home / persoonlijke ontwikkeling / communicatie / verdediging / jij bakken

Jij-bakken: op de persoon spelen

Jij-bakken betekent dat er in de communicatie op de persoon wordt gespeeld. Er wordt niet op inhoud gecommuniceerd maar de persoon in kwestie wordt op zijn persoon of handelwijze aangesproken. Het woord jij-bak komt van het latijnse woord 'TU quoque' en dat betekent: jij ook. Jij-bakken is een vorm van ineffectieve communicatie waarbij je de beschuldiging omdraait en de aandacht afleidt van de inhoud. Wat is het en hoe ga je ermee om?

Voorbeelden

Wil je voorbeelden van jij-bakken? Ik noem er een paar:

• Anderen op fout gedrag wijzen en je er zelf niet aan houden
• Links en rechts van je afslaan: ‘kijk jij maar eens naar jezelf’
• De moralist uithangen voor een ander (wijzen op inconsequent gedrag)

De jij-bakker heeft vaak een spottende, cynische of sarcastische ondertoon in zijn/haar stem:

• Kijk jij maar eens naar jezelf

  'Zeg Gijs, nu ben je alweer vergeten om jouw fiets in de schuur te zetten'. Reactie: 'kijk jij maar eens wat jezelf allemaal vergeet'.

• 'Ja, dat moet jij zeggen'

  Hoor je de snerende toon in de stem van de ander? 'Sjoh, dat moet jij zeggen, waar hebben we 't eigenlijk over'.

Waarom doe je het?

Jij-bakken heeft een functie anders bestond het niet. In feite is het een vorm van verdedigende communicatie. Blijkbaar voel je je aangesproken of aangevallen. Wellicht voel je je zelfs lichtgeraakt of zelfs gekwetst. En je reageert door terug te slaan. Gevolg is ook dat het afleidt van de inhoud van de discussie of het gesprek.

Hoe ga je ermee om?

Wanneer anderen jou aanspreken is het zaak jij-bakken te vermijden. Hap niet op beschudligingen, voorkom ook dat jij je gaat verdedigen. Maar vertel wat het met jou doet. Beter is om te zeggen: 'dat raakt me best, nu je dat zo zegt'.