home / leiderschapsontwikkeling / functioneren / beoordelingsgesprekken / beoordelen vaardigheid

Beoordelen medewerkers: vaardigheid leidinggevende

Beoordelen van de medewerker vraagt vaardigheid van de leidinggevende. Toch is vaardigheid niet voldoende of anders gezegd: met alleen wat vaardigheden kom je er niet! Wat is er nog meer nodig? In dit artikel werk ik dat verder voor je uit!

Gespreksvaardigheden bij beoordelingsgesprekken

Regelmatig wordt gevraagd naar de training beoordelingsgesprekken door en voor leidinggevenden. Bij voorkeur met acteur zodat men kan oefenen. Vaak wordt vergeten dat het beoordelingsgesprek minder dan 0,2% is in het proces van beoordelen van medewerkers. Beoordelen is meer dan een vaardigheid. Het trainen van de vaardigheid voor het voeren van een beoordelingsgesprek is weliswaar van belang. Echter: op het moment dat je het beoordelingsgesprek voert, zijn er al 364 dagen van het jaar verstreken. Bovendien zijn de formulieren dan al ingevuld. Voor een deel zegt beoordelen ook heel veel over mijzelf als leidinggevende. Hoe voorkom ik dat ik mijn persoonlijke waarden- en normenpakket laat prevaleren boven de organisatiewaarden en de normen van de organisatie? Mjin voorkeur zou ook uitgaan naar de training beoordelen in plaats van alleen het beoordelingsgesprek. Uiteraard zijn er vaardigheden nodig bij het beoordelingsgesprek en dat zijn vooral communicatieve vaardigheden of gespreksvaardigheden. Lees ook: vaardigheden bij het beoordelingsgesprek.

Beoordelen, bewonderen of veroordelen?

In de praktijk maak ik het onderscheid tussen veroordelingsgesprekken, knuffelgesprekken en bewonderingsgesprekken of beoordelingsgesprekken. 

• Veroordelen

  Soms heeft de leidinggevende al te snel een oordeel klaar en legt eigen perceptie zo strak in de beoordeling dat het ontaardt in een veroordeling van de medewerker. Of het wordt te veel op de man of vrouw gespeeld. Onlangs zei een leidinggevende tijdens een beoordelingsgesprek: ‘volgens mij heb jij bepaalde autistische trekken’. Dat is een typisch voorbeeld van veroordelen. Als leidinggevende heb je niet het recht om dat soort constateringen te doen. Mocht er al behoefte aan zijn om dat te onderzoeken dan is dit het vakgebied van de psycholoog.  

• Knuffelen en bewonderen

  Andere leidinggevenden draaien graag om de hete brij heen. Ze zijn erg relatiegericht en hebben een goede verstandhouding met de medewerker. Derhalve vinden ze het moeilijk om ontwikkelpunten te benoemen of zien ze er tegenop om de medewerker een minder goede beoordeling te geven. Beoordelingsgesprekken moeten niet ontaarden in knuffelgesprekken of bewonderingsgesprekken.

• Beoordelingsgesprek

  Een beoordeling zou objectief moeten zijn. Maar om dat te kunnen bieden is inzicht in beoordelen en functioneren een absolute voorwaarde voor de leidinggevende.

Hoe kom ik tot een beoordeling?

De centrale vraag is dus: hoe kom ik überhaupt tot een beoordeling? Hoe zet ik gedrag om in vier keuzes die op een beoordelingsformulier staan? Een paar statements om over na te denken:

• Een leidinggevende die disfunctioneren niet benoemt, functioneert niet!
• Medewerkers ontwikkelen zich alleen, wanneer hun ontwikkelpunten benoemd worden.
• Wanneer de medewerker verrast is door een negatieve beoordeling heb je als leidinggevende 364 dagen niet gefunctioneerd.