Jezelf presenteren: weet wie jij bent!
“Het mooiste dat je kunt worden is jezelf” of “Wees jezelf, er zijn al genoeg anderen”. Twee overbekende tegeltjeswijsheden. En daar schuilt een heleboel waarheid in.
Uniek
Ieder mens is uniek. Gelukkig maar. We hebben ons eigen doen en laten, onze eigen mening, onze eigen voorkeuren of vul zelf maar in. Toch hebben wij ook de behoefte om ergens bij te horen. We gaan ons onbewust aanpassen aan rolmodellen. Mensen tegen wie je opkijkt, mensen die je bewondert. Of gewoon omdat je bij een groep wilt horen. Iedereen herinnert zich nog wel de middelbareschooltijd. Bepaalde merken waren populair en deze merken bepaalden ook bij welke groep je behoorde. In zekere zin ontleen jij hieraan een stukje identiteit terwijl je eigenlijk een stukje eigenheid opgeeft. Hiermee meet je jezelf een bepaald imago aan. Hoe beter het imago bij je past hoe meer je jezelf bent en kunt zijn.
Als je je aanpast aan een bepaalde groep, omdat je bang bent buiten de groep te vallen en het imago past helemaal niet bij jou, dan ben je niet jezelf. Je doet jezelf geweld aan door te zijn wie je niet bent. Dat gaat vroeger of later wringen.
Ieder mens heeft een aantal eigenschappen die je onderscheidt van anderen. Deze zijn aangeboren en heb je van nature meegekregen. Door gebruik te maken van jouw eigen unieke eigenschappen kom je authentiek over. Mensen geloven je. En dat kan ook niet anders: je bent immers jezelf.
Jezelf presenteren en jouw imago
Jezelf presenteren doe je de hele dag door. Je presenteert jezelf als moeder, als directeur, als klant, als dominee, als marktkoopman of vul zelf maar in. En als vanzelf ga jij jezelf aanpassen aan de situatie waarin jij je op dat moment bevind. In kleding, taalgebruik en gedrag laat je jezelf zien, maar wel op een gepaste manier.
Een voorbeeld: als je je kind in de ochtend naar de basisschool brengt en je spreekt andere ouders dan heb je een ander taalgebruik en gedrag dan als je een paar uur later aan de vergadertafel zit met de directie van jouw bedrijf. Dat verschil zie je waarschijnlijk ook terug in jouw kleding. Als moeder is het erg ongemakkelijk om de hele dag in een mantelpakje te lopen. Op die vergadering doe je dit misschien wel. Al zijn de kledingvoorschriften tegenwoordig niet meer zo streng. Het mantelpakje zal niet meer hoeven. Er zit nog heel wat tussen de gemakkelijke vrijetijdkleding en het mantelpakje. Ook in kleding kun je iets van jezelf laten zien. Ook je taalgebruik en je gedrag zal in de directiekamer anders zijn als in je vrije tijd.
Er wordt vaak gevraagd of je dan jezelf nog wel bent. Mijn antwoordt is steevast: “ja hoor, je neemt jezelf immers altijd mee”. Het zou buitengewoon vreemd zijn als jij je bij de notaris hetzelfde zou gedragen als in de voetbalkantine op zaterdag. Als jij zelf zo je best moet doen om je te forceren tot iemand die je in de kern niet bent, dan moet jij jezelf afvragen of je daar wel op de juiste plek zit. Volgens mij wordt daar al heel gauw doorheen geprikt. Je mist een stukje authenticiteit. Logisch als jij jezelf niet bent. Misschien eens goed te kijken of jouw imago past bij wie je werkelijk bent.
Presenteren en media
Naast jezelf presenteren in het dagelijkse leven kun je ook te maken krijgen met het presenteren van jezelf, jouw bedrijf en/of jouw product naar buiten toe. Dat kan op een aantal manieren:
- Een presentatie houden voor een publiek
- Geïnterviewd worden door de geschreven pers
- Woordvoeren voor een bedrijf
- Radio-interview
- Televisie-interview
- Last but not least: geïnterviewd worden door een blogger/vlogger
Presenteren en jouw eigenheid
Weet jij al wat jouw sterke kwaliteiten zijn? Deze zijn onmisbaar in uw eigen presentatievaardigheden. Door deze sterke punten in te zetten in jouw stijl van presenteren onderscheid jij je van anderen. Jammer genoeg zijn er slechts zeer weinigen die deze kwaliteiten in durven te zetten bij het presenteren. Zijn ze in een persoonlijk gesprek totaal zichzelf, bij het presenteren zijn ze vlak en laten ze totaal niets van zichzelf zien. Vaak komen ze bij mij met een rolmodel op het gebied van het presenteren voor ogen. Zo willen zij het ook doen.
Maar waarom zou je iemand willen imiteren? Als presenteren een kunstje was, dan zou iedereen uiteindelijk op elkaar lijken en zou er niets van jezelf in zitten. En juist met jezelf kun jij verschil maken. Door zelf authentiek te zijn. Echt.
Een presentatie die niet echt is en voelt, en niet uit jezelf komt zal nooit veel impact hebben. Jouw publiek voelt dit gewoon. Door jezelf te zijn, verbind jij jezelf met het publiek. Dan heb jij de onverdeelde aandacht en blijft jouw boodschap hangen.
Denk er eens over na. Hoe echt ben jij voor een publiek?
Ken jouw kernkwaliteiten
Door jouw kernkwaliteiten te kennen, ken je ook jouw unique sellingpoint. Dat maakt jou uniek ten opzichte van een ander. En daarmee kun jij het verschil maken. Hoe beter jij jezelf kent, hoe beter jij gebruik kunt maken van jouw sterke punten. Jezelf laten zien gaat over: durven, kwetsbaar opstellen en authentiek zijn.
Evert wilde een presentatietraining volgen. Hij had in korte tijd een aantal presentaties gezien van bekende Nederlanders. Hij werd enorm geïmponeerd door de vlotte babbel en de ongedwongen manier waarop deze presentaties werden gegeven. Hij had zelfs filmpjes meegenomen.
Deze presentaties werden volgens Evert zo uit de mouw geschud. En dat wilde hij ook leren.
Dat laatste kon ik zo ontkrachten. Deze presentaties worden echt niet zomaar uit de mouw geschud. Elke punt, elke komma, elke quote zijn gerepeteerd en voorbereid. Dat het lijkt alsof het ter plekke bedacht is, geeft wel aan dat het een goede presentatie was. Deze BN’ers zijn ook geroutineerd. Ze weten moeiteloos anekdotes toe te voegen over de locatie waar ze hun speech houden, maar de basis is echter wel degelijk hetzelfde.
Toen we Everts kwaliteiten eens onder de loep gingen nemen, werd al snel duidelijk dat hij een heel ander persoon was als de voorbeelden die hij liet zien. Evert kwam zelf tot de conclusie dat die manier van presenteren totaal niet bij hem zou passen. Sterker nog: hij zou zich er zelfs ongemakkelijk bij voelen.
Conclusie: blijf vooral dicht bij jezelf. Maak er geen toneelstuk van. Dat wordt gevoeld door je publiek. Leer het beste uit jezelf halen met jouw kwaliteiten!
Jezelf presenteren in de media
Als je wordt gevraagd voor een interview dan streelt dit jouw ego. Je mag iets gaan vertellen dat gelezen of gezien wordt door een publiek. Dat is toch een stukje gratis aandacht voor jou, jouw bedrijf of product.
Uitgangspunt voor jezelf presenteren in de media is dat je laat zien en focust op wie je echt bent en dat je vooral de nadruk legt op jouw kernkwaliteiten. Als je dat doet in de media bouw je een imago of reputatie op. Dat imago is het beeld dat het publiek van jou heeft. Wees daarom altijd eerlijk. Een leugentje, ook om bestwil, keert zich altijd tegen je. Dan is jouw reputatie vernietigd en verlies je het vertrouwen van je publiek.
In de media mag je je ook best kwetsbaar opstellen. Dat is het aller moeilijkste dat er is. Zeker in de beginfase. Maar uiteindelijk ben jij ook maar een mens en geen robot. Door je menselijke kant te laten zien, kom je juist sterker over.
Media en kleding
Verschijnen in de media is altijd spannend. Zelfs voor de meest geroutineerde spreker zal er altijd een stukje spanning zijn. En dat is ook juist goed. Die spanning heb je ook nodig om een goede prestatie neer te zetten. Denk maar eens aan sporters. De adrenaline helpt ze om een topprestatie neer te zetten.
Als je verschijnt in de media is het ook goed om van tevoren na te denken over je uiterlijk. Blijf altijd dicht bij jezelf. Juist als je er totaal anders uit ziet als in je dagelijkse ,leven dan zal dit de spanning nog extra verhogen. Je bent jezelf niet, omdat jij jezelf totaal niet herkent in de spiegel. Dit is niet wie jij bent. Blijf dus altijd authentiek. Kijk wat past bij jouw onderwerp, jouw dienst, jouw bedrijf of jouw product en vooral bij jezelf. Het gaat om jouw boodschap. Niet om jouw kleding. Belangrijk is dat jij er verzorgd uitziet. Bij tv- en radio-interviews moet er wel gelet worden op rinkelende sieraden. Doe die af, want het gerinkel leidt af. Ook zijn voor tv-interviews drukke patronen geen aanrader en ook de keuren zwart en wit doen het niet goed op televisie. Maar het belangrijkste: concentreer je op de inhoud van jouw verhaal. Daarom ben je gevraagd.
Niek had bij de start van zijn bedrijf bedacht dat het leuk zou zijn dat hij als gimmick op alle media uitingen een roze overhemd zou dragen. Hij was toen begin 20. Na jaren en jaren kreeg hij zo genoeg van dit imago. Het paste totaal niet meer bij hem. Hij had het in een opwelling bedacht en vond het eerst wel grapping. Maar toen zijn bedrijf groeide en hij bedrijven wereldwijd bezocht vond hij dat het niet bij hem paste. Het straalde niet uit waar hij voor stond. Hij hield er toen mee op.
Steve Jobs de CEO van Apple heeft altijd vastgehouden aan zijn imago. Hij droeg altijd en overal een zwarte coltrui. Hier in Nederland is Maarten van Rossem, jurylid van het tv-programma “de slimste mens ”altijd in het zwart gekleed. Het ondersteunt zijn imago als zwartgallige brombeer.
Mediatraining
We hebben kunnen vaststellen dat jezelf presenteren van groot belang is. Hoe jij je gedraagt en hoe jij bent, dragen bij aan het beeld dat anderen van jou hebben. Hoe positiever dit beeld is, hoe eenvoudiger het is om jouw verhaal onder de aandacht te brengen. Geloofwaardigheid en vertrouwen zijn hierbij sleutelwoorden.
Jouw verhaal in de media
Als jij goed weet hoe jij jezelf presenteert is het tijd voor een volgende stap.
En die volgende stap is HOE jij je boodschap gaat overbrengen in de media. Je krijgt te maken met journalisten die op zoek zijn naar een goed verhaal. En die er een meester in zijn om een goed verhaal aan jou te ontfutselen. Zonder mediatraining loop je een risico.
- Je vertelt meer dan je van plan was of zelfs vertrouwelijke informatie.
Als privé persoon ben je gewend om bijna zonder filter te vertellen tegen een vriend(in) familielid of collega. Maar een journalist is niet je vriend. Je moet als het ware een filter ontwikkelen over welke informatie je wel of niet kunt vertellen.
- Je maakt jouw verhaal mooier dan het is met eventueel een klein leugentje
Een leugentje, hoe klein ook, kan zich in de toekomst tegen je keren. Met het internet is vrijwel alle informatie te verifiëren. Als je eenmaal op een leugen(tje) wordt betrapt verlies jij jouw geloofwaardigheid en het vertrouwen.
- Jouw verhaal komt niet uit de verf
Waar jij ook in de media terecht komt: denk heel goed na over wat je wilt vertellen. Ga nooit, en ik herhaal nooit, onvoorbereid aan een mediaoptreden beginnen. Bedenk een kernboodschap, en dat zijn er maximaal 3, en hou het daarbij. Werk deze uit en bereid het interview voor.
- Je doet een uitspraak waar je niet achter staat
Dit is gevaarlijk omdat zo’n uitspraak je kan blijven achtervolgen. In mediatraining leer je onder andere hoe jij het gesprek in de hand kunt houden, zodat je geen woorden in de mond worden gelegd.
Voor je in de wereld van de media stapt is het verstandig een mediatraining te volgen. Een uitglijder in de media kan je reputatie stukmaken. Een uitglijder is tegenwoordig zo gedeeld op social media.
Wil jij meer weten over mediatraining? Neem contact met ons op?
Leerdoelen zelfpresentatie
Bekijk ook andere leerdoelen voor de training zelfpresentatie.
Diverse trainingen
Meer weten over:
- sollicitatietraining
- training jezelf profileren
Neem contact met ons op!
