Aanvaarden of aanvaarding: is dat te leren?
Je moet het gewoon aanvaarden. Tenminste dat wordt nogal gauw gezegd. Zo van ‘het is nu eenmaal niet anders’. Echter: aanvaarden is een werkwoord en heeft een brede en diepe betekenis. In dit artikel ga ik in op aanvaarden in de zin van loslaten.
- Wat betekent het?
- Wanneer speelt het?
- Waarom is het moeilijk?
- Wanneer is het moeilijk?
Wat betekent het?
Aanvaarden lijkt bijzonder veel op acceptatie of accepteren. Vaak komt het verschil voort uit een subtiele gevoelskwestie maar niet uit het feit dat er nu een daadwerkelijk verschil is. Om maar een voorbeeld te noemen. Stel je fiets staat te koop en je krijgt een bod van € 50,-. Dan kun je het bod afwijzen maar ook aanvaarden. Dat is de meest eenvoudige betekenis van aanvaarden denk ik. Je kunt ook een functie aanvaarden of een nieuwe baan.
De strijd opgeven
Aanvaarden betekent ook vaak in taal dat we de strijd staken, opgeven of niet maar aangaan inzake de situatie die zich voordoet. Dat betekent dat je je maar schikt in de situatie, eraan toegeeft, wetend dat het niet anders kan. Op zich is dat ook een inzicht. Soms moet je in je leven incasseren. Ik weet hoe moeilijk dat kan zijn.
Training omgaan met veranderingen
Bekijk de training omgaan met veranderingen.
Leerdoelen
Bekijk de leerdoelen voor de training omgaan met veranderingen.
Aanvaarding in diepe zin
Aanvaarding in diepe zin is wanneer je moet leren om bijvoorbeeld een verlies te aanvaarden. Dat kan een sterfgeval zijn van een geliefde (partner, kind, vader of moeder), maar dat kan ook wanneer je ziek wordt en opeens minder mogelijkheden hebt. Bijvoorbeeld:
- Wanneer jouw lichaam stagneert
- Wanneer je je beroep niet meer kunt uitoefenen en de inzet van jouw talent niet meer lukt
- Verlies van gezondheid of leven met een beperking
Het kan bij aanvaarding ook gaan over jouw verleden. Zaken die je meemaakte. Denk eens aan:
- Gebeurtenissen uit jouw leven loslaten
- Pijn loslaten uit het verleden
- Verleden een plek geven
- Vergeven maar dan in de zin van: jouw boosheid loslaten
Je voelt wel aan dat aanvaarding in diepere zin heel wat anders vraagt. Aanvaarding kan ook gaan over onvervulde verwachtingen. Denk maar aan levensonderwerpen als:
- Onvervulde partnerwens
- Onvervulde kinderwens
- Je hebt toch niet zo’n goede relatie met je kind
- Onvervulde baanwens of studiewens
Aanvaarding en aanvaarden: vorm van loslaten
Aanvaarding hoort bij loslaten. Dat speelt een rol bij ontslag, ziekte, vermindering van gezondheid, vermindering van mogelijkheden, ouder worden en ook bij verlieservaringen (door o.a. overlijden). Maar het leven aanvaarden zoals het tot je komt, is levenskunst.
Rouwfasen
Aanvaarding wordt ook genoemd in de rouwfasen als zijnde de laatste fase. Dat betekent dat je het verlies kunt aanvaarden, hoe verdrietig je ook bent. Soms moet je daardoor verwachtingen en idealen bijstellen.
Levensvraagstukken
Aanvaarden van levenspijn gaat niet vanzelf en inderdaad niet zonder gevoelens van pijn. Iemand schreef: ‘in korte tijd verloor ik mijn beide ouders en mijn dochter woont begeleid en ik vind het heel moeilijk om dat los te laten. Voel je de pijn?
Iemand anders schreef me een dringende email. Ze zei: ‘ik heb afscheid moeten nemen van mijn moeder (verlamming, waken en cia’s) en schoonmoeder’.
Zo kan ik uren doorgaan wanneer ik denk aan wat mensen hebben meegemaakt in hun leven. Als laatste voorbeeld noem ik een meneer die vertelde ‘dat zijn lichaam nee is gaan zeggen’ door alle gebeurtenissen van de afgelopen jaren. En dat hij het moeilijk vindt om dat te aanvaarden’.
Ermee instemmen: dat kan toch nooit?
Aanvaarden heb ik al uitgelegd als zijnde het verzet opgeven. Een slag dieper is nog: ermee instemmen of het ermee eens worden. Dat is mooi gezegd. Maar zei iemand: ‘hoe kun je het er nu mee eens worden dat je je partner hebt verloren? Of hoe kun je er nu mee instemmen dat je fysieke beperkingen hebt en nooit je werk meer kunt doen?’
Dat begrijp ik heel goed. Daarom kies ik voor andere woorden. Aanvaarding is begrijpen en innerlijk omarmen dat mijn weg zonder mijn geliefde zal zijn. Of dat mijn weg een weg is inclusief mijn lichamelijke beperkingen. Aanvaarding is de bereidheid om die weg te gaan. Maar dat houdt niet in dat dit geen pijn doet of dat er geen rouwgevoelens zullen zijn.
Bestaat dat echt? Ja dat bestaat echt. Zoals een 64-jarige mevrouw in een verzorgingshuis vanuit de rolstoel tegen me zei: ‘ik heb nog zoveel om dankbaar voor te zijn en dat maakt het voor mij dragelijk’.
Werkwoord
Aanvaarding is een werkwoord. Dat duidt op een levensproces dat niet zomaar is afgerond. Dat was op school zo. Je doorliep een aantal klassen en toen kreeg je een diploma. Op de levensschool krijg je geen diploma’s. Je slaagt ook niet en je hoeft zelfs geen examen te doen.
Het leven leren aanvaarden
Het leven leren aanvaarden zoals het tot je komt is levenskunst. Het leven aanvaarden wil zeggen: leren om de strijd niet aan te gaan met het leven of leren om niet te vechten tegen bepaalde levensgebeurtenissen. Voor een deel kun je er wat aan doen. Soms heb je er invloed op of moet je verwachtingen bijstellen. Voor een groot deel kun je er ook niets aan doen. Het leven is niet maakbaar en al helemaal niet voor 100%. Leren om de strijd niet aan te gaan met het leven gaat niet zonder slag of stoot en ook niet zonder negatieve gevoelens, innerlijke strijd of verdriet.
Jezelf aanvaarden
Ik schreef ook een artikel over zelfaanvaarding. Jezelf aanvaarden is jezelf omarmen zoals je bent met alle positieve kwaliteiten, valkuilen, vraagstukken, twijfels die je maar hebt.
Innerlijk weten
Aanvaarden is een kwestie van hoofd en hart. In je hoofd weet je allang hoe het zit. Jouw hoofd weet wel dat het leven verder gaat en dat het niet anders is of dat je er niets aan kunt doen. Maar dit zijn dooddoeners zolang ze in je hoofd zitten. Aanvaarden gaat niet alleen om weten in je hoofd maar vooral ook over innerlijk weten. Dat betekent dat jouw gevoelens en emoties ook zover zijn dat ze met het verlies in het reine zijn gekomen.
Is het te leren?
Aanvaarding begint in feite al met weten dat het een proces is. Wanneer je dat herkent maar ook durft te erkennen dan ben je al een stap verder. Anders gezegd: je bent dan vele malen verder dan wanneer je zelf een deadline stelt of een termijn waarop het proces afgelopen zou moeten zijn volgens jezelf.
Zelfbescherming: desinteresse of gelatenheid
Aanvaarding heeft niets te maken met desinteresse of gelatenheid. Opmerkingen in de trant van:
- Ze bekijken het maar
- Het kan mij niet schelen, ze doen maar
- Laat maar
- Het is niet anders
- Je kunt er toch niets aan doen
Dergelijke vormen van communicatie duiden eerder op zelfbescherming of pijnvermijding. In feite is de pijn zo groot dat je het niet wilt weten of voelen. Rationeel probeer je nu de pijn uit te schakelen. Echter: dat gaat je niet lukken.
Rouw- en verlies
Bekijk de mogelijkheden voor rouw- en verliesverwerking.
Verandermanagement
Voor leidinggevenden hebben wij de training leidinggeven aan veranderingen ontwikkeld:
