen dan voelt jij je al veel zekerder. De meeste mensen piekeren vooral hoe ze met een gesprek moeten beginnen: waarover dan? Wat is een goede opening?

  De perfecte opening is er niet, maar vaak kan er inspiratie worden gehaald over de situatie waarin jij zich bevindt. Je kunt een gesprek beginnen over jezelf of je kunt juist belangstelling tonen voor de ander. En kijk eens waar je bent op dat moment. Misschien kun je iets over de aanwezigen zeggen, over de omgeving, over jouw reden waarom je daar op dat moment bent. Kijk, observeer en doe inspiratie op. Zoek het niet te moeilijk.

• Tweede fase: het middengedeelte

  In het middengedeelte verdiept het gesprek zich. Dit wordt de bijpraatfase genoemd. Je kunt natuurlijk niet eeuwig over koetjes en kalfjes blijven praten. Je wordt in deze fase iets persoonlijker, maar dat gebeurt op een natuurlijke en rustige manier. Vaak gaat het dan over jou als persoon en over jouw leven. Je kunt dan denken aan onderwerpen als gezondheid, je werk of jouw leefsituatie. Vooral goed luisteren is nu belangrijk. Hiermee pik je veel informatie over de ander op. Ook deze informatie kun je vaak gebruiken als nieuwe gespreksstof.

  In het middengedeelte vinden ook vaak de emoties plaats. Maar dit is niet de enige plek voor emoties. Als jij bijvoorbeeld iemand lang niet gezien hebt kunnen emoties ook aan het begin van het gesprek plaatsvinden. In de meeste gevallen is dit toch een onderdeel van de middenfase. Vaak is er een soort aanloopje naar toe nodig om emoties in een gesprek toe te laten. Ook hier is luisteren ook een belangrijk onderdeel. Goed en actief luisteren is van groot belang in deze fase.

• De laatste fase: de eindfase of afsluitingsfase

  Als je een gesprek goed afsluit kun jij voor je gevoel ook weer met een vrij gevoel iets anders gaan doen. Bovendien zorgt een goede afsluiting ervoor dat je weer op een prettige manier een vervolggesprek met deze persoon kan aangaan. Met een goede afsluiting geef je ook aan dat het een prettig gesprek vond. Een goede afsluiting is dus iets anders als: doei, of we bellen!  Zeker als je dit ook nog gehaast doet geeft dit bij jouw gesprekspartner een raar gevoel.

Een gesprek op gang houden

Gespreksfasen

Hiervoor schreven we al over de drie gespreksfasen namelijk: een begin, een midden en een einde. Je kunt echter niet steeds over ditjes en datjes blijven praten. Uiteindelijk wil je graag dat een gesprek zich verdiept. Het gesprek zal dan iets persoonlijker worden. Je kunt dan denken aan vragen als: hoe ziet jouw gezinssituatie eruit of wat voor werk doet je. Dit onderdeel noemen we bijpraten. Bijpraten doe je ook met iemand die je wat beter kent. In deze fase is ook luisteren van groot belang. Met goed luisteren hoor je vaak meer informatie. En op die informatie kun je dan weer inhaken zodat er een echt gesprek ontstaat dat goed in elkaar overvloeit. Deze informatie noemen we spontane informatie. Deze informatie krijg je cadeau. Je hoeft er niets voor te doen. De ander geeft je dit ongevraagd. Let ook goed op uiterlijke kenmerken van je gesprekspartner. Ook dat geeft aanknopingspunten om het gesprek gaande te houden. Draagt hij bijvoorbeeld een koninklijke onderscheiding, dan kun je daar meer over vragen. Zo hou je het gesprek ook levendig.

Emoties

In dit deel van het gesprek komen ook vaak emoties aan de orde. Juist als het gesprek persoonlijker wordt, kun je soms een gevoelige snaar raken. Overigens kunnen emoties ook aan het begin naar voren komen. Dit is vaak het geval bij iemand die je al kent. Je kunt dan denken aan iemand die je al heel lang niet gezien hebt en je  komt deze onverwachts tegen. Dat zou een emotionele ontmoeting kunnen zijn. Maar over het algemeen zitten de emoties in het middenstuk. Hierbij is vooral goed luisteren van belang. Probeer je in te leven in de ander en er begripvol mee om te gaan. Overkomen die emoties jezelf?: schaam je er dan niet voor. Luister ook goed naar jezelf.

Afronden

De meeste mensen zullen zeggen dat dit het makkelijkste onderdeel van een gesprek is. Niets is echter minder waar. Je kunt niet zomaar het gesprek afsluiten met: tot ziens. Een gesprek afronden vraagt om een goede afsluiter. Je bent in het gesprek dichter tot elkaar gekomen. Je hebt je meer in elkaar verdiept. Een simpel: tot ziens of dag past hier dan niet bij. Je wilt dat de ander het afscheid ervaart met een goed gevoel. Welk afscheid hierbij hoort hangt van de situatie, de persoon, de omstandigheden en het gesprek af. Dat is voor een deel verbaal, maar ook non-verbale communicatie kun je meenemen in de afsluiting van een gesprek. je kunt dan denken aan iemand even recht aankijken of de ander even aanraken.