Competenties voor de adviseur
Welke competenties heb je als adviseur nodig? Er is al heel veel gezegd en geschreven over deze op zich legitieme vraag. Er wordt ook verschillend over gedacht, merk ik. En eigenlijk is dat niet zo gek.
De adviseur bestaat niet
Als eerste begin ik maar door aan te geven dat dé adviseur niet bestaat. Alsof er maar 1 adviesfunctie is, waar je competenties aan koppelt en dat is dan een vaststaand feit. Natuurlijk heb je tal van vakgebieden waarin je kunt adviseren. Zelf ben ik ook adviseur in tal van trajecten. Je kunt ook adviseur zijn zonder dat je je adviseur noemt. Voorbeelden zijn: financieel adviseur, HR-adviseur, compliance adviseur, verzuimadviseur, juridisch adviseur tot interieuradviseur, bouwtechnisch adviseur, milieuadviseur, bodemadviseur. Kortom: je kunt het zo gek niet bedenken of het is er.
Training Adviesvaardigheden
Wil je een training adviesvaardigheden volgen? Aarzel niet! Neem meteen contact op.
Leerdoelen voor de adviseur
Wij hebben een aantal leerdoelen voor de adviseur uitgewerkt. Wil je ze bekijken?
Type adviseur bepaalt de competenties
Ik deel adviseurs soms in naar het model BOTS. In veel adviesberoepen kun je dit model wel gebruiken. Wat betekent het? Bots staat voor:
- Beheer
- Operationeel
- Tactisch
- Strategisch
Wil je er meer over weten? Lees dan het artikel over de verschillende typen adviseurs. Het maakt dus een groot verschil of jij adviseert op beheer niveau of op operationeel, tactisch of strategisch niveau.
- Beheerniveau: waar instructie, controle op naleving belangrijk is en waar vooral ook wordt gevraagd: hoe je iets moet doen. Hoe moet je bepaalde wet- en regelgeving toepassen?
- Operationeel niveau: waar je bijvoorbeeld in het operationele werkveld bezig bent met hoe iets moet.
- Tactisch en strategisch niveau: wat veel meer gaat over: wat we doen en waarom we iets doen.
Verschillende competenties
Pas las ik van iemand die aangaf dat de volgende competenties nodig zijn in een adviesfunctie.
- Probleemanalyse
- Oordeelsvorming
- Klantgerichtheid
- Kwaliteitsgerichtheid
- Omgevingsbewustzijn
- Overtuigingskracht
- Besluitvaardigheid
Maar dan kom je wat mij betreft terecht in een soort vergaarbak. Ik snap wel wat er gezegd wordt maar ik meen dat maatwerk onontkoombaar is. Dat is het nadeel van systemen als competentiemanagement. Lees ook: nadelen competenties.
Vergaarbakken bestaan niet
Vergaarbakken zijn gevaarlijk ook bij functieduiding. Ik zei al dat dé adviseur niet bestaat. Dat is een vergaarbak. Maar je kunt ook een vergaarbak van competenties maken. Ook dat komt niet goed. Ik duid met een voorbeeld wat ik bedoelde. Een mevrouw werd afgewezen voor een directiefunctie. Ze volgt bij mij een traject. Reden was dat de assessor vond dat ze te weinig analytisch vermogen had. Nu is dat getest door allerlei logische plaatjes reeksen naast elkaar te leggen. En inderdaad daar is ze niet zo goed in. Maar in de directiefunctie die ze voor ogen had kwam die manier van analyseren ook nooit voor. Collega’s vonden juist dat zij heel goed kon analyseren. En toen zijn we samen gaan kijken waar het nu precies over gaat. Ik had opdrachtjes bedacht als:
- De minister president houdt een toespraak: kun jij er dan de essentie uithalen voor mij?
- Het jaarverslag wordt gepresenteerd: kun jij de kern weergeven van de toelichting op het financiële jaarverslag?
- Iemand schrijft een rapport: wat staat er in de kern?
Ook daarvoor heb je analysevaardigheden nodig!
Competent zijn is belangrijker dan de competenties die je nodig hebt
Voor de adviseur geldt wat mij betreft: je moet competent zijn voor de functie. Dat betekent dat je bekwaam moet zijn. En dat hangt af van een viertal invalshoeken namelijk: weten, kunnen, willen en zijn.
-
Weten
Weten gaat over jouw deskundigheid als adviseur en de mate waarin je expertise hebt op jouw vakgebied.
-
Kunnen
Kunnen gaat ook over andere zaken zoals:
- luistervaardigheden
- inlevingsvermogen
- analysevaardigheden
- communicatieve vaardigheden
- conflictvaardigheden
- relationele vaardigheden
- persoonlijke vaardigheden of inzichten
-
Willen
Willen gaat over jouw motivatie, ambitie maar ook over jouw talenten als adviseur.
-
Zijn
Zijn gaat over wie je bent. Wat voor adviesstijl past bij jou? In wat voor omgeving gedij jij het beste als adviseur? Ben jij die adviseur die het belang van een cliënt behartigt zoals een advocaat dat doet? Of ben jij de bemiddelaar die optreedt om de belangen van twee partijen bij elkaar te brengen? Of ben je iemand die tussen heel veel tegenstrijdige en tegengestelde belangen acteert als een vis in het water?
Hoe dan?
Ik geef tweeledig antwoord op de vraag: hoe moet het dan?
- Vanuit de adviseur gedacht: bekijk wat jouw kwaliteiten zijn, inventariseer weten, kunnen, willen en zijn en ga van daaruit op zoek naar een adviesfunctie die past
- Vanuit de organisatie gedacht: bekijk om wat voor soort adviesfunctie het gaat en bekijk wat je in deze functie moet weten en kunnen en wie daar het beste past (willen en zijn). Ga daarna op zoek naar de juiste medewerker.
Training Adviesvaardigheden
Wil je een training adviesvaardigheden volgen? Aarzel niet! Neem meteen contact op.
Leerdoelen voor de adviseur
Wij hebben een aantal leerdoelen voor de adviseur uitgewerkt. Wil je ze bekijken?
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching (www.desteven.nl). Op deze website tref je meer dan 2000 blogs over persoonlijke ontwikkeling, loopbaan, leiderschap, teamontwikkeling, hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid.
