home / persoonlijke ontwikkeling / persoonlijk ontwikkeltraject / voelen gevoelens / zelfbescherming / zelfspot zelfironie

Zelfspot of zelfironie

Zelfspot of zelfironie: het betekent in feite dat je de spot met jezelf drijft.

Waarom jezelf bespottelijk maken?

Eerst de vraag waarom je jezelf bespottelijk maakt? We noemen een aantal redenen:

• Het is leuk

  Zelfspot is grappig. Een keer een grap maken over jezelf relativeert. Het zet alles weer in de juiste proporties. Het haalt even een stukje zware lading weg en die humor over jezelf brengt de lachspieren op gang en dat is erg plezierig.

• Beide benen op de grond

  Iemand met zelfspot wordt vaak gezien door anderen als zijnde iemand die met beide benen op de grond staat.

• Beledigingen ontmantelen

  Zelfspot kan een wapen zijn in de strijd tegen beledigingen. Stel je wordt beledigd. Iemand zegt: ‘goh dat artikel van jou dat staat ook vol fouten’ en je geeft als antwoord: ‘dat klopt, ik neem meest een paar borrels voor ik schrijven ga’.  Daarmee haal je de angel uit de kritiek en het gesprek krijgt een andere wending.

• Onzekerheid verbloemen

  Zelfspot is ook een vorm van jezelf overschreeuwen om de eigen onzekerheid te verbloemen. Je hebt de lachers al op de hand voor er kritiek komt en daarmee neem je de critici de wind uit de zeilen.

• Zelfbescherming

  Zelfspot kan een vorm van zelfbescherming zijn. Iemand zei: ‘ik heb liever dat ze lachen om mijn eigen grappen dan dat ik ze in de gelegenheid stel een grap over mij te maken’.  En nu de essentie: ‘want die pijn wil ik nooit weer voelen’. In die zin is het een vorm van jezelf onderuit halen.

• Jezelf uit de valkuil halen

  Zelfspot kan een middel zijn om jezelf uit je valkuil te halen wanneer je merkt dat je jezelf àl te serieus neemt of dat je te zwaar op de hand bent. (Zelfredzaamheid: geen coach meer nodig!)

Waar ligt de grens tussen leuk en niet leuk?

Je ziet het al. Zelfspot kan leuk zijn en humoristisch. Het helpt om te relativeren, om jezelf niet al te serieus te nemen. Het ontmantelt en haalt de angel soms uit een situatie. Zelfspot wordt ongezonder wanneer het ten koste gaat van jezelf of wanneer je jezelf onderuithaalt. Dat draagt niet bij aan jouw zelfvertrouwen. Je geeft tevens aan anderen het signaal dat ze jou niet serieus hoeven te nemen.

Maskergedrag

In feite is zelfspot een vorm van maskergedrag. Je toont niet jouw ware gevoelens en je laat weinig van jezelf zien. Sterker nog: je laat wel wat zien van jezelf maar niet hoe je je werkelijk voelt. Dat kan vervreemden in relatie tot de ander.