Hoe lang duurt een rouwproces?
Schuifelend had zij zich neergezet bij mij aan tafel. Beetje onwennig en onzeker. Zij wou graag assertiever worden en daarom kwam zij een individueel traject volgen. Vooraf had zij onze eigenschappenanalyse ingevuld. Er kwam een raar beeld uit. Een onlogisch beeld.
Naar aanleiding van de test vroeg ik: ‘wat is er met jou gebeurd?’. Ze schrok van de vraag. Ze klapte leek wel even dicht. Ze haperde. ‘Ik had me zo voorgenomen om het niet te vertellen’, zei ze.
Annemarie vertelde: ‘alweer een jaar geleden moest ik mijn ouders ophalen van het vliegtuig. Bij Eindhoven hoorde ik op de radio dat er een vliegtuig was neergestort. Nee, zal toch niet, dacht ik. Toch even gestopt en mijn broer gebeld en die zei ook, nee zal toch niet. Even later telefoon. Ja het vliegtuig waar mijn ouders in zaten is neergestort in Tripoli’.
Annemarie huilde. Keek naar mijn bordje waarop stond: ‘wanneer verdriet zich niet uit in tranen, dan wenen de andere organen’. ‘Mag ik je wat vragen?’, vroeg ze? ‘Hoe lang duurt zo’n rouwproces ongeveer?’.
Deze vraag krijg ik vaker. ‘Hoe lang duurt een rouwproces?’. Alsof daar een termijn voor staat! We doen soms lijkt wel alsof rouw kan verjaren door de tijd heen. Alsof rouw een juridisch vraagstuk is, zo gaan we ermee om!
Rouw- en verlies
Bekijk de mogelijkheden voor rouw- en verliesverwerking.
Rouw kent geen deadlines
Ik kan je een beetje uit de droom helpen. Rouw kent geen deadlines. Dat vertelde ook die vrouw die haar partner had verloren. Inderdaad, al 37 jaar geleden. Het werd steeds intenser, zei ze. Zelfs al is ze inmiddels alweer 30 jaar getrouwd en zelfs al heeft ze nu een gelukkig huwelijk.
Als er nu iets is waar je geen grip op lijkt te krijgen dan is het rouw. Alle poging om het te verbannen, onder de knie te krijgen, te beheersen of te controleren lijken te mislukken. Rouw laat zich niet vangen in rationele of logische beschouwingen.
Wat is rouw?
Al eerder schreef ik over het onderwerp ‘wat is rouw?’. Ik heb er deze woorden voor gebruikt: ‘Rouwen is langzaam maar zeker begrijpen dat jouw leven zo ingrijpend is veranderd door een verlies waar je veel waarde aan hecht’. Dat het verliezen van een geliefde een rouwproces is, is meestal nog wel uit te leggen. Maar we rouwen veel meer en veel vaker in ons leven dan bij het verlies van een geliefde. Wanneer rouwen we dan nog meer?
- Wanneer je gezondheid afneemt en je steeds minder mogelijkheden hebt fysiek of mentaal
- Wanneer je niet meer in staat bent om voor je kinderen of partner te betekenen wat je eigenlijk wel zou willen
- Wanneer jouw kind afstand van jou heeft genomen en geen contact meer met jou wil
- Wanneer jouw kind geëmigreerd is naar Australië en je alleen nog kunt skypen of bellen
- Wanneer je merkt dat jouw zoon of dochter de schoonouders veel leuker vindt dan jou
- Wanneer je toekomstbeeld in duigen valt
Misverstanden en onbegrip
Over rouw, rouwproces, rouwverwerking bestaan veel misverstanden. Of wellicht beter uitgedrukt: er is veel onbegrip. Ik noem er een paar.
-
Systematische aanpak
De beschrijving van de fasen bij het rouwproces werkt en heeft nut. Wat voor nut? Je krijgt wat inzicht in hoe zo’n proces verloopt, het geeft herkenning en ook erkenning in de zin van: ‘dus het is niet gek dat ik me zo voel’. Maar het is geen cognitie waarbij jouw vermogen om kennis op te nemen je sneller naar de volgende fase brengt. Alsof je de school doorloopt en bij de laatste rouwfase een traject afrondt in jouw leven. Iemand zei: ‘rouw verwerk je niet maar je leert om te aanvaarden dat rouw verweven is in jouw leven’.
-
Rouwkuur
Een ander misverstand is dat je door het aangaan van bepaald gedrag of door het vermijden van bepaalde zaken rouw wel onder de knie krijgt. Een soort van rouwkuur die je moet volgen, waarna de rouw wel verdwijnt uit jouw leven. Natuurlijk helpt het wanneer je vitaal bent en wanneer je je krachtig en gezond voelt. Wie vitaal is kan beter incasseren en heeft meer kracht. Maar het is een vorm van onbegrip dat je zo de rouw wel uit jouw leven kunt verdrijven.
-
Nieuwe partner
Mensen om je heen zeggen het snel: ‘o die heeft alweer een nieuwe partner’. Wat er vaak in zit is een oordeel over de snelheid: ‘haar man is nog maar zes maand geleden overleden en nu heeft ze al een nieuwe vriend’. Of: ‘die is het al vergeten want hij heeft een nieuwe relatie’. Niks is minder waar. Rouw neem je mee in je ‘nieuwe relatie’. En geloof me: ‘over snelheid van de nieuwe relatie bestaat geen regelgeving in de EU’.
Rouw- en verlies
Bekijk de mogelijkheden voor rouw- en verliesverwerking.
Leerdoelen
Bekijk de leerdoelen voor de training omgaan met veranderingen.
Rouwproces hoe lang duurt dat
Velden met een * zijn verplicht.
