Studieproblemen bij hoogbegaafden
Studieproblemen op school: hoe ontstaan die bij hoogbegaafden? Ze hebben toch zo’n hoog IQ en goed stel hersenen? Hoe kan het dan dat sommigen op school of bij hun studie ondermaats presteren?
Geen supermensen
Belangrijk is om HB –ers niet op een voetstuk te plaatsen. Hoogbegaafden hebben net als ieder mens sterke en zwakke punten, valkuilen en tekortkomingen en vooral ook moeite met sommige zaken. Ook HB-ers hebben steun nodig, op school, thuis, privé of op hun werk.
Hoogbegaafdheid op school
Dit artikel is geschreven in de serie: hoogbegaafdheid op school.
Webinar
Wil je meer informatie? Volg dan onze webinar die wij verzorgen voor ouders van hoogbegaafde kinderen.
Training & coaching voor HB-ers
Bekijk al onze trainingen voor hoogbegaafde personen.
Wat vinden HB-ers moeilijk?
Natuurlijk is er niet een karikatuur te maken van wat HB-ers moeilijk vinden. In die nuance noemen we een aantal zaken die je misschien herkent:
- Hoogbegaafden vinden het werken volgens een stappenplan niet altijd leuk. Misschien zien ze nog in dat het wel werkt om inzicht te krijgen welke stappen ze moeten maken maar ze hebben niet graag een voorgekookt verhaal.
- Uitstelgedrag: de neiging om het huiswerk of de opdrachten op het laatste moment te maken of moeite om op gang te komen (en te laat beginnen aan opdrachten)
- Ze hebben soms te weinig idee over hoe ze iets moeten plannen of ze maken wel een planning maar houden zich er niet aan
- Ze hebben soms geen idee hoe ze alles moeten organiseren en regelen
- Ze zijn zelden tevreden met wat ze doen en leggen de lat erg hoog voor zichzelf
- Ze hebben moeite om onder tijdsdruk te werken
- Concentratie vinden ze nog weleens moeilijk en ze zijn snel afgeleid
- Soms laten ze ongericht of impulsief taakgedrag zien
- Ze worden boos of ongeduldig als het niet in 1x lukt
- Ze luisteren maar half naar de instructie en haken vroegtijdig af
- Ze passen niet in het schoolsysteem of vinden leren niet leuk
Met jezelf in de knoop
Zit je met jezelf in de knoop en heb je geen idee meer wie jij nu werkelijk bent? Begrijp je jezelf niet meer en word je er depressief van? En kom je met hulp van zorginstanties niet veel verder omdat ze daar vertellen wat je al weet maar helpen ze niet om grip op jezelf en je leven te krijgen?
-
Niet blij met studie en school?
Je hebt het gevoel dat je nergens meer blij van wordt, dat je overal over twijfelt en niets goed genoeg is. Je wilt alles wel doen, je begint dan ook overal aan maar je maakt niets af. Nadat je een korte tijd intensief en met passie ergens aan hebt gewerkt, is de lol er al weer snel af. De uitdaging die je eerst in het werk zag is als sneeuw voor de zon verdwenen. Ongemotiveerd, boos, chagrijnig en zelfs down word je ervan want je mist volledig de drive om het af te maken. Deze houding van jezelf haat je en je kunt het niet uitstaan dat je niet de motivatie kunt opbrengen om dat af te maken waar je aan bent begonnen. Zo kom je in een neerwaartse spiraal terecht waar je zelf niet meer uit kunt komen. Hiervoor heb je iemand nodig die samen met jou op zoek gaat hoe het komt dat jij snel opgeeft want zo voelt het voor je.
-
Discipline en inzet: moeilijk voor jou?
Kan het zijn dat jij nooit hebt geleerd hoe jij je ergens voor moet inzetten? Hoe je iets moet aanpakken als het moeilijk wordt en welke gevoelens hierbij horen? Kan het zijn dat alles altijd vanzelf ging en jij nergens echt je best voor hoefde te doen? Heb je altijd alles op begrip en geheugen voltooid? Was het mogelijk dat je altijd met je goede babbels overal onderuit kon komen of anderen ervan kon overtuigen waarom je iets wel of niet hoefde te doen? Heb je er weleens over nagedacht dat de hoogbegaafdheid een factor kan zijn die nu belemmerend voor je werkt?
Neem contact met ons op en ontdek hoe jij je motivatie weer terug krijgt met het verkrijgen van de juiste tools en inzicht in jezelf.
Onzekerheid op studiegebied
Hoe herken je bij HB-ers dat men onzeker is op studiegebied? Ik noem een aantal gedragskenmerken:
- Onnodige bevestiging vragen oftewel: vragen naar de bekende weg
- Veel controlevragen stellen: vragen of ze de opdracht wel goed hebben begrepen
- Moeilijke taken vermijden
- Uitdagingen vermijden tijdens de studie
- Een afhankelijke opstelling tijdens het uitvoeren van de taak
- Slordig werken, onnauwkeurigheid of zaken afraffelen
- Steeds overnieuw beginnen aan dezelfde taak
- Alleen antwoord geven als ze zeker weten dat het antwoord klopt
- Geen idee waar ze moeten beginnen
Vluchten en vermijden
Wanneer HB-ers zich onzeker voelen kunnen ze gaan vluchten en vermijden. Maar wat zijn dan mogelijke gedragskenmerken?
- Ze leggen de verantwoordelijkheid neer bij anderen bijvoorbeeld docenten
- Ze hullen zich in stilzwijgen als hun iets wordt gevraagd of zeggen ‘weet ik niet’
- Ze liegen over schoolse taken
- Ze nemen te snel genoegen met het resultaat
- Ze spijbelen
- Ze kijken af bij anderen
- Ze leveren hun werk half afgemaakt in en controleren hun eigen werk niet
- Ze maken lastige taken niet af
- Ze maken zich er snel van af en raden of gokken
Aanpak
Wat te doen bij hoogbegaafden met studieproblemen? Allereerst dit: de verwijtende sfeer brengt weinig. Een belerende vinger in de trant van: ‘weinig doorzettingsvermogen’ of ‘gebrek aan discipline’ heeft geen zin. Belangrijk is om te achterhalen waarom de HB-er wisselende prestaties heeft of waarom prestaties achterblijven bij wat er van ze wordt verwacht! Hulp bij hun studie is geboden. Of wellicht zijn er sociale of emotionele vraagstukken die aandacht behoeven. Soms hebben ze ook te weinig idee hoe ze iets moeten leren. Of de lesstof wordt niet op de juiste manier aangeboden. Bekend is dat HB-ers een hekel hebben aan taken die reproductieve vaardigheden vragen. Ze hebben uitdaging nodig en gaan vooruit bij complexiteit.
Luister en zie mij (E-book in pdf)
Luister en zie mij is een stappenplan voor het voeren van een diagnostisch gesprek met (hoog)begaafde kinderen.
Gesprekskaarten over hoogbegaafdheid
Het doosje HB-gesprekskaarten helpt je kinderen, die mogelijk kunnen presteren op (hoog)begaafd niveau, te ontdekken.
Deze gesprekskaarten zijn ontwikkeld voor scholen, leerkrachten, ouders en iedereen die in gesprek wil gaan over het signaleren van hoogbegaafde kinderen.
