Hoogsensitiviteit en druk
Ben je hoogsensitief en ervaar je het wel eens als vervelend wanneer je onder druk moet presteren? Zit daar een deel van jouw worsteling? Dit artikel gaat over ‘hooggevoelig en druk’. Maar dan in brede zin. Ik hoop dat je herkenning vindt.
Het lijkt tegenstrijdig
Voor een buitenstaander is het soms ook wel lastig. Veel hoogsensitieve personen zoeken uitdaging. Ze willen uitgedaagd worden en de grens verleggen. En toch gaat het soms mis als er druk ontstaat, als er druk opgelegd wordt, als anderen jou op de vingers kijken, wanneer je aangesproken wordt op resultaat, wanneer je geobserveerd wordt door anderen. Dan ontstaat er een bepaalde spanning en nervositeit.
Wanneer speelt het?
Wanneer heb je hier last van? Ik noem een reeks aan voorbeelden zonder de pretentie te hebben om compleet te zijn. Zit er iets bij wat jij herkent? Dat is namelijk het belangrijkste:
- optredens waarbij jij in het middelpunt staat zoals spreekbeurten, presentaties in de groep, vergaderingen etc.
- wanneer er iets van afhangt: examen, tentamen, een presentatie waar een order aan vast zit in commerciële functies, een presentatie voor een aanbesteding maar ook het sollicitatiegesprek of soms assessments
- wanneer er van buitenaf gepusht wordt: targets, doelstellingen (waarbij men met harde of strakke hand wil sturen) maar ook bij competitief gedrag met anderen, drammerig gedrag
- wanneer anderen je voortdurend op de vingers kijken en vooral wanneer ze dat met een zeer kritische blik doen
Hoe ontstaat het?
Hoe komt het dat HSP-ers soms moeite hebben met druk? Heel eenvoudig: doordat ze zaken subtiel waarnemen heeft ook ‘druk’ een extra dimensie. Druk ervaart men daarom intenser dan andere mensen.
Coaching en training: voor HSP-ers
Wij bieden coaching & training specifiek voor hoogsensitieve personen.
Meer informatie? Bel meteen!
Doe de HSP-test!
Wil je meer inzicht in jouw kwaliteiten en valkuilen als hoogsensitief persoon? Doe dan online onze test.
Aan te schaffen via de webshop!
Hoogsensitief: label of labiel
Bestel het e-book <pdf> met als titel: hoogsensitief, label of labiel. Benut je kracht als hoogsensitief persoon. Meer info via de webshop.
Zie je het vraagstuk?
Enerzijds uitdaging nodig hebben (en uitgedaagd willen worden), anderzijds moeite hebben met de druk die dan ontstaat. Enerzijds enige druk nodig hebben om te presteren, anderzijds tegen druk aanhangen. En soms je ook nog druk maken over tal van zaken. Of je onder druk gezet voelen, waar je niet tegen kunt. Ik ken hoogsensitieve personen die de capaciteiten hebben om op hoog niveau binnen een organisatie te functioneren, maar die afhaken omdat ze moeilijk met druk kunnen omgaan. Je hebt dus een leidinggevende nodig die je inspireert, motiveert en aanmoedigt: dan gaat het met jou goed. Maar zodra je iemand krijgt die pusht en dramt, je onder druk probeert te zetten dan gaat het mis.
Prestatiedruk
Ik denk even aan Ruud. Hij is commercieel manager. Verantwoordelijk voor 1 miljoen euro omzet. Ruud heeft alle talenten om die omzet te behalen. Hij is commercieel vaardig en zeer competent. En toch achtervolgde die target hem altijd. En wel zodanig dat hij er ziek van werd. Ruud kwam in een burn-out en is nu ZZP-er. Dat is de keuze voor gezondheid, een rustiger vaarwater en een gelukkig leven.
Het verkeersexamen
Marianne is al 11 keer gezakt voor het rijexamen. Nee, ze is niet dom. En ja ze is heel rijvaardig. Toch iedere keer weer een nul op het rekest. Hoe kan dat? Onder druk presteren lukt haar niet. Er hangt te veel vanaf. En dan gaat er iets mis.
Het assessment
Jacqueline vertelde mij over het assessment dat ze voor de functie als leidinggevende moest doorlopen. De gesprekken waren positief verlopen. De werkgever was al voor 90% overtuigd dat zij de juiste kandidaat zou zijn. En toen kwam het assessment er nog aan. Jacqueline zei: ‘alle opdrachten gingen goed totdat ik een oefening met acteur moest doen. Ik klapte dicht, wist niet meer wat ik zeggen moest, kon niet goed meer nadenken en reed naar huis totaal gedesillusioneerd en in paniek. Ik had het gevoel dat ik mijn eigen glazen ingegooid had door dit te verpesten’.
Onder druk gezet
Nou is er ook nog een ander aspect. Zet een hoogsensitief persoon ook niet te veel onder druk want dan gaat hij/zij steigeren. Hoe dat komt? Hij/zij voelt feilloos aan dat hij/zij in een bepaalde hoek gedrukt wordt en dat zijn vrijheid om te kiezen ingeperkt wordt. En zodra je aan zijn/haar rechtvaardigheidsknobbel komt, gaat er iets mis. Hij/zij steigert en weigert mee te werken aan de voorgestelde constructie. Herkenning? Lees dan mijn artikel over rechtvaardigheidsgevoel.
Jezelf druk opleggen
Toch leggen veel hooggevoelige mensen zichzelf druk op. Ze leggen de lat hoog voor zichzelf. Ja, soms ook voor anderen. Maar zeker voor zichzelf. Ze nemen snel te veel hooi op de vork. Iemand zei: ‘voortdurend zoek ik de grens op tussen mezelf uitdagen en het net niet meer aankunnen van deze uitdaging’. Maar de valkuil is: jezelf druk opleggen die je toch niet goed aankunt. Of waar je niet goed mee kunt omgaan. Dat is een vorm van prestatiedruk die hsp-ers zichzelf soms opleggen.
Is er wat aan te doen?
Natuurlijk is er wat aan te doen. Maar dit ga je niet redden met wat vaardigheidstrainingen. Het gaat niet zozeer om vaardigheden namelijk! In een vertrouwde omgeving waar rust is, kun je prima functioneren en had je het assessment of het rijexamen goed doorlopen. Waarschijnlijk bouwde je spanning op voor het assessment en het examen (er hing wat vanaf immers). Je wilde zo graag of die baan was zo noodzakelijk voor jou. Je moet dus leren anders met spanningen om te gaan.
Coaching en training: voor HSP-ers
Wij bieden coaching & training specifiek voor hoogsensitieve personen.
